در حالی‌که امریکا در حال پایان دادن به تعهد ۱۲ ساله نظامی خود به افغانستان است، همچنان در حال جست‌وجوی راهی آبرومندانه برای کنار کشیدن از درگیری‌یی است که در بهترین حالت می‌توان گفت به یک بن بست تبدیل شده است.
توافق امنیتی دو جانبه جدید بین واشنگتن و کابل، قسمتی از راهبرد خروج است. رسیدن به یک راه حل سیاسی در قبال طالبان و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ افغانستان که دچار مشکلات است نیز جزئی از این راهبرد است.
حامد کرزی، رییس جمهوری افغانستان و جان کری،‌ وزیر امور خارجه امریکا در تاریخ ۱۲ اکتبر اعلام کردند که در خصوص بخش‌های مهم توافق امنیتی توافق کرده‌اند که می‌تواند به باقی ماندن بخشی از نیروهای امریکا در افغانستان پس از پایان ماموریت جنگی نیروهای ناتو در ۲۰۱۴ منجر شود. با این حال، آنها از جزئیات چیزی نگفته و باعث تعجب نخواهد بود اگر که کرزی با توافق امنیتی پس از ۲۰۱۴ با شرایطی که امریکا می‌خواهد موافقت نکند.
یکی از موارد مورد اختلاف، مصونیت قضایی نیروهای امریکایی است که پس از خروج ۵۱ هزار نیروی کنونی در سال ۲۰۱۴ در افغانستان فعالیت خواهند کرد. دولت امریکا تاکید دارد که باید برای نیروهایش مصونیت قضایی از مجازات طبق قانون افغانستان در نظر گرفته شود و هر نیروی متهم به جرم، در امریکا مجازات شود.
هر دو طرف مذاکرات را پیچیده‌تر کرده‌اند؛ امریکا هشدار داده که اگر موضوع مصونیت به نفع آنها حل نشود، همه نیروهایش را خارج می‌کند و کرزی، تصمیم نهایی در این خصوص را به لویه جرگه و پارلمان افغانستان سپرده است.
امریکا برای حصول توافق، تاریخ ۳۱ اکتبر را ضرب‌الاجل قرار داده است، اما همانطور که براثر عدم توافق برای مصونیت قضایی نیروها، خروج نیروهای امریکایی از عراق سرعت گرفت، ممکن است که گفت‌وگوها درخصوص افغانستان نیز شکست بخورند.
باراک اوباما،‌ رییس جمهوری امریکا به طور رسمی به استقرار نیروهای باقی مانده متعهد نشده و یا نگفته است که آنها چه تعداد خواهند بود. همچنین او و کری دلیل قانع کننده‌ای برای لزوم باقی ماندن این نیروها نیاورده‌اند، اما عنوان کرده‌اند که این نیرو برای آموزش نیروهای امنیتی افغان و جلوگیری از احیای طالبان به کار می‌روند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بسیاری از افغان‌ها از این واهمه دارند که دولت کابل سقوط کند و دوباره جنگ داخلی در این کشور برپا شود. طالبان مسئولیت حمله روز جمعه در نزدیکی محل مسکونی در حومه کابل را برعهده گرفت.
حتی مقامات امریکایی نیز اذعان دارند که به محض خروج نیروهای امریکایی، احتمالاً طالبان حداقل کنترل برخی مناطق روستایی را دوباره به دست می‌گیرد. همچنین حتی پس از سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دالری در تسلیحات و آموزش، همچنان قابلیت و شایستگی ۳۵۰ هزار نیروی امنیتی افغانستان، مورد تردید است. در واقع نیروهای افغان دستاورد قابل توجهی در مبارزه اخیر با شورشیان نداشته و به گفته برخی مقامات، تلفات بسیار داده‌اند.
فرماندهان امریکایی مدت‌ها پیش به این نتیجه رسیدند که جنگ در افغانستان تنها از راه مذاکره حل شده و برتری و پیروزی نظامی کارایی ندارد. اما مذاکرات با طالبان پیش از آغاز در ماه ژوئن شکست خورد و انتظار نمی‌رود که تا پس از انتخابات ریاست جمهوری در ماه اپریل سال آینده میلادی، از سر گرفته شود.
حامیان باقی ماندن بخشی از نیروهای امریکایی عنوان می‌کنند که این تصمیم برای محفاظت از کابل و فشار به طالبان برای ورود به مذاکره لازم است. آنها همچنین می‌گویند که کنگره امریکا نسبت به پرداخت چهار تا شش میلیارد دالر به ارتش و پولیس افغانستان در حالیکه نیروهای امریکایی در این کشور حضور نداشته باشند، بی‌رغبت است.
چنین بحث‌هایی احتمالاً برای کرزی و همکارانش که دو دهه گذشته، میلیاردها دالر کمک‌های بین‌المللی را برای ایجاد دولتی متعهد به خدمت و کسب وفاداری مردم، دریافت کردند، توجیه کننده باشد اما آنها در عوض یک سیستم فاسد به وجود آوردند که به طالبان اجازه داد تا همچنان یک نیروی زنده و جایگزین باقی بماند.
اکنون که افغانستان نیاز به انتخاب یک رییس جمهور جدید و اتحاد در حول محور او دارد، روند سیاسی‌یی که بخش بزرگ آن توسط کرزی کنترل می‌شود، بیش از هر زمانی آسیب پذیر است.
براساس گزارش رویترز، برگه‌های رای گیری که از آنها در انتخابات استفاده می‌شود، به نوعی پول، به ارزش هر کدام حدود پنج دالر تبدیل شده‌اند. بدون توجه به مدت زمان باقی ماندن نیروهای امریکایی، آنها نمی‌توانند چنین ضربه‌های داخلی را جبران کنند.
روزنامه نیویورک تایمز