بخش نخست
بسیاری از مردم به سراغ شیوه‌های مختلف درمان و پیش‌گیری در طبِ مدرن یا مکمل می‌روند و با کمک روش‌هایی نظیر عطردرمانی، گیاه‌درمانی، هومیوپاتی، طب سوزنی و طب آیورودا تلاش می‌کنند تا احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را در طول زنده‌گی به صفر برسانند؛ غافل از آن‌که طب سنتی راهکارها و تدابیر بسیار ارزشمندی برای بهبود کیفیت زنده‌گی و کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌ها و اختلال‌های جسمی و ذهنی را دارد، به شرط آن‌که تدابیر و نکات حفظ‌الصحی‌اش مورد توجه مردم و خانواده‌ها قرار بگیرد و در زنده‌گی به کار گرفته شود.
یکی از شیوه‌هایی که از زمان‌های دور به عنوان یک شیوه درمانی مورد استفاده قرار می‌گرفته، خاک‌درمانی یا گل‌درمانی بوده که امروزه نیز در برخی از کشورها مورد استفاده است و کاربرد درمانیِ آن برای درمان بیماری‌های پوستی، مفصلی، بیماری‌های تنفسی، آسم و اختلال‌های روانی چشمگیر می‌باشد.
از تأثیر درمانی خاک غافل نشوید
متاسفانه امروزه به دلیل افزایش میزان آلوده‌گی محیط زیست، بسیاری از مردم تصور می‌کنند که خاک را باید در گروه کثیف‌ترین چیزها در طبیعت دانست و تا حد امکان باید از تماس با آن پرهیز کرد. به این ترتیب، خانواده‌ها ترس دارند که کودک‌‌شان به خاک دست بزند در حالی که همین تماس با خاک آن‌هم خاکی که از سلامت و بهداشت آن در طبیعت مطمین باشیم، می‌تواند تاثیرات موثر و درمانی ویژه‌یی بر سلامت افراد داشته باشد. در متون طب ‌سنتی به خاک‌های مختلف و متنوعی اشاره شده که در اصطلاح از آن‌ها با نام «طین» یاد می‌شود. غالبِ این خاک‌‌ها طبع سرد و خشک دارند و استفاده خوراکی از آن‌ها تنها برای جنبه‌های درمانی و در شرایطی که مصرف خوراکی آن‌ها به توصیه طبیب تجویز می‌شده مجاز بوده است؛ زیرا در آموزه‌های اسلامی اشاره شده که مصرف خاک حرام است، مگر در مواردی که جهت درمان بیماری خاص توسط درمانگران تجویز ‌شود. این درمانگران از خاک برای درمان اسهال و ورم به صورت خوراکی یا موضعی استفاده می‌کردند و البته مصرف مصلح آن‌ها را نیز جهت رفع مضرات احتمالی توصیه می‌کرده‌اند (مثلاً گلاب را به عنوان مصلح خاک ارمنی). در حقیقت آن‌ها از گونه‌های مختلف خاک مثل خاک سفید، خاک سبز و خاک سرخ برای درمان بیماری‌های متفاوتی استفاده می‌کردند.
تأثیر گِل‌درمانی بر اختلال‌های قلبی
علاوه بر گل‌هایی که نام بردیم، گل‌های دیگری مانند خاک زرد، خاک سبز، خاک آندولسی، خاک جلود، خاک خراسانی و خاک یا گل داغستان وجود دارند که برای هر یک از آن‌ها خواص درمانی ویژه‌یی در متون طب سنتی ذکر شده است. به عنوان مثال یکی از خواص خاک سبز این بوده که بعد از بریان کردن، آن را به صورت خوراکی برای درمان تپش قلب استفاده می‌کردند، یا از گل داغستان که هنوز هم توسط برخی از درمانگران توصیه می‌شود، برای درمان مشکلات و اختلالات قلبی استفاده می‌شد و بر این باور بودند که این خاک خاصیتی مفرح دارد و دارویی مناسب برای درمان افسرده‌گی یا پیش‌گیری از ابتلا به افسرده‌گی است.
تسکین ورم‌ها با خاک سرخ
خاک سرخ یا گِل فارسی یکی دیگر از انواع خاک‌هایی‌ست که توسط درمانگران در زمان گذشته برای درمان برخی از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این خاک از جمله خاک‌های قابض محسوب می‌شده که به صورت ضماد و موضعی مورد استفاده بوده است. بسیاری از درمانگران از ضماد خاک سرخ برای بهبود و درمان ورم‌ها استفاده می‌کردند. گل ارمنی نیز یکی دیگر از خاک‌های سرخ‌رنگی است که جنبه درمانی دارد. یکی از مهم‌ترین کاربردهایش، خاصیت ضد خون‌ریزی آن است که از آن برای کاهش خونریزی افرادی که دچار جراحت می‌شدند، استفاده می‌کردند. در حقیقت برخی از درمانگران مصرف خوراکی این گل را برای افرادی که دچار خونریزی‌های داخلی و گوارشی بودند، توصیه می‌کردند و البته گلاب را به عنوان مصلح آن برای بیمار تجویز می‌کردند.
در ساحل گل‌درمانی کنید
گل‌درمانی در ساحل یکی دیگر از شیوه‌های درمانی طبیعی است که در طب سنتی نیز اشاره‌های مختلفی به جنبه‌های درمانی آن شده است. توصیه درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان همیشه این بوده که در شرایطی که فرصت مسافرت به شهرهای ساحلی برای مردم به ویژه در فصل تابستان فراهم می‌شود، حتما سعی کنند از خواص درمانی ریگ و خاک ساحل و گلی که در نزدیکی دریا و دریاچه وجود دارد، بهره ببرند. در فصل‌های سرد سال در صورتی که برای‌شان امکان دارد، با پای برهنه بر گل و ریگ‌های ساحل پیاده‌روی کنند و اجازه دهند که بدن‌شان با آن‌‌ها در تماس باشد. و در فصل های گرم نیز از گل‌های نزدیک ساحل یا ریگ ساحل برای پوشاندن بدن خود استفاده کنند و به اصطلاح بخشی از بدن خود را زیر ریگ پنهان کنند تا به این ترتیب از خواص درمانی گل‌های ساحلی بهره‌مند شوند.