باید یکی از اولویت‌های کاری رییس‌جمهور جدید در نخستین روزهای کاری‌اش توشیح قانون حق دسترسی به معلومات باشد.
شماری از نهادهای مدافع حقوق خبرنگاران می‌گوید، هرچند از سخنان رییس‌جمهور جدید پیدا بود که قانون حق دسترسی به معلومات تطبیق خواهد شد؛ اما با آن هم باید منتظر شد که او در عمل چه خواهد کرد.
آنان از حکومت وحدت ملی تقاضا دارند تا نه تنها آزادی‌های موجود را احترام بگذارد، بل در راستای نهادینه‌سازی هرچه بیشتر ارزش‌های نوین شهروندی در کشور تلاش نمایند.
داکتراشرف‌غنی احمدزی رییس جمهوری جدید در اولین سخنرانی رسمی خود پس از مراسم تحلیف روز یکشنبه هفته‌ جاری هیچ اشاره‌یی به آزادی بیان و رسانه‎ها نداشت.
اما داکتر عبدالله عبدالله رییس‌اجرایی دولت وحدت ملی در این مراسم و در نخستین سخنرانی رسمی خود حمایت خود را از رشد رسانه‌ها و آزادی بیان اعلام کرد.
او گفت، ایجاد حکومتداری سالم، مبارزۀ جدی با فساد، تحکیم حاکمیت قانون، رشد آزادی بیان، حمایت از حقوق دسترسی به معلومات، حفظ و گسترش حقوق بشری، توجه جدی به حقوق زنان، اصلاح نظام انتخاباتی، فراهم سازی تمهیدات لازم برای تعدیل قانون اساسی و انعطاف پذیرتر ساختن قدرت سیاسی از دیگر تعهدات من و جناب اشرف غنی احمدزی رییس جمهور جمهوری اسلامی افغانستان است.
عبدالحمید مبارز رییس اتحادیه خبرنگاران افغانستان می‌گوید، هرچند داکتراشرف غنی‌احمدزی در مراسم تحلیف در مورد آزادی بیان هیچ‌گونه اظهار نظری نکرد؛ اما برای قضاوت در مورد نحوۀ برخورد او در برابر رسانه‌ها هنوز بسیار زود است.
مبارز تاکید کرد، امیدوار استیم که با توشیح قانون حق دسترسی به معلومات توسط رییس‌جمهور جدید از این به بعد رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران مشکلی نداشته باشند؛ اما با آن هم باید منتظر شد و دید که دولت وحدت ملی درعمل چه خواهد کرد.
در همین حال، حشمت رادفر روزنامه نگار می‌گوید، آزادی بیان و فعالیت آزادی رسانه ها در ۱۳ سال گذشته روند روبه رشدی را پیموده است، هرچند این روند با فراز و فرود ها و مشکلات عدیده یی نیز روبرو بوده است.
وی افزود، اما قدر مسلم این است که حمایت دولت از آزادی بیان و قانونمند شدن این آزادی در کنار دیگر حقوق مدنی و سیاسی شهروندان کشور از بزرگترین مولفه های تامین دموکراسی و تلاش هایی که به خاطر نهادینه سازی این ارزش ها انجام شده است، می باشد.
او افزود، توقع جامعه رسانه یی خبرنگاران و فعالان مدنی کشور از دولت وحدت ملی این است که نه تنها آزادی‌های موجود را احترام بگذارند، بلکه در راستای نهادینه سازی هرچه بیشتر ارزش‌های نوین شهروندی درکشور تلاش نمایند.
عبدالصمد حامد پویا رییس عمومی نهاد بین‌المللی میدیا بازار یا حمایت کنندۀ رسانه‌ها و خبرنگاران می‌گوید، باید یکی از اولویت‌های کاری رییس جمهور جدید در نخستین روزهای کاری‌اش توشیح قانون حق دسترسی به معلومات باشد.
به گفتۀ او: «یکی ازعوامل خشونت دربرابر خبرنگاران افغانستان در واقع نبود قانون دسترسی به اطلاعات است، زیرا زمانی که خبرنگاران به خاطر تهیۀ گزارش به یک نهاد مراجعه می کنند، اطلاعات را در اختیارشان قرار نمی دهند و زمانی که خبرنگاران پافشاری می کنند؛ با خشونت مواجه می شوند؛ بنابراین باید این قانون هرچه زودتر توشیح شود.
وی تاکید کرد، از حکومت وحدت ملی می‌خواهیم تا قانون دسترسی به اطلاعات را پس از آن که به توشیح رییس جمهور می رسد، زمینه‌های اجرایی شدن آن را در ادارات دولتی فراهم سازند.
به باور پویا، قانون دسترسی به اطلاعات می‌تواند در امرمبارزه با فساد اداری دولت و مردم افغانستان را بیشتر از پیش یاری نماید.
با این حال بیست هشتم سپتمبر روز جهانی حق دسترسی به معلومات است که همه ساله در اکثریت کشورهای دنیا از جمله افغانستان نیز تجلیل می‌شود و اما امسال این روز در افغانستان مصادف شده بود با آخرین روز کاری حامد کرزی.
حامدکرزی رییس جمهوری پیشین افغانستان یکی از بزرگترین دست‌آوردهای ۱۳ حکومت خود را گسترش آزادی بیان در کشورمی داند.
رییس جمهوری اسبق افغانستان همیشه درسخنرانی خود تاکید کرده که یکی از برنامه‌های او در ۱۳ سال گذشته گسترش و پیشرفت مطبوعات بوده و نگذاشته‌ است تا آزادی نوپای مطبوعات و رسانه‎های افغانستان صدمه ببیند و شخصی و یا نهادی مانع پیشرفت آن شود.
او همواره تاکید داشته که با وجود چالش‌هایی که دولت افغانستان درسال‌های اخیر داشته، دولت وی برای حفظ و گسترش آزادی بیان و آزادی مطبوعات تلاش‌های فراوانی انجام داده‌ است.
و اما اکنون و پس از ۱۳ سال که آزادی بیان و رشد رسانه‌ها در کشور با فرود و فرازی‌های زیادی همراه بوده است، باید منتظر شد و دید که دولت وحدت ملی چگونه موضعی دربرابرانتقادات رسانه‌ها خواهد داشت.