روزنامه ماندگار

بخش دوم(پایانی)؛ مروری بر دو کتاب حامد علمی(خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب با ضمیمه افکار عامه و آیین مصاحبه)

در حالیکه من خود طرفدار ساده کردن و کوتاه کردن تعاریف هستم تا از گیجی دانشجو کاسته شود و آموزش را آسان سازد. ولی از نظر روان‌شناختی این ثابت است که توضیحاتی با این‌گونه ممکن است، برای برخی‌ها فهم را عمیق‌تر و ساده‌تر کند برخی مفاهیم عقیدت دینی نیز در هر دو اثر گنجانیده شده است که من زیاد موافق حال نمی‌دانم. در مورد مصاحبه و ربط آن آن با برخی نصوص دینی ممکن است مبری از عیب باشد ولی مصاحبه در ژورنالیزم یک ژاتر به عنوان دسترسی به حقایق و تولید خبر به کار می‌رود با روش و شگرد به خصوص خودش. همچنان طرح تقوی اسلامی خبرنگاران و ربط آن با کار خبرنگاری حرفوی می‌تواند قابل بحث باشد و یگان جا خطوط قرمز بیطرفی را خدشه دار کند.

اما نویسندگی و ژورنالیزم

در تجربه کار خبرنگاری چند‌ساله‌ام خودم دریافتم که خبرنگاران ما بیشتر در دو مورد می‌لنگند و باید هر نوع اساسات خبرنگاری استوار بر همین دو اصل باشد:

یکی توانایی در نویسندگی، اشراف بر ادبیات و صاحب قلم بودن. خبرنگار مهم‌تر از همه باید زبان مادری خود را درست آموخته باشد و با مطالعه بیشتر ذخیره لغت داشته باشد، اول نویسنده باشد بعد خبرنگار. مهم‌ترین نقیصه اکنون دراینست که برخی از خبرنگاران جوان ما زبان را خوب آشنا نیستند و کتاب نمی‌خوانند و دارای یک بستر تاریخی آموزش آفاقی نیم باشند به خصوص آنانی که در روزنامه نگاری نوشتاری سر و کار دارند. فن قصه‌گویی و داستان پردازی بلد نیستند. یکی از مهارت‌هایی که در خبرنگاری در ابتدا توصیه شده و آموختانده شود هنر قصه‌نویسی و قصه‌گویی است. خبرنویسی یا گزارش‌نویسی براساس دسترسی به منابع استفاده از مصاحبه سهل است ولی خود ایجاد یک ملکه‌ی تبدیل کردن یک موضوع به یک داستان واقعی و فن بیان داستان در این کتاب جای درخشانی ندارد که می‌شود در مورد آن جداگانه بحث کرد.

بخش مخاطب و افکار عامه مزیدی بر معلومات و اطلاعات مفید بیشتر در مورد خبرنگار و رسانه در این کتاب است که برای شناخت بهتر مفید است. ذکر منابع کمک می‌کند تا جوانان دانشجو بیشتر به تفحص پژوهش بپردازند و همچنان چنین رسمی ارزش تالیف را هم بالا می برد. در یک مورد من متوحه شدم که از پروفیسور الفرید سووی جامعه شناس و فیلسوف فرانسوی نقل‌قول معتبری در کتاب در مورد افکار عامه نقل شده بود اما از او اسمی در منابع نیافتم یا به چشم من نخورد چون منابع فراوان تذکار یافته اند. او اولین جامعه شناس و فیلسوف فرانسوی بود که اصطلاح جهان سوم را در کتاب افکار عمومی خود ذکر کرده بود. او می‌گفت:

افکار عمومی ضمیر باطنی یک ملت است، افکار عمومی این‌قدرت گمنام غالبا یک نیروی سیاسی است نیرویی است که در هیچ قانون اساسی پیش‌بینی نشده‌است. به نظر وی این پدیده یک قدرت سیاسی است که تمام دولتمردان و رهبران جهان را تحت تاثیر قرار داده‌است و حتی منجر به تخریب و نابودی دولت‌های استبدادی گردیده‌است.

