اعلام نتایجِ اولیۀ انتخاباتِ دور دوم، با تأخیر و تأنی‌های زیاد، پرسش‌های جدی‌یی را در خصوصِ روند شمارش آرا، چه‌گونه‌گی بررسیِ آرای پاک از تقلبی، و سرانجام نوع اعلام نتایج، مطرح کرده است. رییس کمیسیون انتخابات، زمانی وارد محل اعلام نتایج شد که ساعت‌ها روزنامه‌نگاران، ناظرانِ انتخابات و نماینده‌گان و ناظران بین‌المللی، منتظر این لحظه بودند. در آغاز قرار بود نتایج اولیه، ساعتِ ۲ پس از چاشت اعلام شود، اما حرف‌وحدیث‌های پشت پرده سبب به تعویق افتادنِ چندین‌ساعتۀ نتایج اولیه شد، آن‌گونه که در پرسش‌های روزنامه‌نگاران نیز بازتاب یافت.
یکی از روزنامه‌نگاران، از رییس کمیسیون در مورد رفت‌وآمد‌های مکررِ نمایندۀ سازمان ملل پرسید و دیگری از گفت‌وگوهای پشتِ درهای بسته. فضای نشست به‌خوبی نشان می‌داد که کمیسیون انتخابات تصمیمی را که در نتیجۀ دستکاریِ آرا از مدت‌ها قبل بر آن توافق کرده است، در میان موجی از بیم و امید اعلام می‌کند. رییس کمیسیون که در پایان روز برگزاری انتخاباتِ دور دوم، شرکت‌کننده‌گان را بیشتر از هفت میلیون نفر خوانده بود، این‌بار به بیشتر از هشت میلیون افزایش داد؛ چیزی که به‌شدت باعث حیرتِ همه‌گان شد و پرسش‌های زیادی را به وجود آورد. زیرا رییس کمیسیون به دنبال واکنش‌ها نسبت به رقم اعلام‌شده در مورد شرکت‌کننده‌گان دور دوم، در گفت‌وگوهایش با رسانه‌ها اعلام رقمِ اولیه را به دور از واقعیت خوانده بود، ولی اصلاً معلوم نبود که منظور او از غیر واقعی بودن رقمِ اعلام شده، کم بودن آن است.
رییس کمیسیون با اعلام رقم درشت و غیر واقعیِ شرکت‌کننده‌گان، در واقع اشتباه بزرگی را مرتکب شد؛ اشتباهی که عملاً مشتِ کمیسیون و تقلبِ گسترده در انتخابات را برای همه‌گان باز کرد. آقای نورستانی در حالی از میزان سرسام‌آورِ شرکت‌کننده‌گانِ دور دوم سخن می‌گوید که بر اساس یافته‌های نهادهای ملی و بین‌المللی ناظر بر انتخابات افغانستان، میزان شرکت‌کننده‌گانِ دور دوم به‌مراتب کمتر از دور اول بوده است. حالا مشخص نیست که کمیسیون انتخابات بر اساسِ چه آماری از میزان شرکتِ بیش از هشت میلیون واجد شرایط در دور دومِ انتخابات سخن می‌گوید؟… به نظر می‌رسد تنها منبع کمیسیون انتخابات، آمار خیالیِ خودساختۀ تقلب‌کاران و کسانی باشد که در تبانی با این کمیسیون، فاجعۀ بزرگِ انتخاباتی در کشور را رقم زده‌اند.
کمیسیون انتخابات با اعلام نتایج اولیه، در واقع به استقلالیت و دموکراتیک بودنِ خود و در نتیجه به دموکراسی نوپای افغانستان، بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین جفا را روا داشت. کمیسیون همان‌گونه که حدس زده می‌شد، در عمل ثابت کرد که کمیسیونی فرمایشی‌ست و در اسارتِ تصمیم‌های بیرونی قرار دارد؛ تصمیم‌های یک حلقۀ خاص که از آغاز به مهندسیِ آرا و پیروزی در نتیجۀ تقلب می‌اندیشید؛ همان حلقه‌یی که ضیا امرخیل رییس دبیرخانۀ پیشینِ انتخابات را مأمور مهندسی انتخابات کرده بود و می‌دانست که حتا در نبود امرخیل هم، تقلب این روند خدشه‌دار نمی‌شود.
