گزارشگر:26 حمل 1393 - ۲۵ حمل ۱۳۹۳
اعلام نتایج قسمی انتخابات، به مهمترین بحث در رسانههای کشور تبدیل شده است؛ نتایجی که با اعلام آن، انتظار نامزدانِ پیشتاز و مردم تا جایی به پایان رسـید، ولی هنوز برخی از نگرانیها بهجا مانده اند، از جمله اینکه آیا تقلبی صورت نگرفته و یا از اینپس مهندسی و تقلب صورت نخواهد گرفت؟
این نگرانیها از کجا برمیخیزند و منشای آنها کجاست؟
نکتۀ اول را میتوان در انتخاباتِ دور قبل جستوجو کرد، زمانی که همۀ نامزدانِ پیشتاز به شمول آقای کرزی متهم به دستکاری و تقلب در انتخابات شدند. این اتهام بهواسطۀ ویدیوها و اسناد گسترده از محلات مختلفِ کشور ثابت شد؛ اما پس از انتخابات، هیچکس چندیوچونیِ آن تقلبها را پی نگرفت. بنابراین، این ذهنیت کماکان حاکم است که نکند یک بار دیگر، نتایج انتخابات ریاستجمهوری، با انبوهی از تقلب همراه باشد و مثل گذشته، هیچ توجهی به آن صورت نگیرد.
منشای دیگر این نگرانی، کمیسیون مستقلِ انتخابات است. همه آگاه اند که این کمیسیون بهواسطۀ قوۀ مجریه و شخص رییسجمهور تشکیل میگردد. در تعیین اعضا، کمیشنرها و رییس این کمیسیون، خود رییسجمهور نقش دارد. بیشبهه هر بخردی میداند که با توجه به چنین مکانیسمی؛ سلیقه، صلاحدید و هدفِ قوۀ مجریه میتواند در کارکرد این کمیسیون تأثیرگذار باشد. با آنکه راههای گوناگونی برای جلوگیری از کمرنگ کردنِ نقش رییسجمهور در کمیسیون مستقل انتخابات لحاظ شده، اما عملاً هیچکدام اثرگذار نبودهاند. بنابراین، ذهنیتِ عام این است که کمیسیون انتخابات زیر تأثیرِ رییسجمهور و گروهش قرار دارد.
نگرانی دیگری که در این زمینه وجود دارد، نحوۀ نظارت ناظرانِ انتخابات بر روند شمارشِ آراست. بر بنیاد گزارشها، نظارت ناظرانِ نامزدانِ انتخابات بر روند شمارش آرا، از یک فاصلۀ چندمتری آنهم از پشت پنجره و شیشه صورت میگیرد، که اطمینان چندانی به آن نیست. در چنین وضعی، نه میتوان تیکِ برگههای رایدهی را درست مشاهده کرد و نه درجِ میزان آرای نامزدان در دیتابیس را. این وضعیت، به نوبۀ خود به نگرانی مردم در زمینۀ شمارش آرا در سایتهای کمیسیون مستقل انتخابات، میافزاید.
مجرای دیگر، برخی ارقامیست که از سوی کمیسیون مستقل انتخابات اعلام گردیده است. این ارقام که در واقع تعداد آرای برخی از نامزدانِ پیشتاز است، نشان میدهد که آرای اعلامشدۀ برخی از ولایات کشور برخلاف پیشبینیها ارایه شدهاند. این سخن به معنای آن نیست که آرای اصلی، در کمیسیون مستقل انتخابات دستکاری شده؛ بل به معنای این است که آرای برخی از نامزدانِ پیشتاز ریاستجمهوری بنا به دلایل سیاسی، اجتماعی و قومی در برخی از استانهای کشور کاملاً قابل پیشبینیست. پس وقتی این آرا برعکس و یا با تفاوتهای بسیار اعلام میشود، پرسشها و تردیدهای بسیار به میان میآید.
و نگرانی آخر، پخش برخی از ویدیوهای تقلب در شماری از شبکههای اجتماعی و رسانههاست که نشان میدهد، در انتخاباتِ کنونی برخی از نامزدان متهم به تقلباند که این به نوبۀ خود بر ذهنیتِ عام تأثیر منفی میگذارد.
مجموع این نگرانیها باعث میشود که مردم خیلی از ناحیۀ اعلام نتایج قسمی اطمینان حاصل نیابند و همواره گوش به زنگِ تقلب باشند. با اینهمه، هدف این مقال آن نیست که زمینههای تقلب را روشن کند و در نتیجه، انتخابات را پُر از تقلب بخواند و آن را باطل فرض کند؛ بل هدف آن است که کمیسیون مستقل انتخابات با گوشهیی از حدس و گمانها که در جامعه، پیرامون کارکرد این کمیسیون جاریست، آشنا شود. کمیسیون مستقل انتخابات باید در ضمن اجرای مسوولیت خطیرش، متوجه افکار عام نیز باشد.
کمیسیون مستقل انتخابات مسوولیت دارد که وضعیت را کنترل کرده و نتیجۀ انتخابات را چنانکه است، به مردم اعلام کند. کمیسیون مستقل انتخابات نباید زیر بار هیچگونه گرایش سیاسی، قومی و سمتی رود و از تخطیها چشم بپوشد. کمیسیون مستقل انتخابات، کمیسیونِ این گروه و آن گروه و یا این قوم و آن قوم نیست که تحت این گرایشها عمل کند. این کمیسیون، متعلق به تمام مردم افغانستان است و اگر خدای نخواسته در جریان انتخابات، از آن اشتباهی سر بزند، پیامدِ ویرانگرِ آن دامنِ همه را میگیرد!
Comments are closed.