وزارت تحصیلات عالی به جای دفاع کردن از خود، باید مشکل اصلی افشای کلید سوالات کانکور ولایت هرات و چند ولایت دیگر را ریشه‌یابی کرده و مقصر اصلی را شناسایی و به دادگاه بکشاند.
شماری از استادان دانشگاه و اعضای مجلس نماینده‌گان با بیان این مطلب، کم‌کاری وزارت تحصیلات عالی را دلیل اصلی افشای کلید سوالات امتحان کانکور در ولایت هرات و چند ولایت دیگر می‌دانند.
به گفتۀ آنان، اگر وزارت تحصیلات عالی مشکلات به وجود آمده در بدخشان، لوگر، پروان و غزنی را صرف نظر از پست و مقام مقصر اصلی، ریشه‌یابی کرده و مقصر را مورد پی‌گرد قرار می‌داد، امروز چنین اتفاقی رخ نمی‌داد.
چند روز قبل آزمون ورودی به دانشگاه‌ها، در ولایت هرات به دلیل فاش‌شدن کلید سوالات به تعویق افتاد و ۴۳ تن به دلیل داشتن نسخه‌های سوالات بازداشت شدند.
قرار بود این آزمون به تاریخ ۲۷ دلو/بهمن با شرکت ۱۷۴۵۵ متقاضی برگزار شود، اما به دلیل درز کردن سوالات کانکور برای مدت نا معلومی به تعویق افتاد.
فرهاد مجیدی عضو مجلس نماینده‌گان می‌گوید، زمانی‌که سوالات کانکور پیش از برگزاری آزمون افشا می‌شود، این سوال نزد مردم خلق می‌شود که چگونه این سوالات که تحت نظر هیات بلند پایۀ وزارت تحصیلات عالی مهر و موم شده، به دست مافیای تحصیلی می‌رسد؟
به باور این نماینده ولایت هرات، سوالات امتحان کانکور از داخل ولایت هرات به دسترس مافیای تحصیلی نرسیده است.
او تاکید کرد، سوء ظن و شک و تردید‌ها بیشتر از هر سمت دیگر متوجه کمیتۀ برگزاری و گزینش سوالات کانکور در مرکز قرار دارد، زیرا بعید به نظر می‌رسد که سوالات از داخل ولایت هرات به مافیای تحصیلی رسیده باشد.
او با انتقاد از حکومت می‌گوید، متاسفانه وزارت تحصیلات عالی همواره هم در نحوۀ برگزاری امتحان کانکور و هم در نحوۀ گزینش سوالات مشکل داشته است.
به گفتۀ وی، به تعویق افتادن امتحان کانکور در ولایت هرات و چند ولایت دیگر در کنار اینکه برای شرکت‌کننده‌گان این آزمون مشکلات روحی روانی ایجاد کرده، سبب هدر رفتن میلیون‌ها افغانی پول نیز گردیده است.
مجیدی گفت، فسا گسترده در نهادهای حکومتی و به خصوص زمانی که طبل بی‌اعتمادی از درون نهادهای اکادمیک به صدا درآمد بی‌باوری نسبت به حکومت را هرچه بیشتر افزایش داد.
مجیدی تصریح کرد، توقع می‌رود با وعده‌یی که وزیر تحصیلات عالی روز گذشته به ما داد، درهفته آینده زمینۀ برگزاری مجدد آزمون کانکور در هرات را فراهم سازد.
درهمین حال، دکتر سید مسعود استاد دانشگاه کابل، دلیل افشای سوالات کانکور در ولایت هرات را کم‌کاری وزارت تحصیلات عالی عنوان می‌کند.
او می‌گوید، پس از افشای کلید سوالات در ولایات غزنی، لوگر و بدخشان وزارت تحصیلات عالی به جای ریشه‌یابی مشکلات، شروع کرد به از خود دفاع کردن و این مساله سبب فراهم سازی چالش دیگر در امتحان کانکور ولایت هرات گردید.
وی تاکید کرد، اگر وزارت تحصیلات عالی مشکلات به وجود آمده در بدخشان، لوگر و غزنی را صرف نظر از پست و مقام مقصر اصلی ، درست پی‌گیری می‌کرد و مقصر را مورد پی‌گرد قرار می‌داد، شاید امروز شاهد این روی‌داد بد نمی‌بودیم.
به گفتۀ استاد مسعود، وزارت تحصیلات عالی باید با داشتن تجربۀ لوگر، بدخشان، غزنی و پروان باید دقت بسیار می‌کرد و نباید چنین اتفاقی رخ می‌داد؛ ولی نباید فراموش کرد که همین اکنون هم زمان مناسب است، اما مشروط براینکه درست پی‌گیری شود.
این استاد دانشگاه افزود، نباید فراموش کرد که اگر ریشه‌های اصلی مشکلات در امتحان کانکور ولایت هرات نیز درست و دقیق ارزیابی نشود، ما شاهد مشکلات بزرگتر و فراگیر‌تر در سایر ولایت نیز خواهیم بود؛ بنابراین وزارت تحصیلات عالی به جای دفاع کردن از خود، باید ارزیابی درست و دقیق را در این زمینه آغاز کند.
اما وزارت تحصیلات عالی می‌گوید، به تناسب سال‌های گذشته امسال تدابیر سختی را به خاطر شفافیت در پروسۀ آزمون کانکور روی دست گرفته اند.
مسوولان وزارت تحصیلات عالی با بیان این که کانکور یک روند ملی است و این روند نیازمند عدالت و توازن می‌باشد گفته اند: ما امسال تدابیر بیشتری را روی دست گرفته ایم تا جلو تقلب گرفته شود و در ولایاتی که تقلب و دستبرد صورت بگیرد، آزمون آن را به تعویق انداخته و امتحان آن ولایت را لغو اعلام می کنیم.
مسوولان وزارت تحصیلات عالی همچنان گفته اند، تحقیقات ما در زمینۀ اینکه کی‌ها در افشای کلید سوالات ولایت هرات مقصر اند، آغاز شده است.
چند قبل نیز آزمون ورودی به دانشگاه‌ها در ولایت لوگر به رسوایی کشیده شد و مسوولان اخذ کانکور مجبور شدند تمام برگه‌های آزمون را به جوی آب بیندازند.
در همین حال، چند پیش آموزن ورودی به دانشگاه‌های غزنی، بدخشان و پروان نیز به دلیل افشای کلید سوالات به رسوایی کشیده شده و تعویق افتاده بود.