بخش دوم

آوید طالبیان
کیفیت را فدای کمیت نکنیم
هر کمیتی حاوی کیفیت نیست؛ بر همین اساس نمی‌توان هر گفت‌وگو و ارتباطی را در خانواده، مثبت ارزیابی کرد.
به گفته روان‌شناسان، هرچند که ارتباط بیش‌تر و رابطه با محور صحبت و گفت‌وگو، شاخص خوبی برای داشتن خانواده‌یی مثبت ارزیابی می‌شود، اما همیشه نمی‌توان به چنین شاخصی اعتماد کرد.
ممکن است در خانواده‌یی ساعت‌های با هم بودن به‌خاطر مشغله کاری والدین کم به نظر برسد، اما خانواده‌های فهیم سعی می‌کنند کیفیت رابطه را هم در نظر داشته باشند.
کم شدن حضور افراد خانواده در زنده‌گی شهری، اجتناب‌ناپذیر است. با این وجود، خانواده باید بیاموزد که چه‌گونه از حضور خود حداکثر استفاده را ببرد. خانواده‌ها با پی‌گیری روابط فرزندان‌شان در مکاتب، می‌توانند کیفیت رابطه‌شان را بررسی و تحلیل کنند.
متاسفانه برخی از خانواده‌ها قدر لحظاتی را که کنار هم هستند، ندانسته و ارتباط مفید را برقرار نمی‌کنند؛ در حالی که جزییات رابطه بسیار مهم است.
پدر یا مادر، مساله این است؟
ایجاد تعامل مثبت در خانواده بر عهده چه کسی است؟ این پرسشی‌ست که اغلب اعضای خانواده در مواقع چالش به آن پاسخ می‌دهند یا به دنبال پاسخِ آن هستند.
در واقع زمانی که به هر دلیلی نبود تعامل در خانواده سبب ایجاد مشکلی شده است، همه به دنبال این پاسخ و متهم کردن یک‌دیگر هستند.
اما حقیقت این است که ایجاد تعامل در خانواده به همه اعضای آن بسته‌گی دارد و هیچ‌کس به تنهایی مسوول ایجاد بهتر کردن روابط در خانواده نیست.
پدر، مادر و فرزندان هر یک وظایف مشخص خود را دارند و هیچ کدام به تنهایی و بدون کمک بقیه، امکان برقراری تعامل مثبت را ندارند.
متاسفانه در برخی از خانواده‌ها، وظیفه گرم کردن کانون خانواده را تنها بر عهده مادران می‌دانند؛ در حالی که مادران تنها بخشی از این وظیفه را بر عهده دارند.
در برخی از خانواده‌ها نیز اگر تعامل درستی وجود ندارد، مقصر اصلی پدر و خصوصاً نبود او به دلایل مشغله کاری عنوان می‌شود؛ در حالی که برقراری تعامل درست تنها با حضور فیزیکی به‌دست نمی‌آید.
بنابراین، نمی‌توان نبود تعامل مثبت در خانواده را به گردن تنها یکی از اعضای خانواده گذاشت، ضمن این که تعامل زمانی مثبت تعریف می‌شود که همه اعضای خانواده نقش و جایگاه درست خود را شناخته و به آن عمل کند.
در واقع سبک زنده‌گیِ امروز باعث شده اعضای خانواده به ساده‌گی کنار هم قرار نگیرند. اشتغال پدر و چندشغله بودنِ او باعث شده که پدرها کم‌تر در کنار فرزندان خود قرار بگیرند، و در بسیاری از موارد فاصله فیزیکی باعث فاصله عاطفی با فرزندان می‌شود و اثرات مخرب تربیتی به همراه دارد.
از سوی دیگر، اشتغال و فشار کار مادر در بسیاری از موارد باعث می‌شود فرزندان توجه لازم را از مادر خود دریافت نکنند. مشغول بودن با سامانِ بازی یا کودکستان و امثال این‌ها بخشی از نیاز کودکان را برطرف می‌کند، اما آن‌ها نیاز دارند از طرف پدر و مادر خود مورد توجه و محبت قرار گیرند.