ویراستاری کتاب حاوی اشکالاتی است از نظر نیم‌فاصله و جدا‌نویسی که با معیار‌های زبان برابر نیست و بیم ان می‌رود که دانشجیان جوان نیز راه خطا بروند و اغلاط تایپی را نیز در یک تالیف علمی صواب نمی‌بینم که متاسفانه چند مورد ان را در مرور شتابزده متوجه شدم و تعداد آن را به‌درستی نمی‌دانم که کم‌خواهد بود یا زیاد.

پایان

...
ادامه مطلب ...
بخش اول؛ مروری بر دو کتاب حامد علمی(خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب با ضمیمه افکار عامه و آیین مصاحبه)

نوشتن کتاب، تالیف کتاب، اقتباس و گردآوری مواد برای تدوین یک کتاب کار آسانی نیست. وقت می‌برد، شیمه می‌طلبد. خورده ریزه‌کاری‌های بی‌نهایت کسل بار نیاز دارد. نوشتن یک کتاب تحقیقی برای کاربرد علمی در یک روند اکادیمیک آموزش به هدف تهیه محتوی درسی کار سخت و پر مسوولیت است. نوشتن کتاب براساس مراجعه به ده‌ها و یا صدها منبع ولو که منابع به زبان اصلی نویسنده کتاب باشد، بازهم بی نهایت سرمایه‌گذاری زمانی به کار دارد. خلق هر اثر در هر زمانی براضافه میزان بالای فهم و آگاهی شجاعت می طلبد، مخصوصا در عصر ما که مخاطبان و دانشجویان جوان اغلب به منابع مختلف به زبان‌های مادری و هم ‌زبان‌های بین‌المللی دسترسی دارند و چنین آثار همواره وقتی در بوته نقد قرار می گیرند مسوولیت زا‌ست.

تحقیق برای هر اثری به نظر من دارای یک ریاضت قدیس است و من به سعی و زمان‌گذاری مولفان و گردآورنده های مواد اکادمیک تعظیم می‌گذارم و حرمت قایلم. ژورنالیزم یا به قول ایرانی‌ها روزنامه‌نگاری یک حرفه چندان سخت نیست. یکی از سهل ترین حرفه های جهان است ولی پر از مسوولیت است. در عین حال نویسندگی و آفریشن ادبی وظیفه بس دشوار و هنرمندانه است که هر ژورنالیست را شایسته است تا ابتدا باید نویسنده و اهل ادبیات شود و سپس خبرنگار.

تحقیق برای یک اثر و تدوین یک اثر علمی در چهار دسته خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب به اضافه ضمیمه افکار عامه کار تازه حامد علمی که تجربه خوبی در تدوین و تالیف کتاب دارد، یک دستاورد شیرین و مثمریست که می‌تواند جای خالی چنین اثر را به زبان فارسی دری با نمونه‌ها و تجربه‌های تازه رویداد‌های افغانستان براساس کارهی عملی خود مولف پر کند.

شکیبایی و برده باری یک نویسنده در عصری که کتاب را ارزش و جایگاه برو‌مندی در قفسه‌های کتاب مکاتب و دانشگاه‌ها و خانواده‌ها نیست، کار سزاوار ستایش است. در عصری که مردم عطش علمی و فرهنگی‌شان را با خواندن پست‌های کوتاه در شبکه‌های اجتماعی سیرآب می‌کنند، چاپ کتاب‌هایی که نشر آن نیاز به مطالعه ایجاد کند پر ارزش است. هر دو کتاب یاد‌شده برای رهروان جوان دنیای ژورنالیزم یا خبرنگاری چه در محیط اکادیمیک دانشگاه‌ها و چه برای خود آموزی هزاران خبرنگار شهروند غنیمت بزرگ است و یک ممد درسی برومندیست.

