بخش ششم

یادداشت: دومین نشست مشورتی طرح اجندای ملی، اخیراً با حضور نخبه‎گان سیاسی، فرهنگیان، استادان دانشگاه‎ و دانشجویان حوزۀ جنوب‌غرب در ولایت هرات برگزار شد.
در این نشست، اشتراک‎کننده‎گان پیشنهادها‎ و دیدگاه‌های‌شان را در خصوص طرح اجندای ملی ارایه کردند و همچنان حمایت‎شان را از این طرح ابراز داشتند.
طرح اجندای ملی از سوی احمد ولی مسعود رییس عمومی بنیاد شهید مسعود ارایه شده است.
در این طرح ضمن ارایۀ طرحِ خروج از بن‎بست کنونی، در خصوص تأمین صلح پایدار در افغانستان نیز راه‎کارهایی ارایه شده است.
طرح اجندا، با استقبال نهادهای خارجی از جمله سازمان‎ ملل متحد و نهادهای داخلی کشور رو برو شده است.
پس از این، گفت‎‏وگوهای دومین نشست مشورتی طرح اجندای ملی را که در ولایت هرات برگزار شده بود، به‌ترتیب در روزنامه به نشر می‎سپاریم.

احمد ولی مسعود:
از نظریات برادر جوان ما که خوب صحبت کردند، نکات خوبی را متوجه شدیم؛ من می‌خواهم دو سه نکته را در ارتباط به سخنان آن‌ها اشاره کنم.
شما اشاره فرمودید که ما به‌خاطر توسعۀ سیاسی نیاز به فرهنگ سازی داریم و مسایل آموزشی؛ اما در عین حال در صحبت‌های تان به تأکید اشاره فرمودید که در افغانستان نیاز به یک نظام حزبی است و تا زمانی که حزب نیاید مشکلات حل نخواهد شد.
شما هم‌چنان گفتید که متأسفانه روند برگزاری انتخابات شفاف نیست؛ چون ساختارها غیر شفاف است و هم‌چنان شما فرمودید که موضوع عدم تمرکز قدرت را می‌پذیرید. معنای این همه صحبت‌ها چه شد؟ یعنی این که فعلاً نبود توسعۀ سیاسی در نبود همین موضوعات است؛ سه موردی را که شما یاد کردید دقیقاً همین مواردی‌ست که ما می‌گوییم.
موضوعات آموزش و فرهنگ‌سازی که نیاز به زمان دراز دارد باید صورت بگیرد، به گونۀ مثال در جوامع غربی آن‌ها نخست این کار را کرده‌اند و اول از فرهنگ‌سازی شروع کردند.
اما یک رویکرد دیگر هم است که تا زمانی که شما قدرت را مهار نسازید و تا زمانی که از قدرت سوء استفاده صورت بگیرد، مطمین باشید در این کشور نه فرهنگ ساخته می‌شود، نه اقتصاد ساخته می‌شود و نه هم در قسمت آموزش یا تعلیم و تربیه انکشافی به میان می‌آید.
شما می‌بینید که در جریان دوازده سال میلیون‌ها دالر به افغانستان آمد و حاصل آن چه است؟ چون توسعه سیاسی صورت نگرفته بود، قدرت مهار نشده بود و موضوعاتی را که شما هم یاد کردید احزاب ساخته نشده بود و مسایل دیگر؛ پس توسعۀ سیاسی مقدم‌تر است به نسبتِ موضوعات دیگر.
مورد دیگری را که شما یاددهانی کردید که ما یگان واژه‌هایی را به کار برده‌ایم که از زبان‌های بیرونی است. ببینید یگان واژه‌هایی هستند که در موضوعات سیاسی جا افتاده‌اند؛ به گونۀ مثال زمانی که شما می‌گویید دموکراسی این واژه را می‌بینیم که بیرونی است، اما جا افتاده است. این کاربردها بدین معنا نیست که خدای نخواسته ما می‌خواهیم فرهنگ و واژه‌های زبانی خود را نا دیده بگیریم و به آن‎ها توجه نکنیم و این موضوع در طرح آجندای ملی تنها همان واژه‌هایی آمده‌اند مربوط به علم سیاست هستند و جا افتاده اند که شما می‌توانید از واژۀ زبان خودِ ما استفاده ببرید.
نکتۀ دیگری را که شما یاد آور شدید که بالاخره دموکراسی حلال مشکلات است؛ من هم با شما معتقد هستم؛ اما باید گفت خود این هم یک بحث کلان دیگری است و موضوعی را که می‌خواهم در اخیر یاد آوری بکنم این است که برادران و خواهران ما خدای نخواسته در سوء تفاهم نباشند که ما به‌خاطر کدام کمپاین در این جا آمده ایم؛ ما کمپاین نمی‌کنیم.
