با عرض سلام و ادب خدمت همۀ شما دوستان حاضر در مجلس و با تشکر و سپاس فراوان از جناب احمد ولی مسعود که زمینۀ چنین نشست خوبی را فراهم کرده‌اند.

برگزاری چنین نشست‌ها یک ضرورت است و در آن هیچ تردیدی وجود ندارد و همۀ ما می‌دانیم که شرایط افغانستان نیاز به این چنین نشست‌ها و گفت‌وگوها دارد؛ اما در رابطه به نحوۀ پیش‌برد چنین نشست‌ها چند پیشنهاد دارم.
از گذشته‌ها ما تجاربی داشته‌ایم که در چنین نشست‌ها معمولاً به هر دلیلی بر اصل مسأله و مشکل به گونۀ روشن اشاره نمی‌شود و بعضی اوقات به شکل نامعلوم روی مسایل کوچک اختلاف به وجود آمده و بالاخره درگیری‌های پیش می‌آید.
من می‌خواهم بگویم که ما به این شکل به پیش رفته نمی‌توانیم و مشکل نیز حل نخواهد شد؛ بنابراین اگر می‌خواهید که مشکل حل شود، پس باید در چنین نشست‌هایی که نشست نخبه‌گان نیز است، در قدم نخست مشکلات افغانستان را شناسایی کنیم و سپس برای حل آن راه چاره‌یی بیابیم؛ اما متأسفانه ما حتا روی یک مساله بسیار کوچک مانند پوهنتون و دانشگاه نیز اختلاف نظر داریم، پس باید چنین مشکلاتی در قدم نخست شناسایی و ریشه‌یابی شده و طرف‌های مقصر در این مسایل نیز شناسایی شوند.
نکته دوم این که بعد از این که مشکل و علل و عوامل آن را شناسایی کردیم، باید برنامه‌ریزی کنیم که چگونه می‌توانیم بر این چنین مشکلات غلبه کنیم و نکتۀ سوم این که چگونه می‌توانیم یک راه حل ارایه کنیم و سپس آن را عملی کنیم.
من فکر می‌کنم مشکل اصلی افغانستان این است که ما هنوز به مسایل اساسی نپرداخته ایم و زمینه و فرصت‌ها را عادلانه تقسیم کرده نتوانستیم.
فرصت‌های برابر در عرصۀ سیاسی و فرصت‌های برابر در عرصۀ فرهنگی و اقتصادی ایجاد کرده نتوانستیم؛ بنابراین اگر می‌خواهیم با استفاده از تجارب سایر ملت‌ها چنین فرصت‌هایی را فراهم بسازیم، پس باید زمینه را فراهم بسازیم که همۀ افراد براساس یک رقابت آزاد و یک قاعدۀ عادلانه در تمام عرصه‌ها مطابق لیاقت و شایسته‌گی خود به پیش بروند. زمانی که ما بحث ملی را مطرح می‌کنیم، در چنین بحث‌ها بیشتر جنبۀ فزیکی قضیه مطرح است و از چند قوم چند شخصیت را گردهم می‌آرویم؛ اما هدف این نیست که چگونه عدالت را عمومیت بدهیم و هدف آ‍زدی و اجندای ملی نیست، بل چند نفر از چند قوم گردهم می‌آیند و هر کس مدافع قوم خود می‌شود و در نهایت هر کس که توان نوشتن را داشت تلاش می‌کند که برای قوم خود امتیاز کسب کند که در این روزها نشانه‌هایی از این چنین مسایل و چنین امتیازگیری‌ها زیاد دیده می‌شود.
نمی‌خواهم زیاد پرحرفی شود؛ بنابراین در یک جمع بندی می‌خواهم عرض کنم که ما تا زمانی در این بن بست استیم که مسأله را به طور روشن و درست شناسایی نکنیم و تا زمانی در این بن بست خواهیم بود که فرصت‌های برابر و عادلانه را برای تمام مردم افغانستان منحیث شهروندان این سرزمین فراهم کنیم و تا زمانی در این بن بست خواهیم ماند که منفعت‌های کوچک مانند قوم، زبان، منطقه و مذهب را در میان منفعت‌های بزرگ جست‌وجو کرده و آن را ترجیح بدهیم. بنابراین باید روی این مسایل به صورت روشن‌تر و صادقانه بحث کرده و این چنین مشکلات را شناسایی کرده و بالاخره برای حل آن راه چاره‌یی بیابیم، در غیر آن راه به جای نخواهیم برد.
با سپاس فراون از همۀ شما دوستان عزیز و گرامی.