حامد که تا حال چندین کتاب نوشته یقین دارم خودش بخشی از این موفقیت را میراث دارد پوهاند سید محمد یوسف علمی پدرمرحوم‌شان است که استاد مسلم و اهل تاریخ و اهل تحقیق بودند.

اما این کتاب،

یک تدوین بسیار جامع و کامل، ‌مجموعه‌ی از اقتباس و تالیف شایسته برا‌ی مبتدیان راه خبرنگاری یا ژورنالیزم است.

گرچه من خودم اکنون پس از سال‌ها کار در رسانه معتقدم که نباید خبرنگاری را چهار سال در دانشگاه درس خواند و برای خودم این چهار سال ضایعه بود، اما برای آموختن مبتدیان ژورنالیزم اساسات ژورنالیزم یک حتم است، هرچند که من باور دارم ژورنالیزم معاصر بسیار فراتر از سه چ ( چه، چرا و چطور) و سه ک (که،کی، کجا) است. تغییرات زیادی در کار خبرنگاری پیش آمده و در عصر دیجیتال بسیاری از مفاهیم نو واردشده است ولی برای آموزش اساسات هنوز قاعده همانست.

خبر چیست؟ میتوان در تحقیق انترنیتی صد‌ها صفحه و صد‌ها کتاب در موردش یافت و خواند. خبرنگار کیست و چگونه خصایلی باید داشت؟ رسانه چیست و مخاطب کیست؟ تعاریف کلاسیک و مدرنی امروز برای هر یک از اینها وجود دارد. اندیش‌مندان و دانشمندان و حتی فیلسوفان و روانشناسان در این باب رای زنی می‌کنند به‌خصوص در زبان‌های جهانی انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، چینی و اسپانوی. همزبانان ما در ایران نیز در این زمینه زیاد کار کرده‌اند و در یوتیوب بسته‌های دیجیتالی رهنمود‌های خوبی برای رهنمایی خبرنگاران جوان تهیه شده است و صد‌ها کتاب را در زمینه خبرنگاری تالیف و ترجمه کرده‌اند که انعکاس تعداد زیادی از ان‌ها را براساس فهرست منابع آقای علمی در این اثر استفاده برده است.

اما اهمیت تالیف این کتاب دوست گرامی ما حامد علمی در اینست که این کتاب بحر را در کوزه جمع‌آورده و برای یک دانشجوی جوان و کسی که شاید به انترنت و زبان‌های بین‌المللی دسترسی نداشته باشد این کتاب بی‌نهایت حیاتی است و حاوی ارزش بسیار می‌باشد.

در مورد زبان و شیوه املایی و انشایی کتاب من ملاحظاتی دارم به خصوص در کار برد نیم فاصله ها و جدا نویسی اشتباهاتی را متوجه شدم که ویرایشگران توجه نداشته و این می‌تواند غلط نویسی را در میان خبرنگاران جوان ترویج کند، چون آنها وقتی از یک اثر علمی اقتباس می کنند شیوه نوشتار را نیز نسحه برداری می کنند. از سوی دیگر جدا نویسی موجب می شود که برخی از واژه ها را نوآموزان دیگر در قاموس نیابند لذا باید دقت و احتیاط را به کار برد و از کاپی ناسالم حذر کرد.

اما سلیقه و گزینه حامد برای اینکه تعریف خبر را آسان کند در کتاب خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب خاص خودش است که به نظر من کمی کاربرد شیوه کلاسیک و به‎بنیاد بر استفاده از منابع زیاد است که گاهی موجب گیجی و زیان می شود تا ساده آموزی.

ادامه دارد…

...
ادامه مطلب ...
قسمت سی و یکم(پایانی) ؛ خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب

فصل چهارم

مخاطب

در پایان این بحث مقاله‌ای جالب درباره‌ی مخاطب از خانم مریم لشکری با اندک ویراستاری برای بیان به‌تر از اهمیت مخاطبان ذکر شده است.

