گزارشگر:احمد عمران/ 10 قوس 1393 - ۰۹ قوس ۱۳۹۳
اوایل ماه دسمبر سال روان میلادی، لندن میزبان کنفرانسِ دیگری در مورد افغانستان است.
کنفرانس لندن با حضور سران و نمایندهگانِ کشورهای متحدِ افغانستان که در سیزده سال گذشته از آن حمایتِ مالی و نظامی کردهاند، برگزار میشود و آجندای اصلی آنهم در مورد ادامۀ همکاریهای جامعۀ جهانی با این کشور است. تفاوت کنفرانس لندن نسبت به کنفرانسهای پیشین در این است که دولتمردانِ جدید در این کنفرانس شرکت خواهند کرد. انتظار میرود که هیأت افغانستان بتواند در این کنفرانس، یک بارِ دیگر توجه جامعۀ جهانی را به سوی خود جلب کند و کمکهای تازۀ نظامی و مالی جامعۀ جهانی را بهدست آورد.
جامعۀ جهانی انتظار داشت که در کنفرانس لندن، دولتمردان افغانستان موفق شوند با تیم جدید وارد این کنفرانس شوند. اما آنگونه که دیده میشود، هنوز چانهزنیها بر سرِ تشکیل کابینۀ جدید به نتیجه نرسیده و گفتوگوها نتیجهبخش نبودهاندـ هرچند گفته میشود که روی بخشی از کابینه توافق صورت گرفته و به زودی تعدادی از نامزد وزیران معرفی خواهند شد.
برخی منابع میگویند که حتا اعلام نامِ برخی افراد در سمتهای کلیدی، نمیتواند زمینۀ قانونی شدنِ آنها را که باید رأی اعتماد پارلمان را داشته باشند، به دلیلِ ضیقیِ وقت فراهم سازد.
با این حال، انتظار میرود که رییس جمهوری و رییس اجراییه بتوانند دستکم با چهرههای نو وارد این کنفرانس شوند. زیرا جامعۀ جهانی پس از ماهها انتظار برای تشکیل دولت جدید، روزهای متوالییی را هم در انتظار کابینۀ جدید سپری کرد. موضوع قابل بحث اینجاست که چه دلیلی باعث تأخیر در مورد اعلام کابینۀ جدید شده است؟
برخیها که به رهبران دولت وحدتِ ملی نزدیک استند، دلیل تأخیر در اعلام کابینه را دقت در این مورد ذکر میکنند و میگویند رهبران دولت وحدتِ ملی تلاش دارند که افراد شایسته و متخصص را در کابینۀ جدید جابهجا کنند. اما برخی از آگاهان که مسایل را زیر نظر دارند، از اختلافات میان رهبران دولت وحدتِ ملی بر سرِ نوع تقسیم و میزانِ سهمِ هر تیم خبر میدهند. به گفتۀ این ناظران، دو رهبر دولت وحدت ملی هنوز نتوانستهاند مکانیزم قابلِ پذیرشی را برای تشکیل کابینه بهوجود آورند.
البته برخی مشکلات در مورد تشکیل کابینه، قابل درک است ولی این روند نباید چنان زمانبر شود که کارآییِ دولت را در روزهای نخست زیر سوال ببرد.
دولت وحدتِ ملی با توجه به شرایط کشور، باید تلاش لازم را برای تشکیل کابینۀ جدید بهویژه در آستانۀ کنفرانس لندن انجام میداد. کنفرانس لندن برای افغانستان از اهمیتِ ویژه برخوردار است و بیشتر نگاهها به این کنفرانس دوخته شده است. حضور هیأتِ با صلاحیت از افغانستان در این کنفرانس، میتوانست بر ادامۀ همکاری های جامعۀ جهانی تأثیر بسیار مثبت داشته باشد.