کمیسیون انتخابات با اعلام نتایج جعلی و مهندسی‌شدۀ انتخابات دور دوم، بهت و حیرتِ بزرگی را در میان مردم، کشورها و نهادهای بین‌المللی ایجاد کرده است. در واکنش‌های برخی مقام‌های جامعۀ جهانی به نتیجۀ مقدماتی انتخابات، می‌توان به‌وضوح این حیرت‌زده‌گی را مشاهده کرد. جیمز دابنز نمایندۀ کاخ سفید در امور افغانستان و پاکستان، ساعاتی پس از اعلام نتایج ابتدایی، آن را زودهنگام و شتاب‌زده توصیف کرد و تأکید ورزید که نتیجۀ اولیه باید زمانی اعلام می‌شد که بررسی‌ها در مورد آرای تقلبی از پاک انجام می‌گرفت. جان کری وزیر خارجۀ امریکا هم با نشر بیانیه‌یی از به خطر افتادنِ کمک‌های این کشور به افغانستان، به دلیل مشکلاتِ انتخاباتی هشدار داده است.
این‌ها همه نشان‌گرِ یک مسأله‌اند و آن این‌که اعلام نتایج اولیه به دور از همۀ معیارهای انتخاباتی صورت گرفته و به بحرانی شدنِ وضعیت کمک کرده است.
اما اعلام نتایج اولیه، خطرها و نگرانی‌های جدی‌تری را نیز به‌وجود آورده است؛ خطرهایی که می‌تواند به سلامت و منافع ملیِ افغانستان تهدیدی بزرگ پنداشته شود. در گام نخست، کمیسیون انتخابات با اعلام نتایج ابتدایی، به ارزش‌های مردم‌سالارانه پشت پا زد و نشان داد که منافع گروهی، قومی و قبیله‌یی در رأس هدف‌های آن قرار دارد. مثلث ارگ، کمیسیون و تیم تحول و تداوم در هماهنگی با هم کودتایی را انجام دادند که در نتیجۀ آن، افغانستان از وضعیتِ یک کشور دموکراتیک، به وضعیتِ کشوری استبدادی و تک‌محور چهره عوض کرده است. این وضعیت بدون شک مورد حمایتِ مردم نیست و نمی‌تواند با آرزوها و آرمان‌های‌شان همسو باشد.
در گام دوم، کمیسیون انتخابات هرگونه اعتماد و باور به نهادهای مستقل و قانونی را به‌شدت خدشه دار کرد. ساختارهای دموکراتیک زمانی می‌توانند مورد اعتماد قرار گیرند که بتوانند بازتاب‌دهندۀ مطالباتِ شهروندانِ کشور باشند و نه در مغایرت با آن‌ها عمل کنند. کمیسیون انتخابات نه تنها در مغایرت با مطالباتِ شهروندان عمل کرده، بل دست به بزرگ‌ترین و فاجعه‌بارترین تقلبِ تاریخی زده است. تقلب انجام‌شده از سوی کمیسیون انتخابات، حتا می‌تواند فاجعه‌بارتر از هرگونه کودتای نظامی در کشور پنداشته شود. دست‌کم در کودتا، ادعای مشروعیتِ مردمی صورت نمی‌گیرد، ولی کمیسیون می‌خواهد نتیجۀ کودتای خود را رنگِ دموکراتیک بخشد و آن را موجه نشان دهد.
کمیسیون انتخابات در تبانی با گروه ارگ و تیم تحول و تداوم، یک بازی خطرناکِ سیاسی را انجام داد و حالا بدون شک باید منتظر پیامدهای آن باشد. تیم اصلاحات و همگرایی که از آغاز با حسن نیت و به‌هدفِ جلوگیری از ایجاد بحران، پیام‌ها و پیشنهادهای موثرِ خود را ارایه کرد، در حال حاضر تنها می‌تواند به گزینۀ مراجعه به خواست و آرای مردم فکر کند. شهروندانِ افغانستان و به‌ویژه میلیون‌ها رای‌دهندۀ انتخاباتِ دور اول و دوم، انتظار دارند که بازی ۲۰۰۹ یک بارِ دیگر با سرنوشت سیاسی‌شان تکرار نشود.
این‌بار تمامیت‌خواهان کور خوانده‌اند که بتوانند با آرای تقلبی و جعل‌کاری‌های انتخاباتی به قدرت برسند!