گیرنده‌ی پیام یا مخاطب یکی از اجزای ارتباطات، خواه ارتباطات انسانی، خواه ارتباطات جمعی است. اگر مخاطبی وجود نداشته باشد به‌طور معمول پیامی ارسال نشده، محصولی تولید یا شبکه‌ای ایجاد نمی‌شود و رسانه‌ و یا روابط عمومی به‌وجود نمی‌آید. دیدگاه‌های مختلف ارتباطات و اطلاع‌رسانی مخاطبان را به مخاطب منفعل، فعال، کاربر و کاربر تولید کننده محتوی، تقسیم کرده و اکنون این مخاطبان با پیش‌رفت و گسترش فناوری‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی به کاربران تحلیل‌کننده محتوی تبدیل ‌شده‌اند.

مخاطب‌شناسی یکی از علوم میان‌ رشته‌ای و از شاخه‌های مهم علوم مختلفی چون روان‌شناسی مردم‌شناسی، جامعه ‌شناختی و… است. رسالت اصلی مخاطب‌شناسی به‌کار بستن قواعد و یافته‌های علوم مختلف یاد شده در فرآیندهایی نظیر تعلیم و تربیت، اطلاع‌رسانی، روابط عمومی، تبلیغات و بازاریابی است. از محورهای اساسی مخاطب ‌شناسی بحث از ویژه‌‎گی‌های مخاطب یا گیرنده‌ی پیام است. این محور، ارتباط موثر بین مخاطب و برنامه‌ریزان روابط عمومی یا گیرنده اطلاعات و فرد اطلاع‌ رسان را سهل و آسان می‌سازد و از دشواری‌های انتقال پیام می‌کاهد.

مهم‌ترین وظیفه روابط عمومی برقراری ارتباط در داخل و خارج از سازمان با مخاطبان انبوه و متفاوت است، در اجرای این وظیفه واحدهای روابط عمومی با استفاده از ابزارهای مختلف اقدام به برقراری ارتباط کرده و پیام‌ها، اطلاعات و خواسته‌ها و انتظارات خود را برای انبوهی از مخاطبان ارسال می‌کنند و آن‌ها را هم‌گام و هم‌راه با برنامه‌ها و سیاست‌های سازمان خود می‌سازند و به نوعی با جلب مخاطبان، مشارکت آن‌ها را به خدمت می‌گیرند. سازمانی‎که نتواند به نحوه‌ی صحیح و اثر بخش با مخاطبان خود از طریق ابزار رسانه ارتباط برقرار کند، بدون تردید در پیش‌برد اهداف، برنامه‌ها و سیاست‌هایش شکست خواهد خورد. منشا اولیه مخاطبان رسانه امروز در اجرای تیاتر و موسیقی و نیز در مسابقات و نمایش‌های دوران باستان نهفته است. شکل جدید مخاطب هر چند برخی از مفاهیم مخاطب اولیه را در خود دارد دیگر دارای همان مصداق قدیمی نیست چون بزرگ‌تر، پراکنده‌تر، خصوصی‌تر و فردی‌تر شده است.

