هجده سنبله، روز شهادتِ احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور، سرآغازِ هفتۀ شهید در افغانستان است. این روز همه‌ساله با مراسمِ ویژه در کابل برگزار می‌شد، اما امسال، ۱۸ سنبله و هفتۀ شهید با تب‌وتاب‌ها و جنجال‌های انتخاباتی همراه شد. هرچند یک روز پیش از آغاز هفتۀ شهید، داکتر عبدالله عبدالله نامزد پیشتازِ انتخاباتِ افغانستان، وقتی روند سیاسیِ گفت‌وگوهای انتخاباتی را تحریم می‌کرد، از مردم خواست که به مناسبتِ هفتۀ شهید از هرگونه اقدامِ مدنی در حمایت از تصمیمِ تیم اصلاحات و همگرایی اجتناب ورزند، اما فضا هم‌چنان انتخاباتی باقی ماند و حتا خیمۀ لویه‌جرگه را که شاهد بزرگ‌ترین مراسم به مناسبت هفتۀ شهید بود، فرا گرفت.
انکار نمی‌توان کرد که شهادت خود رابطۀ مستقیم با سیاست دارد و این دو همواره یک‌دیگر را حمایت کرده‌اند. پس اگر در محفلِ یادبود از شهدا بحث‌های سیاسی به میان می‌آید، نباید شگفت‌انگیز پنداشته شود. حامد کرزی رییس‌جمهوری کشور و نخستین سخنرانِ مراسمِ هفتۀ شهید، خود بحث‌های سیاسی و انتخاباتی را در خیمۀ لویه‌جرگه آغاز کرد و این فرصت را به گونه‌یی برای دامن زدن به برخی آشوب‌های غیرمدنی مساعد ساخت. آقای کرزی در سخنرانیِ خود از هر دو نامزد خواست که به اختلاف‌ها پایان دهند و حکومتِ وحدتِ ملی را بسازند. او از شرکت‌کننده‌گانِ مراسم نیز تقاضا کرد که نامزدان انتخابات را زیر فشار قرار دهند که بینِ خود به تفاهم برسند. این سخنان که بدون تردید محلی از اعراب در چنین فضا و جوی نداشت، گمانه‌زنی‌هایی را تقویت می‌کند که شخص رییس‌جمهوری در عقبِ ایجاد برخی کنش‌گری‌ها در محلِ برگزاریِ هفتۀ شهید بوده است.
وقتی حضرت صبغت‌الله مجددی از رهبران جهادی به پای میز خطابه حاضر شد و خواست در برابر مردم به سخنرانی بپردازد، واکنشی از سوی جمعیت رونما شد که بیشتر این شایبه را به‌وجود می‌آورد که عده‌یی به‌صورت سازمان‌یافته وظیفه داشته‌اند اغتشاش ایجاد کنند. البته برخی‌ها در فضای مجازی و رسانه‌های نزدیک به ارگ ریاست‌جمهوری، توجیه‌ها و تفسیرهایی از وضعیت ارایه کردند که نشان‌گرِ دست داشتنِ حلقات حکومتی و به‌ویژه رییس‌جمهوری در به‌وجود آمدنِ آن فضا می‌تواند باشد.
آقای کرزی به شکل سیستماتیک از هر وضعیت و فضایی به نفعِ برنامه‌های سیاسیِ خود استفاده می‌برد. او تلاش داشت که فضای خیمۀ لویه جرگه را با انتخاباتی ساختن به فضایی پُرالتهاب تبدیل کند و حتا زمینۀ برخی آشوب‌گری‌ها را به‌وجود آورد. برای این منظور، عده‌یی نیز آماده‌گی‌هایی داشتند که بدون تعلق و یا رابطۀ خاصی با شهید احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور و یا روز شهید، فضا را به آشوب بکشند. اگر اقدام‌های به‌موقع و مسوولیت‌گرایانۀ داکتر عبدالله نامزد انتخابات و احمدولی مسعود رییس بنیاد شهید احمدشاه مسعود نمی‌بود، مشخص نبود که چه پیش می‌آمد و طراحانِ دسیسه چه بهره‌برداری‌هایی از وضعیتِ پیش‌آمده به نفعِ خود انجام می‌دادند.
