عدم همکاری جامعۀ جهانی، نبود تجهیزات و امکانات لازم برای نیروهای امنیتی، نبود بودجه کافی برای پرداخت معاش کارمندان امنیتی، مشکل تعلیم و تربیه و مشکل شناخت هویتی از دشمن، از عوامل اصلی افزایش حملات انتحاری است.
شماری آگاهان سیاسی – نظامی با بیان این مطلب می‌گویند، جنگ در افغانستان یک جنگ پیچیدۀ استخباراتی و شبکه‌یی است که توسط سازمان استخبارات کشورهای همسایه رهبری می‌شود.
به گفتۀ آنان، نیروهای امنیتی ما تنها با گروه طالبان، شبکۀ حقانی و شبکۀ القاعده رو به رو نیستند؛ بل با ده‌ها شبکۀ استخباراتی و مدارسی که در پاکستان فعالیت دارند و برای هراس‌افگنی در افغانستان کار می‎کنند، درگیر هستند.
به باور آنان، در افزایش حملات انتحاری نمی‌توان فقط ارگان‌های کشفی، استخباراتی و امنیتی را مقصر دانست، بل عدم همکاری جامعه جهانی، نبود تجهیزات و امکانات لازم برای نیروهای امنیتی و فعالیت سازمان‌های استخبارات کشور همسایه نیز در افزایش این حملات نقش اساسی دارند.
شهرهای بزرگ افغانستان از جمله کابل حد اقل در دو هفته اخیر بیش از ده حمله انتحاری را شاهد بود که بیش از ده کشته و صدها زخمی برجای گذاشته است.
با آن‌که ریاست امنیت ملی گفته که در یک و نیم ماه گذشته میزان حملات انتحاری، راکتی، ماین‌گذاری و حملات مسلحانه مخالفین در سطح کشور کاهش یافته، اما تایید کرده که در همین مدت، حملات مخالفین بر شهرهای بزرگ به‌خصوص کابل، ۶۸ درصد افزایش داسته است.
مسووان این ریاست، دلیل افزایش حملات انتحاری در شهرهای بزرگ از جمله کابل را تغییر شیوه‌های عملیاتی و تاکتیکی مخالفین مسلح می‌دانند.
جاوید کوهستانی آگاه نظامی، علت افزایش حملات انتحاری را کم‌کاری نیروهای کشفی، استخباراتی و امنیتی ندانسته می‌گوید، در فعالیت‌ نیروهای امنیتی هیچ مشکلی وجود ندارد؛ ولی جنگ در افغانستان یک جنگ پیچیدۀ استخباراتی و شبکه‌یی است.
وی تاکید کرد، نیروهای امنیتی ما تنها با گروه طالبان، شبکه حقانی و القاعده رو به رو نیستند؛ بل ده‌ها شبکه استخباراتی و مدارس در پاکستان فعالیت دارند که برای هراس‌افگنی درافغانستان آموزش دیده و فرستاده می‌شوند.
این آگاه نظامی گفت، این گروه‌ها و شبکه‌ها به دسته‌های مختلف تقسیم شدند و با سازمان‌های استخبارات منطقه رابطه داشته و با امضاء پیمان امنیتی میان افغانستان و امریکا و حضورنیروهای خارجی در افغانستان مخالف اند و به عنوان ابزاردهشت‌افگنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به باور کوهستانی، سازمان استخبارات پاکستان و در مجموع کسانی‌که خواهان یک افغانستان ضعیف اند و سیاست‌های دوران جنگ سرد را دنبال می‌کنند، برای این گروه‌ها زمینه‌سازی کرده و با آنان همکار می‌کنند.
به گفتۀ او، گروه‌های هراس‌افگن اگر درافغانستان فعال نباشند، در پاکستان مشکل ایجاد می‌کنند؛ بنابراین تلاش‌های زیادی صورت می‌گیرد تا این گروه‌ها با استفاده از تبلیغات دینی به حملات تروریستی برضد نیروهای خارجی درافغانستان تشویق و فرستاده می‌شوند.
