گزارش سازمان مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل (UNODC) نشان می‌دهد که کشت خشخاش ۳۶ درصد و تولید تریاک ۴۹ درصد در افغانستان افزایش یافته است.
باید گفت که این ‌رقم افزایش، کاملاً ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی هم نبوده؛ بلکه در سال‌های پسین، تولید مواد مخدر همواره سیر صعودی داشته است. ولی این‌بار نشر این گزارش حکایت دیگری نیز دارد که نتیجه‌گیری نهایی را دربارۀ روند دوازده‌سالۀ مبارزه با مواد مخدر در حکومت کرزی صادر می‌کند.
امسال، سال پایانی حکومت آقای کرزی است. یکی از چند اولویت حکومتِ او در دو دور ریاست‌جمهوری، مبارزه با مواد مخدر و محو کشت خشخاش در کشور بوده است. نشر این گزارش نشان می‌دهد که ناکامی ‌دولت آقای کرزی در این امر نهایی شده، اما این ناکامی هرگز ‌به معنای آن نخواهد بود که حکومت افغانستان در سایر اولویت‌ها ـ نظیر مبارزه با تروریسم، نظام‌سازی، رفع خشونت علیه زنان، تأمین حقوق بشر، تأمین امنیت و… ـ کامیاب بوده، بل در تمام این عرصه‌ها ناکامی ‌محض وجود داشته، منتها با این تفاوت که در سایر زمینه‌ها چنین ارقام و گزارش‌هایی موجود نیست.
تحلیل‌ها نشان می‌دهند که رابطه میان مواد مخدر و تروریسم، یک رابطۀ مستقیم بوده است. بخش عمده درآمد مالی طالبان از ناحیه مواد مخدر می‌باشد. به همین ترتیب، افزایش فعالیت‌های طالبان، مانع توسعه در زمینۀ تحکیم امنیت، حقوق بشر و سایر اولویت‌های دولت دانسته شده است. بنابراین، ناکامی ‌در امر کاهش تولید مواد مخدر را باید مترادفِ ناکامی در تمام عرصه‌ها دانست.
از طرف دیگر، افزایش کشت تریاک یک امر تصادفی نیز نمی‌تواند باشد. سیاست نرمِ آقای کرزی در برابر طالبان را نیز نمی‌توان بر این امر بی‌تأثیر دانست. وقتی به این آسانی و صراحت زندانیان طالبان از زندان‌ها رها می‌شوند، آنان برادر خوانده می‌شوند، امر گفت‌وگو و شرط و شرایط پیش می‌آید؛ شاید دولت آقای کرزی خواسته باشد منابع مالی طالبان را نیز پابرجا نگه دارد تا از این راه، آن‌ها متمایل به گفت‌وگو گردند.
نکتۀ دیگرِ این عامل را می‌توان در قاچاق و تجارتِ این پدیده جست‌وجو کرد. چنان‌که گزارش‌ها در سال‌های پسین نشان می‌دهند که شماری از مقامات حکومتی و حتا افراد نزدیک به رییس جمهور در کار قاچاق مواد مخدر دست داشته اند. این تجارت چنان درآمدزاست که هیچ کس نمی‌تواند از سود سرشار آن چشم بپوشد، به‌ویژه آنانی که در پست‌های بلند دولتی کار می‌کنند. بنابراین، مبارزه با این پدیده در واقع مبارزه با منفعتِ برخی افراد بلندرتبه حکومتی است.
به هر صورت، اگر قرار باشد دلایل گوناگون افزایش کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان شمرده شود، فهرست طویلی از آن به دست خواهد آمد که از مجال این ستون بیرون است، اما می‌توان بر یک نکته تأکید کرد که ریشۀ این معضل، در سیاست و حکومتِ آقای کرزی نهفته است. هرچند تا چند ماه دیگر جناب کرزی حکومت را به رییس‌جمهور آینده خواهد سپرد و انبوهی از معضلات و مشکلات را برای دولت آینده به میراث خواهد گذاشت، اما جای یک شکر وجود دارد و آن این‌که: ناکامی ‌رییس‌جمهور کرزی در تمام عرصه‌ها به لطف گزارش‌های بین‌المللی و رسانه‌های داخلی و خارجی، کاملاً آفتابی شده است.