افغانستان پس از سیزده سال همکاریهای نزدیک با جامعۀ جهانی در عرصههای مالی و نظامی، میخواهد این مناسبات را وارد مرحلۀ تازهیی سازد؛ مرحلهیی که به آن نامِ «تحول» را دادهاند و بدون شک نوعِ همکاریها و تعاملات جامعۀ جهانی با افغانستان دچار برخی دگرگونیها میشود. سیزده سال تجربۀ همکاریها در عرصۀ مبارزه با تروریسم و افراطگرایی، این فرصت را برای هر دو جانب فراهم کرده که این مناسبات را یک بارِ دیگر مورد ارزیابی قرار دهند و تلاشهایی را برای موثریتِ روابط آغاز کنند. به همین دلیل، کنفرانس لندن این فرصت را مساعد میسازد که دو طرف دیدگاههای خود را که بدون شک حاوی نکاتِ جدید خواهد بود، برای ادامۀ همکاریها مطرح سازند. جامعۀ جهانی میخواهد از زبانِ دولتمردان جدیدِ افغانستان بشنود که چه ارزیابییی از سیزده سال همکاریهای مشترک دارند. این همکاریها چهقدر موثر بوده، در چه زمینههایی کاستی وجود داشته و در چه زمینههایی نیاز به بازنگری است.
در همین حال، دولتمردان افغانستان هم باید این فرصت را بهدست آورند که دیدگاههای جامعۀ جهانی در مورد افغانستان و نوع همکاریهای آن در آینده را بدانند. پرسشِ اصلی اینجاست که هیأت افغانستان با چه طرز نگاه و انتظاراتی وارد کنفرانس لندن میشود؟ آیا سران دولت وحدتِ ملی این فرصت را داشتهاند که به این مسأله فکر کنند و بستۀ واقعبینانهیی از انتظاراتِ افغانستان را در اختیار جامعۀ جهانی بگذارند؟
دولت آقای کرزی به دلیلِ نوع برخورد آن با مسایل حیاتی کشور، به دولتی فرصتسوز نامبردار شده بود. آقای کرزی با وجود فرصتهای فراوانی که در اختیار داشت، نتوانست از کمکهای جامعۀ جهانی به نحو مطلوب استفاده ببرد. آقای کرزی تعریفِ دقیقی از نوع روابط افغانستان با جامعۀ جهانی نداشت. او فکر میکرد که جامعۀ جهانی باید سربازان و پولهای خود را در اختیار او قرار دهند، تا او آنگونه که خود میداند، از آنها استفاده کند. این درخواست بدون شک نمیتوانست مورد قبول و حمایتِ جامعۀ جهانی قرار گیرد.
شناختِ رابطه بسیار بااهمیت است که متأسفانه آقای کرزی فاقد آن بود. حالا گویا وضع فرق کرده است!… اگر واقعاً وضع تغییر کرده، چه نوع همکاریهایی را دولتِ جدید از جامعۀ جهانی انتظار دارد؟
نکتۀ مهم اما این است که کنفرانس لندن یک فرصت است؛ فرصتی که میتواند برای افغانستان زمینۀ همکاریهای جدید را به وجود آورد. ولی این زمینه، زمانی از قوه به فعل درمیآید که جامعۀ جهانی حس کند افغانستان در تلاش بهتر ساختنِ وضعیتِ خود است.
دولت جدید باید این کفایت را از خود نشان میداد که میتواند یک شریکِ خوب و استراتژیک برای جامعۀ جهانی باشد. در صد روزِ نخست متأسفانه چنین تصویری از افغانستان ارایه نشد. این صد روز که دیگر به روزهای پایانی خود نزدیک میشود، عمدتاً به شعار و وعده گذشت. گامهای عملییی که بتوان از آنها به عنوان گامهای اصلاحی یاد کرد، برداشته نشد و در بخشهایی، امیدهای مردم به یأس انجامید. دولت جدید در صد روزِ نخست عمدتاً به چانهزنی، گفتوگوهای بیحاصل بر سرِ تشکیل کابینه و حرکتهای نمایشی برای تأمین امنیت مشغول بود؛ حالا اما فرصت کنفرانسِ لندن نباید در چنین فضایی به یک حسرت تبدیل شود.
Comments are closed.