گزارشگر:احمد عمران/ 22 اسد 1393 - ۲۱ اسد ۱۳۹۳
یک بارِ دیگر دو تیم انتخاباتی رو در روی هم قرار گرفته و یکدیگر را به تناقضگویی و شایعهپراکنی متهم میکنند. در تازهترین مورد، مجیبالرحمن رحیمی سخنگوی تیمِ اصلاحات و همگرایی در صفحۀ رخنما(فیسبوک)ی خود نگاشته: «تیمِ ما برندۀ قاطع انتخابات دورِ دوم است».
آقای رحیمی در ادامه مینویسد: «به جز دربارۀ پیروزی و اول شدن، دربارۀ هیچ چیزِ دیگری نیاندیشیدهایم و نمیاندیشیم. ریاستجمهوری حقِ مسلم و ثابتِ ماست».
در همین حال، فاضل سانچارکی از اعضای تیم اصلاحات و همگرایی، تیم رقیب را به شایعهپراکنی و عدمِ تعهد نسبت به توافقهای حاصلشده متهم کرده است. آقای سانچارکی نیز در رخنمای خود نوشته: «تیم تحول و تداوم باید تکلیفِ خود را با این توافق روشن کند واگر قادر به تصمیمگیری نیست و به هردلیلی آمادۀ تشکیل دولت وحدت ملی نیست، راه برایشان باز است؛ بفرمایند! جایگاه اپوزیسیون برای یک دورۀ پنجساله برایشان محفوظ است».
این اتهامها از سوی اعضای ارشدِ تیم اصلاحات و همگرایی به نشانیِ تیمِ رقیب مطرح میشوند که «پیروزی را حق مسلمِ خود میداند». تیم تحول و تداوم باور دارد که نتیجۀ انتخاباتِ دور دوم به نفعِ این تیم است. این نتیجهگیریهای زودهنگام در حالی ابراز میشوند که چند روز پیش جان کری وزیر خارجۀ امریکا برای دومینبار در رابطه با مسایل انتخاباتیِ افغانستان به کابل آمد و در دیدارهایی که با نامزدانِ انتخابات ریاستجمهوری داشت، اعلامیۀ مشترکی میان آنها امضا شد. مفاد این اعلامیه کاملاً روشن است و هرچند در پارهیی از مسایل اعلامیۀ مشترک خالی از ابهام نیست، ولی در کل میتواند به عنوان نقشۀ راه تأثیرهای خود را بر روند انتخابات داشته باشد.
اظهارات دو تیمِ انتخاباتی میتواند یک بارِ دیگر دغدغههایی را در میانِ مردم نسبت به پیامدهای توافقاتِ حاصلشده به وجود آورد. در فضایی که همه از پیروزی قاطع سخن میگویند، مشکل است بتوان به داوری نشست و طرفها را قانع کرد که به راه حلِ سیاسی بهوجود آمده در نتیجۀ توافقها گردن نهند. در چنین فضایی عمدتاً پیشفرضها و پیشداوریها حاکماند و احتمال برده میشود که با گذشت زمان، این فضا بیشتر تیره و تار شود.