بدون آن‌که نگاه اخلاقی به اتفاق‌های خیمۀ لویه جرگه داشته باشیم، باید اذعان کرد که دست‌هایی پنهانی در عقبِ این برنامه بودند که رابطۀ نزدیکی با ارگ‌نشینان دارند. به گونۀ منطقی، تیم اصلاحات و همگرایی که هدف اصلیِ این توطیۀ خطرناک بود، نمی‌توانست طراحِ آن باشد؛ آن‌گونه که برخی‌ها در فضای مجازی و یا در بعضی از شبکه‌های رسانه‌یی ادعا کردند. تیم اصلاحات و همگرایی با درکِ مسوولیت، یک روز پیش از هجده سنبله از همۀ هوادارانِ خود در سراسرِ افغانستان خواست که هفتۀ شهید را از بحث‌های انتخاباتی دور نگه دارند.
این‌گونه هم نبود که تیم اصلاحات و همگرایی توانایی مانور دادن در چنین فضایی را نداشته باشد، بل نگرانی اصلی از بهره‌برداری‌های مقطعی و سیاسی در جریانِ برنامه‌های هفتۀ شهید بود. تیم اصلاحات و همگرایی نگران بود که عده‌یی با ایجاد فضای آشوب، سبب تخریشِ احساساتِ دیگران شوند. از جانب دیگر، وقتی می‌گوییم که منطقی به نظر نمی‌رسد که تیم اصلاحات و همگرایی بخواهد دست به ایجاد آشوب در مراسم آغاز هفتۀ شهید بزند، به این دلیل است که هیچ میزبانی در پی ویرانیِ مهمانیِ خود نیست. آن کسی که می‌خواهد مهمانی را برهم زند، دسته‌یی است که به دنبالِ بهانه می‌گردد. در چنین فضایی هم مشخص است که چه کسانی دنبال بهانه استند.
تیم اصلاحات و همگرایی در بیشتر از چند ماه گذشته که افغانستان شاهد مشکلاتِ سازمان‌یافتۀ انتخاباتی است، نشان داد که هرگز در پی ایجاد فضای وحشت و خشونت در جامعه نبوده و نیست. مگر در تحصنِ گستردۀ جریان ضد تقلب، یک حرکتِ غیرمدنی دیده شد؟ آیا در هنگامِ راه‌پیمایی عظیمِ مردم کابل در حمایت از تیم اصلاحات و همگرایی، نشانه‌یی از حرکت‌های تخریبی به ثبت رسید؟ وقتی در چنان فضای بزرگی، تیم اصلاحات و همگرایی موفق به نمایشِ حمایتِ خود از قانون و مدنیت شد، بدون شک در خیمۀ لویه جرگه و روزهای هفتۀ شهید بهتر از گذشته می‌توانست به تعهدات قانونی و مدنیِ خود عمل کند. از سوی دیگر، وقتی شماری از سران کشور برای حل مشکلِ به‌وجود آمده در لویه جرگه به منزل حضرت صبغت‌الله مجددی رفته بودند، کدام رسانه خلافِ همۀ موازین و اصولِ روزنامه‌نگاری، به نشر دروغ‌های شاخدار در موردِ آن اقدام کرد؟
بدون تردید، بازیگران رسانه‌ییِ ارگ مشخص‌اند و آن‌ها می‌دانند که چه‌گونه به دستورهای ولی‌نعمت‌های قبیله‌گرای خود عمل کنند. این فضا نشان می‌دهد که ارگ هم‌چنان در بازی انتخابات به گونۀ صریح دست دارد و در پی استفاده‌جویی حتا از هفتۀ شهید در پیوند با برنامه‌های سیاسیِ خود است.