پیش از این که روند ثبت نام این کاندیدان به پایان برسد، ما یک کنفرانس مطبوعاتی در کابل داشتیم؛ در آن‌جا به همه اعلان کردیم، ما از هیچ کس و طرفی حمایت نمی‌کنیم، ما فقط از یک آجندای ملی و برنامۀ ملی برای رفاه مردم افغانستان استقبال و حمایت می‌کنیم.
سعید حقیقی:
حال نوبت را به آقای فیض‌زاده یکی از اعضای شورای ولایتی می‌دهم و آرزو دارم که حرف‌های خود را در همان محدودۀ زمانی مطرح کنند.
آقای فیض‌زاده:
با عرضِ سلام و صبح بخیر به حاضرین تالار و خوش‌آمدید می‌گویم به آقای مسعود و تیم همراه‌شان.
بسیار خوشحال هستیم؛ بعد از سالیان دراز امروز آجندایی طرح و مطرح می‌شود، روی وحدت ملی که جملۀ بسیار کوتاه و زیبایی است. در شرایط حاضر مردم افغانستان نسبت به هر چیز دیگری به آن نیاز دارند و آقای احمد ولی مسعود از آدرس احمد شاه مسعود که یکی از الگوهای کشور ما است، آن را پیش می‌برد.
اما چیزی که امروز ما آرزوی آن را داریم و مردم افغانستان می‌خواهند بدان دسترسی داشته باشند و داروی تمام مشکلات ما که نبودِ، صلح، عدالت و رفاه اجتماعی، مداخلۀ بیرونی‌ها و پیشرفت است، همه را در بر می‌گرد.
همان طوری‌که مردم در تاریخ افغانستان نشان دادند که وحدت ملی در هر شرایطی در میان تودۀ مردم وجود داشت و وجود دارد که مردم با همین وحدت ملی از تجاوز انگلیس‌ها تا بیرون راندن طالبان از کشور نشان دادند که می‌توانند وطن خود را آزاد بسازند؛ اما حرف این جا است که مردم بعد از سپری نمودن سال‌های دُشوار مهاجرت دربدری و دادن شهدای زیاد، سیاست‌مداران و سیاست‌گذاران این کشور نسبت به مردم ظالمانه تاختندند و از پُست قومی و حزبی بیرون نیامدند.
یکی از دلایل و مشکلات امروز ما این است که ما در کشور وحدت ملی نداریم و سیاست‌مداران ما هم از موضوعاتی داخل می‌شوند که سبب پراکنده‌گی ما می‌شود و همان چهره‌هایی که ظالمانه بالای مردم تاختند یک‌بار دیگر به قدرت می‌رسند.
اگر ما نگاهی به تاریخ پنج هزار سالۀ کشور خود بیندازیم از زمانی که دولت‌داری وارد سیاست افغانستان گردید از آن دور تا به امروز شاید چهره‌ها و شخصیت‌های زیاد سیاسیی بودند که برای ملت واحد و وحدت ملی تلاش‌هایی را انجام داده باشند، اما متأسفانه به علت مشکلات و ناهنجاری‌های داخلی نتوانستند به آن دست یابند. از نظر جغرافیایی افغانستان در جایی قرار دارد که همواره مورد هجوم کشورهای بیرونی قرار گرفته بود و دانسته‌های سیاسی مردم هم بسیار در سطح پایین قرار داشت؛ اما برعکس امروز دانسته‌های مردم بسیار تفاوت کرده است؛ جوانی که امروز بیست ساله است برایش وقت داده می‌شود تا صحبت کند و او هم این جرأت و شهامت را دارد تا نظریات و پشنهادات خود را ابراز بدارد که این خود نشان‌گر این موضوع است که آگاهی‌های مردم در پیوند به موضوعات سیاسی انکشاف یافته است، ما با استفاده از این آگاهی می‌توانیم به گونۀ بهتر به وحدت ملی دسترسی پیدا کنیم.
در شرایط کنونی که ما ۲۰۱۴ را پیش رو داریم و این موضوع سبب تشویش و نگرانی برای همه اقشار جامعۀ ما شده است و هم‌چنان نگرانی‌هایی هم وجود دارد که در انتخاباتی که صورت می‌گیرد و رییس‌جمهوری که می‌آید، آیا به اساس شایسته‌سالاری حکومت خواهد کرد یا تکراری خواهد بود از حکومت حاضر. این برنامۀ آجندای ملی را تمام مردم افغانستان یک اقدام نیک می‌دانند و به‌ویژه مردم فرهنگی و صلح‌دوست هرات از آن استقبال می‌کنند.
من فکر می‌کنم با ساختن نظام پارلمانی در افغانستان می‌شود مشکلات حل گردد و نظامی ساخته شود که وحدت ملی تنها شعار نباشد و مردم به‌خاطر وحدت ملی همیشه تلاش کرده اند و حرکت برنامه‌سازی و آجندای ملی را من استقبال می‌کنم و آرزو دارم به کرسی مؤفقیت بنشیند. تشکر.