مهم‌ترین تفاوت مخاطب اولیه با مخاطب جدید در بند زمان و مکان بودن است، یعنی مخاطب قدیم در مکانی جمع می‌شدند تا نمایشی ببینند و واکنش خود را به‌صورت مستقیم نشان دهند. ظهور مخاطبان جمعی با رواج کتاب‌های چاپی آغاز شد؛ ولی اولین مخاطب جمعی واقعی را سینما ایجاد کرد. با ترویج تلویزیون تجربه مصرف رسانه‌ای بیش از پیش امری خصوصی شد و مخاطبان آن به‌شکل امروزی گسترش یافت و امروزه میلیون‌ها نفرکه پای رسانه‌های جمعی مانند رادیو ،تلویزیون، روزنامه می‌نشینند، مخاطب رسانه‌ای محسوب می‌شوند. تکثر در رسانه‌های موجود و تنوع زیاد رسانه‌ها غالب بندی مخاطب را در عصر جدید تغیر داد و مخاطبان از بینده‌‎گان تلویزیون و شنونده‌گان رادیو؛ به مخاطبان فناوری‌های ماهواره‌ای و دیجیتالی تبدیل شدند که ویژه‌گی بارز آن‌ها نسبت به مخاطبان سنتی تحلیل و جست‌وجوگری است. یکی از اندیش‌مندان فن ارتباطات ویژه‌گی برای شناسایی مخاطب فعال و منفعل را طور زیر مشخص کرده است:

گزینش‌گری: مخاطبانی که فعال هستند دست به انتخاب می‌زنند و در مورد رسانه‌ها و محتوی آن قدرت تشخیص دارند.

فایده‌ی گرایی: مخاطب فعال کاربردهای مورد انتظار برای بعد از استفاده از رسانه را در نظر دارد.

هدف گرایی: مخاطب فعال هم‌زمان با استفاده از رسانه به طور فعالانه به پردازش اطلاعات و تجارب می‌پردازد.

مقاومت: مخاطب فعال به ساده‌گی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد و دارای اختیار است.

مشارکت: هر قدر مخاطب بیش‌تر در تجربه رسانه‌ای خود درگیر شود به همان نسبت فعال‌تر است. مخاطبان هدف گروه خاصی از مردم هستند که به‌عنوان دریافت کننده‌ی پیام مورد نظر شناخته شده‌اند. آن‌ها هم‌چنین جمعیت هدف نیز نامیده می‌شوند. بسیاری از رسانه‌ها و سازمان‌ها، مخاطبان اصلی خود را به‌درستی شناسایی و طبقه بندی نمی‌کنند و در حوزه‌ی اطلاع رسانی به‌خوبی نمی‌دانند که پیام‌های آن‌ها برای چه کسانی ارسال می‌شود.

وقتی فرستنده مخاطب را بدون شناسایی صحیح تعریف می‌کند مشکلات زیادی به وجود می‌آید. مردم نمی‌خواهند وقت خود را با پیامی که هیچ ارتباطی به آن‌ها ندارد تلف کنند؛ زیرا چنین پیام‌هایی آن‌ها را آزار می‌دهد. قبل از اطلاع رسانی باید دقیقن مشخص شود که پیام‌های رسانه‌ای و تولیدی به چه نوع مخاطبان و با چه ویژه‌‎گی‌ها و شاخص‌هایی ارسال می‌شود. اگر روابط عمومی در مسیر رساندن پیام به گیرنده‌‍‌گان مخاطب خاص خود را محدود، معین و مشخص نکند، در دست‌یابی به اهداف خود دچار مشکل می‌شود. بدون شناخت مخاطب مقدار بسیار زیادی وقت و پول صرف می‌شود، اما مخاطبان واقعی پیام را دریافت نمی‌کنند. برخی از پیامدهای مثبت مخاطب شناسی عبارت از طبقه بندی مخاطبان، انتقال آسان‌تر پیام به مخاطبان، ارسال پیام متناسب با علایق و نیازها و توانایی دریافت کننده‎گان، جلب و تداوم رضایت مخاطبان، تسهیل در برقراری ارتباط موثر با مخاطبان هدف در کوتاه‌ترین زمان، صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌باشد.

مخاطبان بر خواسته از طبقات مختلف مردم با دیدگاه‌ها و سطوح فرهنگی متفاوت‌اند.

پایان.