روزی که دو نامزد ریاستجمهوری دستهای یکدیگر را فشردند، گمان میرفت که دیگر اختلافی در کار نخواهد بود و تیمهای انتخاباتی به سانِ دو همکار این روند را دنبال خواهند کرد. اما از جانب دیگر، بروز اختلاف و تفاوتِ دیدگاهها اجتنابناپذیر است. هیچگاه نباید انتظار داشت که دو سمتِ یک معادله بیهیچ اختلافی با یکدیگر تعامل کنند. نفس رقابت به خودی خود، مبارزهجویانه و اختلافانگیز است و از درونِ این اختلافهاست که میتوان به نتیجه رسید. اگر دو تیمِ انتخاباتی با یکدیگر کاملاً مواضعِ یکسان و مشترک میداشتند، پس ضرورتِ مبارزه و رقابت در انتخابات به چه معنا بود؟
بسیار سادهانگارانه خواهد بود که قبول کنیم اختلافات یکشبه حل میگردند و فضا، فضای تفاهم و اشتراک در برداشتها میشود. آنچه که در فضای مجازی میان دو تیم انتخاباتی شکل گرفته، بدون شک ریشههای عینی دارد و اینگونه نیست که فقط به دلیلِ افزونخواهی و بزرگنمایی بهوجود آمده باشد. اما دو مسأله قابل اهمیت است که باید مورد توجه قرار گیرند:
۱ـ تیم اصلاحات و همگرایی تیم رقیب را به شایعهپراکنی و عدم همکاری در مورد اجرای توافقهای مندرج در اعلامیۀ مشترک متهم کرده و میگوید با وجود گذشتِ چند روز از امضای اعلامیۀ مشترک، تیم تحول و تداوم گروه کاریِ خود را معرفی نکرده است. این موضوع نگرانکننده به نظر میرسد و احتمال آن را به وجود میآورد که اجرای تعهداتِ امضاشده به تعویق بیفتد. ارزش اعلامیۀ تازه در ایجاد التزامی است که بین تیمهای انتخاباتی بر سرِ همکاریهای مشترک به وجود آورده است و اگر یکی از تیمها نخواهد، به هر دلیلی میتواند این روند را با چالشهای تازه روبهرو کند.
سفیر امریکا در کابل که شاهد امصای توافقهای جدید بوده، در گفتوگو با خبرنگاران این نگرانی را به گونهیی مطرح کرده است. جیمز کانینگهام میگوید که هیچ ضمانتی وجود ندارد که جنجالهای انتخاباتی میان اشرفغنی احمدزی و عبدالله عبدالله دوباره به وجود نیاید. آقای کانینگهام به خبرنگاران گفت که هر دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری، تعهد کردهاند که به روند طولانی انتخابات پایان دهند. سفیرامریکا در افغانستان افزود: داشتن یک رییس جمهور برای افغانستان در پایان ماه جاری بسیار بااهمیت است. در این اظهارات سفیر امریکا تلاش کرده ضمن برجسته کردنِ بُعد اختلافی مسایل، به جنبۀ دیگری از تعهدات انجام شده نیز اشاره داشته باشد و آن منافع ملیِ کشور است. در یک ماه آینده، نشست سران ناتو برگزار میشود و شرکت رییسجمهوری جدید افغانستان در این نشست، برای ادامۀ همکاری های ناتو با افغانستان در عرصۀ نظامی، از اهمیتی ویژه برخوردار است.
گاهی از اظهاراتی که در فضای مجازی مطرح میشود، این گمانه قوت میگیرد که نسبت به فضای موجود نباید مطمین باشیم. فراموش نکنیم که چندی پیش یک روزنامۀ امریکایی نوشت که رییسجمهور کرزی در پی آن است که توافقهای تازه میان دو نامزد انتخابات را به ناکامی بکشاند. این نوشته، واکنش تند ریاست جمهوری را در پی آورد اما به هیچ عنوان صورتِ مسأله را پاک نکرد.
رییسجمهور کرزی متهم به دخالت در مسایلِ انتخاباتی است و این اتهام، با تکذیب و شاخوشانه کشیدن هرگز منتفی نمیشود. آقای کرزی تا به حال حرکتی انجام نداده که خلافِ آن به اثبات برسد و حداقل کاری نکرده که مطمین شویم او فردی بیطرف در روند انتخابات است.
۲ـ کارشکنی در روند همکاریها نیز گاهی میتواند به جدایی و اختلافاتِ تازه دامن زند. آنچه که پس از امضای اعلامیۀ تازه به مشاهده میرسد این است که تیم تحول و تداوم به گونۀ عمدی تلاش دارد که روند را با کارشکنیهای خود مختل سازد. عدم همکاری در جهت نزدیک کردنِ دیدگاهها برای ایجاد دولت وحدتِ ملی که بدون شک هر دو تیم مکلف به همکاری در این زمینهاند، میتواند کلِ جریان را به بنبست سوق دهد.
Comments are closed.