نوروز در گروِ فتواها

گزارشگر:ناجیه نوری/ حوت 1392 - ۲۷ حوت ۱۳۹۲

شماری از عالمان دینی می‌گویند که نوروز هیچ منافاتی با ارزش‌های اسلامی ندارد.

به باور آنان، نخستین منبعِ احکام دین اسلام قرآن‌کریم و دومین منبع سنت حضرت محمد ص می‌باشد که در این دو منبعِ معتبر، در رد نوروز هیچ مطلبی وجود ندارد.
آن‌‎ها همچنان می‎‌گویند که گرامی‌داشت از نوروز و بهار، به هیچ صورت مغایر ارزش‎های دینی نیست؛ از همین‌رو تنها شماری از کشورهای اسلامی هستند که از نوروز گرامی‎داشت به عمل می‌آورند.mandegar-3
آنان می‌گویند، بنابر تعصبات و مشکلاتی که عرب‌ها در برابر فارس‌ها دارند، به این مسایل دامن زده می‌شود؛ اما چنین مخالفت‌ها مبنای شرعی ندارد.
همه‌ساله همزمان با فرارسیدن سال نو هجری شمسی و نوروز، تبلیغات گسترده‎یی برضد این روز خجسته از سوی شماری از افراد به راه انداخته می‎شود.
کمال‌الدین حامد آگاه امور دینی می‌گوید، نخستین منبع احکام اسلامی قرآن‌کریم و دومین منبع سنت رسول اکرم می‌باشد که در بارۀ نوروز هیچ حدیثی به اثبات نرسیده و در قرآن‌کریم هم هیچ آیتی وجود ندارد که تجلیل از نوروز را تحریم نموده باشد.
او افزود: «ابتذال و اعمال خلافی که در روزهای نوروز صورت می‌گیرد، واقعاً قابل رد می‌باشد؛ ولی ابتذال و سایر محرمات دلایل حُرمت خود را دارد که هیچ نیازی به تحریم نوروز نمی‌باشد، همان‌طور که کسی تجلیل از روز عید را به دلیل کارهای خلافی که در آن صورت می‌گیرد، تحریم کرده نمی‌تواند.»
او تأکید کرد، مسالۀ مهم دیگر اینکه جاگرفتن خرافات در قالب نوروز نیز ایجاب نمی‌کند که نوروز را ما تحریم کنیم.
به گفتۀ این عالم دینی، نحوۀ تحریم ملا صاحبان بیشتر به این فرضیه قوت می‌دهد تا فرضیه‌های قبلی؛ و اگر چنین باشد نوروز هم بسان دیگر ارزش‌های این ملت، به صورت ویرایش شده از بیرون برای ملاصاحبان ارسال می‌گردد تا آن‌ها در مورد آن فتوای مورد نظر را صادر نمایند.
او افزود: «نخستین مبنای تحریم را تشبیه با کفار گفته‌اند. ابوداوود روایتی از پیامبر اکرم را به این صورت نقل کرده است: (من تشبه بقوم فهو منهم) هر که با نیتِ هم‌سانی هم‌شکل ساخت خود را به قومی از آن‌ها محسوب خواهد شد. این‌جا تشبیه مطرح نیست؛ بلکه تشبه مطرح است که تشبه به معنی هم‌شکل‌سازی با قصد همانندی در لباس و رفتار را گفته می‌شود(کشاف اصطلاحات فنون ). چنین هم‌سان سازی‌یی را هیچ کسی نیت ندارد.»
حامد تصریح کرد، دومین مبنای تحریم نوروز اعیاد بت پرستی است، مانند کرسمس و امثال آن؛ در حالی‌که نوروز در هیچ یکی از این‌ موارد شامل نمی‌باشد.
او اضافه کرد، سومین مبنای تحریم، ضرورت مخالفت باکفار را گفته‌اند؛ به این معنی که باید با عادات کفار مخالفت نمود و این مبنا نیز درست نیست؛ چون نوروز دیگر عادت کفار نیست، زیرا همه می‌دانند که نوروز صرف در مجموعۀ از کشورهای مسلمان تجلیل می‌گردد و در اروپا و امریکا از آن خبری نیست.
همچنان، خواجه بشیر احمد انصاری از پژوهشگران سرشناس دینی کشور به روزنامۀ ماندگار گفت نوروز (چنانی‌که برخی‌ها می‌پندارند) سنت و مناسبتی زردشتی نیست.
به گفتۀ او، شواهد ثابتِ تاریخی این سخن من را تأیید می‌نماید.
آقای انصاری افزود: مقاله‌یی‌که سال پار در این باب نگاشته بودم، تا هنوز از سوی هیچ مرجع معتبر تاریخی و شرعی نقد نشده است.
بشیر احمد انصاری افزود: حدیثی‌که در باب تحریم نوروز هم بر سر زبان‌هاست چه در میزان علم‌الرجال و چه در آیینه علم اصول و قواعد زبان و دیگر موازین ارزیبایی حدیث، نمی‌تواند دلیلی بر تحریم نوروز باشد که مطلب مفصلی دو سال پیش پیرامون آن نگاشته بودم.
در همین حال، حبیب‌الله حسام ملاامام مسجد باغ بالا می‌گوید، نوروز، روز تحول خورشیدی است و یکی از روزهای طبیعت است که دهاقین آمادۀ کشت و کار می‌شوند؛ بنابراین نوروز، روز زنده‌شدن طبیعت و تحول سال خورشیدی است.
او افزود، برای این روز کدام حرمتی از دیدگاه اسلام وجود ندارد که این روز را قرآن یا حدیث پیامبر محکوم کرده باشد و یا حرام دانسته باشد.
به گفتۀ این ملاامام، حرام دانستن این روز از سوی برخی ملاامامان دو دلیل دارد: اول اینکه تحت تاثیر تبلیغات بیرونی‌ها قرار گرفته اند و دوم اینکه خودشان از این مسایل برداشت علمی ندارند.
وی تاکید کرد، بنابر تعصبات و مشکلاتی که عرب‌ها در برابر فارس‌ها دارند، به این مسایل دامن زده می‌شود؛ اما چنین مخالفت‌هایی مبنای شرعی ندارد.
در همین حال، مهران موحد یکی دیگر از آگاهان علوم دینی می‎گوید که بیشترینۀ آن‌هایی که با نوروز دشمنی می‌کنند انگیزه‌های سیاسی دارند.
او در صفحۀ فیسبوکش نگاشته است: «به کسانی که با مستمسک قراردادن نصوص دینی! با نوروز دشمنی می‌ورزند باید گفت که شما آگاهانه یا ناآگاهانه تیشه به ریشۀ اسلام می‌زنید…»
همه‌ساله در کشورهای افغانستان، ایران، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، پاکستان، ترکیه و شماری دیگر از کشورهای اسلامی از جشن جهانی نوروز گرامی‌داشت می‌شود.
قرار است امسال با حضور رؤسای جمهور هشت کشور منطقه نوروز در کابل گرامی‌ داشته شود.
تدابیر ویژه‌یی بدین مناسبت در کابل اتخاذ شده است.

 

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.