وی می‌گوید، عدم همکاری جامعه جهانی، عدم مدیریت و نداشتن اختیار و صلاحیت، نبود تجهیزات لازم، بودجه کافی برای پرداخت معاش کارمندان امنیتی، مشکل تعلیم و تربیه و مشکل شناخت هویتی از دشمن مجموعه از مشکلاتی اند که نیروهای امنیتی ما با آن مواجه اند.
این آگاه نظامی راه حل این معضل را استفاده نکردن از سیستم متعارف دانسته افزود، با وادار کردن دوستان بین‌المللی به همکاری با ما، دراختیار قراردادن تجهیزات و امکانات لازم، داشتن بودجه کافی در بخش‌های امنیتی، فراهم‌سازیی زمینۀ آموزش برای نیروهای امنیتی و شناخت دقیق از دشمن تا حد زیادی می‌تواند این مشکل را حل کند.
در همین حال، سیف‌الدین سیحون استاد دانشگاه کابل می‌گوید، افزایش حملات انتحاری و در کل ناامنی درافغانستان یک قضیه چند بعُدی است و فرهنگ، اعتقادات، باورها و بالاخره نارسایی فکری وذهنی که ایجاد شده یک بعُد این قضیه را می‌سازد.
استاد سیحون گفت، تلاش استخبارت کشورهای منطقه و همسایه وعدم همکاری کشورهای دوست با نیروهای امنیتی افغانستان بعُد دیگر این قضیه و بالاخره کم‌کاری ارگان‌های کشفی و استخباراتی بعُد سومی این قضیه را می‌سازد.
به گفتۀ این استاد دانشگاه، در کنار موقعیت جغرافیایی افغانستان که به نام جغرافیای قاتل معروف است، ضعف نیروهای امنیتی نیز سبب شده تا ما شاهد افزایش حملات انتحاری باشیم.
وی تاکید کرد، نهادهای امنیتی، کشفی و استخباراتی به کمک دوستان خارجی شان نتوانستند ناامنی‌ها را درافغانستان مهار کنند تا مردم افغانستان با خیال آسوده زندگی کنند.
وی می‌گوید، هرچند یک مقدار نیروهای امنیتی ما کم‌کاری می‌کنند؛ اما در اصل زمانیکه نیروهای مخالف توانایی جنگ رویا رو را از دست بدهند، با انجام حملات انتحاری وحشت را ایجاد می‌کنند.
او تصریح کرد، پس افزایش حملات انتحاری نشان‌گر قدرت گرفتن طالبان نیست، بل نشان‌دهندۀ درماندگی آنان است، چرا که راه دیگری ندارند؛ بنابراین دست به حملات انتحاری پی‌هم می‌زنند.
در دو هفته اخیر شهرهای بزرگ افغانستان از جمله کابل چندین حادثه انفجار و انتحار را پشت سر گذاشته است.
در حمله انتحاری یکشنبه هفته گذشته درساحه پلچرخی کابل دست کم دو محافظ یک قرارگاه نیروهای خارجی کشته و یک شهروند خارجی مستقر دراین قرارگاه زخمی شد.
در دوشنبه هفته گذشته عامل انتحاری، موتر مملو از مواد انفجاری خود را در سرک دارلامان درغرب کابل منفجر کرد که در نتیجه آن سه نفر مشمول یک دختر نوجوان دانشجو و ۳۲ نفر دیگر از جمله شکریه بارکزیی عضو مجلس نمایندگان زخمی شدند.
در همین حال دوشنبه همین هفته ولایت پکتیکا شاهد یک حمله انتحاری خونین بود که از اثر آن ۵۷ کشته و صدها نفر دیگر زخمی شدند.
روز گذشته نیز کابل روز خونین را پشت سرگذاشت و از اثر دو حمله انتحاری شاهد کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از افراد ملکی بود.