...
ادامه مطلب ...
قسمت سی ام ؛ خبر، خبرنگار، رسانه و مخاطب

فصل چهارم

مخاطب

سواد رسانه‌ایی

مخاطبان به رسانه‌ها از دیدگاه‌های متفاوت می‌نگرند و هرکه به گمان خود تحلیل از نشرات و مطالب یک رسانه داشته و رسانه‌ها را به اساس برداشت خودش طبقه بندی یا رده بندی می‌نمایند؛ که این برداشت‌ و دیدگاه درباره‌ی رسانه یا مطالب رسانه‌ها را سواد رسانه‌ایی می‌نامند. یعنی سواد رسانه‌ایی یک نوع درک متکی بر مهارت است که می‌توان بر اساس آن انواع رسانه‌ها را از یک‌دیگر دسته‌ بندی و انواع تولیدات رسانه‌ای را از یک‌دیگر تفکیک و شناسایی کرد. به اضافه این‌که:

سواد رسانه‌ای، آمیزه‌ای از تاکتیک‌های بهره‌وری موثر از رسانه‌ها و کسب بینش و درک برای تشخیص رسانه‌ها از یک‌دیگر است.

سواد رسانه‌ای، عبارت از دانش، قدرت درک، ارزیابی و تحلیل اطلاعات مخاطبان برای دریافت اطلاعات دقیق و مرتبط به زنده‌‎گی آن‌ها است.

سواد رسانه‌ای، مخاطب را قادر می‌سازد تا اطلاعات را به‌طور عینی تجزیه و تحلیل کند و به نتیجه برسد.

سواد رسانه‌ای، مخاطب را در تجزیه و تحلیل انتقادی اطلاعات و تعیین صحت اطلاعات کمک می‌کند.

سواد رسانه‌ای، نوعی مهارت است که در دنیای مدرن تبدیل به یکی از مهم‌ترین آموزش‌های مورد نیاز همه‌گان شده است.

سواد رسانه‌ای، به مخاطب کمک می‌کند تا حقایق پشت پرده انواع رسانه‌ها را بداند.

سواد رسانه‌ای، برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد و با توجه به زمینه‌هایی که در آن اتفاق می‌افتد تعدیل می‌شود.

سواد رسانه‌ای، در معرض مناقشه است، زیرا در بازتاب‌های نظری و عملی خود بحث‌های جاری در مورد رسانه جامعه و آموزش را ارایه می‌دهد.

سواد رسانه‌‌ای، نقطه هم‌گرایی روی‌کردهای انتقادی در آموزش و ارتباطات است.

ادامه دارد…

...
ادامه مطلب ...

تحلیل

هفت سی C7 در ارتباطات

۱۷ جدی ۱۴۰۲ / نویسنده:حامد علمی

اندیشمندان فن ارتباطات و سخنرانی به این باورند که هرگاه در یک پیام یا سخنرانی به هفت سیC توجه شود...

ادامه مطلب...

بخش چهارم(پایانی):چالش‌های فراراه پژوهش‌‌های تاریخی در افغانستان

۱۲ جدی ۱۴۰۲ / نویسنده:حامد علمی

مشکل پژوهشگر مساله دیگر که موانع سدراه نوشتن آثار تحقیقی در باره تاریخ کشور ما ایجاد کرده بر می‌گردد به...

ادامه مطلب...

افغانستان بعد از سال2021 و سقوط کابل به دست طالبان، یک شبه به بیست و یک سال قبل از آن برگشت. این همان چیزی بود روزنامه ماندگار از آن سالها و به طور مکرر هشدار داده بود ولی سیاست گران و دست اندر کاران امور، چنین اتفاقی را تا آخرین لحظات باور نمی‌کردند. دردمندانه نتیجه فروپاشاندن افغانستان و واگذاری آن به طالبان، که از طرف دولت بر سر اقتدار به رهبری آقای غنی، در فرایند یک بازی استخباراتی امریکا و پاکستان با طالبان صورت گرفت، چنان افغانستان را به پیش...

بيشتر بخوانيد...

