بخش نخست
بسیاری افراد از عرق کردنِ بیش از حد شکایت دارند، اما گروهی هم بسیار کم عرق می‌کنند و یا اصلاً عرق نمی‌کنند؛ وضعیتی که حتا می‌تواند جان فرد را به خطر بیاندازد. زمانی که دمای هوا بالا می‌رود، بدن سعی می‌کند از طریق تعریق خود را خنک نگه دارد، در غیر این صورت، دمای بدن بالا می‌ماند و فرد را دچار مشکل می‌سازد. اگر هنگام ورزش‌های سنگین یا قرار گرفتن در هوای بسیار گرم عرق نمی‌کنید، حتماً با یک پزشک مشورت کنید.
در حسرت یک قطره عرق!
عوامل مختلفی می‌توانند فرایند عرق کردن را تحت تأثیر قرار دهند و باعث کاهش یا افزایشِ آن شوند. برخی دواها مانند دواهای مخصوص بیماری‌های روانی، ممکن است فعالیت غدد عرق را مختل کنند. ژنتیک نیز می‌تواند در کم بودن یا عدم تعریق تأثیرگذار باشد. برای مثال کودکان مبتلا به بیماری ژنتیکی hypohidrotic ectodermal dysplasia)HED) بدون غدد عرق به دنیا می‌آیند و این موضوع آن‌ها را در خطر گرمازده‌گی و مرگ قرار می‌دهد. البته این بیماری بسیار نادر و تنها ۳۷ مورد از آن در متون پزشکی گزارش شده است. این اختلال به صورت حملات بدون توجیه افزایش دمای بدن، عدم تعریق و عدم درک درد مشخص می‌شود. سایر تظاهرات بالینی آن نیز شامل کم بودن حجم عضلات، عقب‌مانده‌گی ذهنی، شلی مفاصل، فقدان حس درد سطحی و عمقی و خودخوری به صورت آسیب به زبان و انگشتان است. از دیگر عواملی که باعث کمبود تعریق می‌شوند، می‌توان به اختلال «نوروپاتی اتونوم» اشاره کرد. این بیماری عملکرد دستگاه عصبی خودمختار را مختل می‌کند. وظیفه این دستگاه تعدیل ارگان‌های داخلی، غدد عرق و فشار خون است. آسیب به آن می‌تواند عملکرد غدد عرق را مختل سازد.
وقتی مایعات بدن تمام می‌شود!
عفونت‌های شدید و التهاب چرکی غدد عرق نیز ممکن است عملکرد این غدد را مختل سازند. علاوه بر این، سوخته‌گی‌های شدید (درجه سه) حاصل از آتش‌سوزی، مواد کیمیایی یا برق‌گرفته‌گی ممکن است به غدد عرق، ماهیچه‌ها و حتا استخوان نیز آسیب برسانند. از دیگر عوامل کمبود عرق، کم‌آبی است. اگر هنگام فعالیت در هوای گرم برای جبران آب از دست رفته بدن‌تان مایعات کافی ننوشید، به‌راحتی دچار کم‌آبی خواهید شد. از دیگر دلایل کم‌آبی می‌توان به اسهال و استفراغ مداوم و مصرف داروهای ادرارآور اشاره کرد. اگر دچار تشنه‌گی، ضعف و گیجی شده‌اید، بدانید آن‌قدر مایعات بدن‌تان کم شده که دیگر چیزی برای عرق کردن باقی نمانده است. کم‌آبی شدید می‌تواند کشنده باشد به‌خصوص در مورد کودکان و افراد مُسن. گرمازده‌گی نیز مانند کم‌آبی زمانی اتفاق می‌افتد که در هوای گرم فعالیت می‌کنید و به‌ازای مایعات از دست رفته بدن‌تان، مایعات کافی نمی‌نوشید. گرمازده‌گی بسیار خطرناک است؛ زیرا مکانیسم طبیعی عرق کردن را از کار می‌اندازد. مهم‌ترین علامت آن نیز رسیدن دمای بدن به بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
با ورزش‌های سنگین هم عرق نمی‌کنید؟
یکی از دلایل عمده عدم تعریق در هنگام ورزش، ننوشیدن مایعات کافی در حین ورزش و قبل و بعد از آن است. اگر به اندازه کافی مایعات نمی‌نوشید یا زیاد از حد به توالت می‌روید، مایعات بدن‌تان کاهش یافته و کم‌تر عرق می‌کنید. اگر دمای بدن‌تان هنگام ورزش خیلی بالا نمی‌رود، انتظار تعریق زیاد نداشته باشید. برای مثال بسیاری از افراد هنگام قدم زدن خیلی عرق نمی‌کنند. به هر حال اگر قبل، حین و بعد از ورزش، مایعات کافی می‌نوشید و به‌شدت ورزش می‌کنید و در عین حال عرق نمی‌کنید، ممکن است دچار اختلال خاصی باشید. برای مثال برخی بیماری‌های پوستی، غدد عرق را مسدود می‌کنند. هم‌چنین اختلالات عصبی مانند سندرم «گیلن باره» از دیگر دلایل عمده عدم تعریق به حساب می‌آید. سندرم گیلن باره اختلال نادری است که در نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد و به دنبال آن، احساس ضعف در ماهیچه‌ها، بی‌حسی، گزگز و گاهی اوقات فلجی دیده می‌شود. اختلالات عصبی، اختلالات مادرزادی، سندرم‌های ژنتیک و ضربه خوردنِ غدد عرق نیز از دلایل احتمالی عدم تعریق هستند.