در واپسین‌شب هفتۀ شهید و سیزدهمین سال‌یاد شهادت قهرمان ملی کشور شهید احمدشاه مسعود، شاعران و فرهنگیان کشور طی همایش بزرگی شعر خواندند و خاطره‌های‌شان را از جهاد و مقاومت حکایت کردند.
در این برنامه که از آدرس بنیاد شهید احمدشاه مسعود برگزار گردیده بود، صدها تن از شاعران، نویسنده‌گان، هنرمندان سیاست‌مداران، روزنامه‌نگاران، استادان دانشگاه، نماینده‌گان مجلس و دانشجویان اشتراک کرده بودند.
احمد ولی مسعود، رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود و صاحب امتیاز روزنامۀ ماندگار در نخستین گام‌های برنامه از علاقه‌اش به شعر، فرهنگیان و بزم‌های شعری سخن ‌زد. او گفت: «امشب شبی است که به آن سخت علاقه دارم؛ اما بسیار به من مشکل است تا در حضور فرهیخته گان‌، شاعران و نویسنده‌گان صحبتی در پیوند به شب شعر و فرهنگ نمایم؛ اکتفا می‌کنم به این که شعر را دوست دارم؛ فرهنگ را دوست دارم؛ مطالعه را می‌پسندم و فکر می‌کنم فرهنگیان کشور می‌توانند ناجی افغانستان باشند.»
احمد ولی مسعود گفت: «قهرمان ملی به شعر سخت علاقه داشت؛ زمانی که من در بیرون از کشور بودم، هرگاه که تماسی می‌داشتیم، شعرهایی را می‌خواند و می‌گفت که آن را کی تفسیر کرده می‌تواند و مرا می‌گفت برو با کسانی که می‌شناسی مشوره کن و تفسیر آن را برایم بگو. او به شعرا و فرهنگیان عشق می‌ورزید و عمیقاً احترام می‌گذاشت.»
آقای احمد ولی مسعود در ادامۀ سخنانش گفت: «اگر فرهنگ را به تعبیری خودسازی در نظر بگیریم؛ مشکل کلان افغانستان در طول تاریخ و امروز این بوده که ما به فقر فرهنگی دچار هستیم. اگر می‌توانستیم در جریان سال‌های گذشته، این فقر را اندک می‌ساختیم، بسا مشکلات دیگر ما حل می‌گردید.»
آقای مسعود به این باور است که سیاست‌ورزیدن خود فرهنگ است. او می‌گوید: سیاست، گفتمان و تحمل‌پذیری هم فرهنگ است و درک حساسیت‌ها نیز یک کار فرهنگی است.
او گفت: اگر کسانی را می‌داشتیم که این موارد را درک می‌کردند، وضعیتی بهتر از این می‌داشتیم.
رییس عمومی بنیاد شهید احمد شاه مسعود از علاقۀ شهید مسعود به شعر و مطالعه می‌گوید: «آمر صاحب شهید اهل مطالعه بود، به شعر عشق می‌ورزید و یک شخصیت فرهنگی به تعبیر خودسازی و جامعه‌سازی آن بود؛ کسانی که با او آشنا هستند می‌دانند که او از فرهنگ اخلاقی بالایی پیروی می‌کرد: از لباس پوشیدن تا طرز صحبت، رفتار، کردار و حتا تا نظافت در چارچوب فرهنگ عالی و تأثیرگذار بود.»
آقای مسعود در جریان صحبت‌هایش افزود: سیاست شهید احمدشاه مسعود هم کاملاً فرهنگی و اخلاقی بود، بسیاری از سیاست‌مداران را امروز نظاره می‌کنیم که پایۀ اول سیاست را انتخاب کرده اند و بعد اخلاق را؛ اما در رفتار آمر صاحب عکس این مورد وجود داشت.
برادر قهرمان ملی از راست‌کاری و صداقت گفتار شهید مسعود هم گپ‌هایی داشت. او می‌گفت: «شهید مسعود حرفی را که می‌زد به آن باور داشت، تعهدی را که می‌سپرد بر سر آن ایستاد بود؛ حتا در دورۀ مبارزاتش با سپرده‌گی و استقامت اهدافش را انجام می‌داد و بر بنیاد تعهدی که در ابتدا سپرده بود تا پای جان برای این کشور ایستاد و تا زمانی که خونش نریخت، کشور را ترک نگفت و این خود فرهنگ بزرگی است.»
رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود در ادامۀ سخنانش گفت: ما انسان‌ها در زنده‌گی خود دچار دگر اندیشی‌ها و دگر باوری‌های زیادی می‌شویم و کشش‌های درونی ما را به هر طرفی می‌کشاند؛ اما یکی از ویژه‌گی‌های آمر صاحب شهید این بود که در مملکت وجودش اعتدالی موجود بود که همین اعتدال باعث آن می‌گردید تا در مشکلات و ناهنجاری‌ها روحیۀ خود را از دست ندهد.
آقای مسعود تأکید کرد: «شهید احمدشاه مسعود با بینش بسیار بزرگ و ژرف، مسایل را دنبال می‌کرد و در روزگاری که بسیاری‌ها کشور را ترک کردند، او بار بار گفت: اگر برابر کلاهم در این کشور جایی باشد، من استقامت می‌کنم که تا اخیر استقامت کرد».
آقای مسعود با اشاره به ابعاد گوناگون شخصیت شهید احمدشاه مسعود از رهروان قهرمان ملی خواست تا برای عدالت و رساندن حق به حق دار ایستاده‌گی کرده تا به کسی ظلمی صورت نگیرد.
استاد حیدری وجودی، نجم‌العرفای افغانستان نخستین کسی بود که غزلش را با صدای شیرین و لرزانش به خوانش گرفت.
بعد از آن شاعران دیگری نیز به خوانش شعرهای خود پرداختند.
در ادامه این بزم، داکتر عبدالله عبدالله نامزد انتخابات ریاست جمهوری و یکی از همرزمان شهید احمد شاه مسعود، نیز حکایه‌های شیرینی از شعر دوستی‌های قهرمان ملی داشت.
آقای عبدالله گفت: آمر صاحب شهید شعر را دوست داشت و هر زمانی‌که فرصتی پیدا می‌کرد، چند لحظه‌یی کتابی را باز می‌کرد و یا به ما می‌داد و شعرهایی را می‌خواند و از آن روزگار که عزت و افتخار همراهی قهرمان عالم بشریت است را با خود دارم.
آقای عبدالله خاطرۀ شنیدن شعر «یل کچکن» از شهید عبدالقهار عاصی حکایه کرد: «زمانی که اشغال قشون سرخ بود از کابل در آن زمان پیام‌ها می‌آمد و یک پارچه شعری از شهید عبدالقهار عاصی و پارچه شعری از محب بارش را در محفلی خوانده بودند، نوار آن را برای آمر صاحب آوردند، آن را بار بار شنیدن گرفت.»
آقای عبدالله در ادامۀ برنامه با صدای پُر صلابت «یل کچکن» را به خوانش گرفت که با استقبال فرهنگیان روبرو گردید.
آقای عبدالله عبدالله حکایه دیگری نیز از شعر دوستی‌های شهید احمد شاه مسعود داشت. او گفت: «در زمان مبارزه به جایی می‌رفتیم که آماده‌گی یکی از عملیات نظامی در آن‌جا گرفته می‌شد؛ مهتاب شب چهارده بود، معمولاً عملیات را در شب‌های مهتابی ترتیب می‌دادند تا با استفاده از نور مهتاب عملیات صورت گیرد. بالای یک پلچک نشسته بودیم و مهتاب می‌درخشید و آمر صاحب از هر کسی خواست تا شعری بگویند و یکی از دوستان رباعی‌یی را خواند و زمانی رباعی به آخر رسید، راجع به آفتاب بود.»
برنامۀ «یادمان احمد شاه مسعود اسطوره بزرگ شهادت» در واپسین نفس‌هایش در نیمه شب (۲۱ سنبله) با نواهای گرم سه‌تار استاد عبدالمجید سپند و گرداننده‌گی داکتر حمیرا قادری و نظری پریانی به پایان رسید. شایان یاد آوری است که این شب شعر باشکوه، در باغ زیبایی مربوط به حاجی عبدالرزاق بای، از متنفذین سخاوتمند ولایت تخار، در منطقه چهارراهی قنبر برگزار شد و شرکت کننده‌گان این بزم مهان این شخصیت فرهنگ دوست در همین مکان بودند.