آقای حسینی با ابراز امتنان از این‌که لطف کردید و وقت گذاشتید برای انجام این گفت‌و گو. به عنوان نخستین پرسش، چرا همیشه نظام‌های سیاسی در افغانستان دچار بحران شدند و نتوانستند تا یک حکومت وحدت ملی را سروسامان بدهند؟

بسیار تشکر از شما.

کاملاً روشن است، دولت‌هایی‌که در افغانستان به سر کار آمدند، اکثر آن‌ها به اساس ارادۀ ملی شکل نگرفتند و سیاست به عنوان میدان تصمیم‌گیری‌های شخصی تلقی شد. به همین خاطر مشارکتی که قابل پذیرش باشد و یک همگرایی ملی را به میان آورد، مصداق پیدا نکرد.
به همین خاطر متأسفانه توسعۀ سیاسی در افغانستان صورت نگرفته است و همیشه استبداد تولید و باز تولید شده است.
در شرایط کنونی اهمیت برگزاری انتخابات و تشکیل دولت وحدت ملی را چگونه می‌بینید؟
من فکر می‌کنم افغانستان در شرایطی که به سر می‌برد، نیاز دارد تا مناسباتش آهسته آهسته به گونۀ منطقی دیموکراتیزه گردد، برای دیموکراتیزه‌‎کردن این مناسبات بسترهایی نیاز است تا فرهنگ‌های متناسب به آن ساخته و آفریده شود.
یکی از بسترهای مهم برای مشارکت مردم در امر مدیریت سیاسی و اجتماعی، همانا انتخابات است و من می‌پندارم که برگزاری انتخابات یکی از اجزای منافع ملی افغانستان است و باید چنین هم تلقی شود.
دولت وحدت ملی یا دولت ملی که من می‌پسندم که آن را بیشتر دولت ملی بگویم؛ یعنی پروسۀ شکل‌گیری دولت که بنابر مشارکت مردم به میان آمده باشد. این دولت در چارچوب قانون بوده باشد و سلامت انتخابات در به میان آمدن آن رعایت شده باشد.
در حکومت‌داری دوازده سال آقای کرزی دیدیم که قدرت به گونۀ انحصاری و مافیایی عرض اندام کرد و دوام یافت؛ از حکومتی که در آینده و در فرایند انتخابات به میان خواهد آمد، چه انتظاری باید داشت تا با این میراث بد مبارزه کند؟
حکومتی که در دوازده سال به میان آمد، یک پروژه بود؛ این پروژه اگر خوب پیش می‌رفت توانایی این را داشت تا به یک پروسۀ ملی تبدیل شود، اما ما دیدیم که چنین نشد.
این جریان با تحریف و انحراف روبرو شد و دوباره همان روند استبدادی مسلط شد.
اگر سلامت انتخابات تضمین می‌شود و یک دولتی از فیلتر انتخابات شفاف، آزاد و عادلانه به میان می‌آید؛ زمینۀ این وجود دارد تا آن حکومت مشروعیت داشته باشد و در کنار آن باید این حکومت به سوی کارآمدی گام بردارد و ویژه‌گی در برگیرنده‌گی را داشته باشد؛ در آن صورت است که ما می‌توانیم آرزومند باشیم، گام‌های بهتری به سوی آینده برداشته شده است.
از این میراثی که حکومت آقای کرزی گذاشته چه درس‌هایی را می‌تواند حکومت بعدی بگیرد؟
یکی از درس‌های مهم این است که دولت‌های آینده بدانند که دیگر فصل تصمیم‌گیری‌های شخصی در مسایل کلان گذشته است؛ باید به رأی و تصمیم مردم احترام گذاشته شود و پارادایم خرد جمعی برتری داشته باشد، نسبت به هر الگوی دیگر. این موضوع باید تعمیم داده شود.
اگر قرار باشد تا دولت‌های آینده یک مسیر درست را بپیمایند، باید به آرای مردم احترام گذاشته شود و هم‌چنان آیندۀ افغانستان و نگاهی به قضایا را در یک برنامۀ آینده محور که ضمانت کند توسعۀ افغانستان را، ببینند و هم‌چنان همبستگی اجتماعی مردم افغانستان را تنظیم کنند.
حکومت آینده باید فرهنگی را بسازد که در آن همه واقعیت‌های موجود در افغانستان ارج گذاشته شود، در قسمت برابری مردم صحه گذاشته شود.
نقش نخبه‌گان را در به میان آمدن حکومت وحدت ملی یا حکومت ملی چگونه می‌بینید؟
در کشورهای توسعه نیافتۀ مانند افغانستان، نقش نخبه‌گان مؤثر است. اگر نخبه‌گان در چنین جامعه‌یی، به همگرایی ب‌رسند و گفتمان ملی و مفکورۀ ملی را مطرح ‌کنند و لایه‌های متنوع جامعه را در بر ‌گیرند، می‌تواندجاگزین مناسبات سنتی به طرف مناسبات تازه و فضای دموکراتیک باشند.
شرایط بحرانی امروز افغانستان نیازمند چگونه مشارکتی است؟
شرایط بد امروز بیان‌گر این است که سیاست‌مداران، اندیشمندان و نخبه‌گان همه متوجه این قضیه باشند که ما با الگوهای گذشته، پاسخ پرسش‌های امروزی را داده نمی‌توانیم.
بهتر این است تا یک فضای گفتمانی مشترک و توسعه‌محور به میان بیاید و نخبه‌گان جامعه پیش‌گام شوند و این گفتمان را به عنوان یک گفتمان غالب در بیاورند؛ تا زمینه مساعد شود که با مشارکت در انتخابات، زمینۀ عرض اندام‌کردن حکومت‌های ملی به وجود آید. این دولت‌ها حکومت‌های قانون‌مدار و پاسخ‌گو باشند تا مسوولیت‌های ملی خود را گام به گام مطابق برنامه انجام دهند.
شما و شماری دیگر از نخبه‌گان کشور که کنفرانس آجندای ملی را راه‌اندازی کرده و گروه تماس این کنفرانس را ایجاد نموده اید، در صددِ چه هستید؟
کنفرانس آجندای ملی همان‌طوری که از نام آن پیداست، جریانی‌ست که تلاش می‌کند تا در افغانستان فصل جدیدی ایجاد و باز شود.
ما در این فصل جدید می‌خواهیم که گفتمان ملی برای مشارکت همه‌گانی شکل گیرد و پروسۀ مدیریت سیاسی تقویت یابد. همچنان در ارتباط به حل معمای قدرت که از سال‌های سال در افغانستان بحران‌آفرین بوده است، دیدگاه‌ها و طرح‌های راه‌بردی ایجاد شود و زمینه‌های هم‌سویی نیروهای متعدد و جریان‌های متنوع حول محور گفتمان ملی که در آن مراحل متعددی در نظر گرفته شده است، شکل گیرد. فضای بستۀ فعلی به یک فضای منعطف و متعادلِ همبستگی ملی، مبدل شود.
گروه تماس کنفرانس آجندای ملی به خاطری تعیین شده است، تا با نامزدان انتخابات ریاست جمهوری روی اهمیت و مزایای آجندای ملی صحبت کرده و توجه نامزدان را به نیاز ایجاد دولت وحدت ملی در افغانستان معطوف بدارند.