گزیده ها

راهبرد بایدن در افغانستان؛ مسوولیت منطقه و فرصت جدید

کشمکش بر سر دعوت‌نامه امریکا/ وحید عمر: افغانستان و متحدانش فصل جدیدی را در روابط خود شروع کرده‌اند

بازار گرمِ یوتیوب چینل‌ها؛ چرا قانون استفاده از یوتیوب در افغانستان وجود ندارد؟

گسترش نفوذ امریکا در آسیا و تغییر سیاست خارجی چین در قبال افغانستان

جمهوریت سه نفره!

امام علی رحمان: نقش پروفیسور ربانی و احمدشاه مسعود را در پروسه صلح تاجیکستان فراموش نمی‌کنیم

ورزش

تیم کریکت آسترلیا با شکست تیم هندوستان در بازی نیمه نهائی، قهرمان جام جهانی کریکت امسال شد.

تیم کریکت افغانستان با شکست در برابر تیم آفریقای جنوبی، در مرحله نیمه نهایی راه نیافت.

لیونل مسی،ستاره جهان فوتبال، برای هشتمین‌بار برنده‌ی «توپ طلا» شناخته شد.

تیم ملی کریکت افغانستان تیم سریلانکا را شکست داد.

تیم کریکت پاکستان در برابر تیم کریکت آفریقای جنوبی شکست خورد.

احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.

نمايش آنلاين روزنامه

دانلود نسخه الکترونيکي

مشاهده آرشيو

رویداد ها

	مولوی خداداد صالح، رئیس اسبق شورای علمای زون غرب کشور درگذشت.
	مسجد الاقصی در قلب شهر کابل
	افراد وابسته به گروه طالبان در ولسوالی فرنگ ولایت بغلان در تاریکی شب ساحات باستانی را کندن‌کاری می‌کنند
	شکار آهوان مارکوپولو توسط افراد نظامی طالبان
	پروازهای دو طرفه از شهر مزارشریف به شهر جده آغاز شد.
	کشته و زخمی شدن ۴۵ عضو طالبان در بمباران هوایی
	در اوج کمبود کتب درسی در بدخشان؛ پنجاه هزار جلد کتب نصاب جدیه بدخشان رسید
	برخورد دوگانه طالبان با اشرف غنی
	توزیع گوسفند قربانی به نیروهای پولیس تخار
	طالبان مجسمه اسپ ها را در کشم بدخشان تخریب کردند

ویروس کرونا

	کشور چین چهارصد هزار دوز واکسین کرونا به افغانستان کمک می‌کند
	وزارت صحت عامه: در یک شبانه روز گذشته ۱۶ موارد مثبت کرونا در کشور ثبت شده‌است
	نخستین مرحلۀ تطبیق واکسین کرونا در افغانستان آغاز شد
	وزارت صحت عامه: در بیست‌وچهار ساعت گذشته هیچ مورد فوتی ناشی از کرونا در کشور ثبت نشده‌است
	سرپرست وزارت صحت عامه: تطبیق واکسین کرونا در کشور پس از تائیدی سازمان صحی جهان آغاز خواهد شد
	کرونا؛ در یک شبانه روز گذشته در کشور جان سه تن را گرفت

در مسیر صلح

	تلاش‌های جدید آمریکا برای صلح و آینده مبهم
	نشست ترکیه و خانه‌خالی اجماع ملی در افغانستان
	بهشت صلح در جهنم افغانستان
	تیوری‌های صلح در جوامع مختف
	نگرانی از تکرار تجربۀ ویتنام در افغانستان
	این صلح من است!؟
	رد و تائید نامۀ وزارت خارجه آمریکا، در مراسم یاد بود از مارشال فهیم
	اختلاف سران حکومت بر سر طرح جدید امریکا برای صلح افغانستان
	مخالفت معاون شورای عالی مصالحه با تشکیل شورای عالی زنان
	توافقنامهٔ که حاصلش حکومت نامشروع و صلح نامعلوم گردید

ما را در رسانه های اجتماعی دنبال کنید