امروز کارزار انتخاباتیِ نامزدان ریاست‌جمهوری و شوراهای ولایتی رسماً آغاز گردید؛ کارزاری که تا ۴۸ ساعت قبل از پروسۀ رای‌دهی ادامه خواهد داشت و این فاصله، فرصتِ مناسبی خواهد بود تا نامزدان بتوانند برنامه‌های کاری‌شان را برای مردم توضیح دهند. اما با تجاربی که از چندین انتخاباتِ دیگر به جا مانده، هنوز فرهنگ کارزار در انتخابات و رقابت‌های سالمِ سیاسی، شکل نگرفته و کمیسیون شکایات انتخاباتی و نهادهای ناظر همواره از روال و روشِ کارزارها شکایت داشته‌اند و نیز نامزدان محترم کمتر توانسته‌اند که در فرصت مقرر، برنامه و پلان‌های کاری‌شان را برای مردم تفهیم کنند.
نخستین نکته آن‌جاست که اکثر نارسایی‌ها در تفهیم برنامه‌ها از سوی نامزدان، ناشی از کمبود و نواقصِ برنامه‌های نامزدان است؛ طوری که اکثر نامزدان، طرح و برنامه برای انتخابات ندارند و وقتی طرحی وجود نداشته باشد، چه‌گونه از این فرصت استفاده صورت گیرد، ورنه دو ماه، زمانی بسیار کافی‌ برای تبلیغات است. در هر صورت، لازمی‌ست که مردم در ایام کارزار، به برنامه‌ها و طرح‌های نامزدان دقت کنند؛ چون همین برنامه‌ها و طرح‌هاست که قابلیت و توانایی یک فرد را برای ادارۀ کشور نشان می‌دهد. روزهای کارزار، در واقع روزهای محک است؛ روزهایی‌اند که معلوم می‌شود چه کسی لازمۀ کشورداری را دارد و چه کسی نه. بنابراین، هم نامزدان محترم، ملزمِ به تبیین و توضیحِ برنامه‌های‌شان‌اند و هم مردم عزیز ما مکلفِ به دقت در این برنامه‌ها و دقتِ در انتخاب نامزد برتر.
نکتۀ دیگری که رعایت و توجه به آن لازمی ‌می‌نماید، فرهنگ تبلیغ و ترویج است؛ مسأله‌یی که در تمام انتخابات‌ها سروصدای مسوولان را برانگیخته است. این موضوع همان نصب و توزیعِ پوسترها، بیلبوردها و بروشورهای انتخاباتی است که هر نامزد به زعمِ خود و بدون توجه به ملکیت رعیت و دولت، در هر جا که دلش خواست، می‌چسپاند. هرچند این‌بار شهرداری مرکز و سایر ولایات هشدار داده اند که هر آن نامزدی که خلاف نورم‌های تعیین‌شده در ایام تبلیغات رفتار کند، جریمه خواهد شد؛ اما در صورتی که نامزدان محترم خود زیبایی سیمای شهر را رعایت نکنند و یا در واقع، خود تبلیغات مدنی را مشق نکنند، به نظر نمی‌رسد که چنین بازدارنده‌هایی کارساز باشد. به هر رو، می‌طلبد که نامزدان محترم در انتخابات پیش ‌رو، به اعضای ستاد انتخاباتی‌شان توصیه کنند تا از تبلیغاتِ بی‌رویه و خلاف فرهنگِ شهرنشینی خودداری ورزند.
نکتۀ دیگر، در اختیار قرارگرفتنِ امکانات عامه و دولتی به یک و یا چند نامزد مشخص است. نگرانی‌هایی در این زمینه وجود دارند که نشود رییس جمهور کرزی و همراهانش در حمایتِ نامزد یا نامزدان مورد نظرش، از امکانات دولتی استفاده کنند. این مساله در انتخابات دور پیش هم وجود داشت و بنا بر همین تجربه، تحققِ آن خیلی دور از انتظار نیست. هنوز راهکار مشخصی برای جلوگیری از چنین پیش‌آمدی مطرح نشده است و نیز نهادی وجود ندارد که در صورت وقوعِ این گونه تخلفات، از حکومت بازخواست کند. گفته می‌شود که نهادهایی که ظاهراً وظیفۀ بررسی چنین تخطی‌هایی را دارند، خود در گروِ رییس جمهور و تیمِ اویند که بنابراین، توقع زیادی از این نهادها وجود ندارد.
سخن آخر این‌که، درست است نامزدان و همکارانِ آنان ملزم و مکلف به رعایت نکاتی‌اند که در بالا از آن‌ها یاد شد؛ اما در این مقطع، وظیفۀ همۀ مردم آن است که به حیث شهروندان این کشور، در شکل‌گیری یک انتخابات سالم همکاری کنند. به بیان دیگر، ما نیز باید در ترویج و نهادینه کردنِ تبلیغات روش‌مند و قانونی سهم بگیریم؛ به گونه‌یی که نامزدان را باید از طریق برنامه‌ها و افکارشان بشناسیم و بعد به آن‌ها رای بدهیم، تخلفات انتخاباتی را به نهادهای مسوول گزارش دهیم و در نهایت، سهم خودمان را به اندازۀ خودمان، در ایجاد فرهنگ انتخابات ادا سازیم.