به‌تازه‌گی کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی، ده‌هزار کارمند کمیسیون انتخابات را در لیست سیاه انتخابات قرارداده است. این اقدام به عنوان ایجاد اصلاحات در نهادهای انتخاباتی صورت گرفته است. این ده‌هزار کارمند در ولایت قندهار؛ ولایتی که بیشترین رای تقلبی را به نفع محمد اشرف غنی در دو دور انتخابات ریاست جمهوری داشته است، کار می‌کردند که حد اقل نشان از تایید تقلب در انتخابات ریاست جمهوری، به خصوص در این ولایت دارد.
به گفتۀ مقام‌های کمیسیون، این افراد کسانی اند که در پروسه انتخابات، اخلال وارد کرده‌اند و دیگر نمی‌توانند وارد کار در کمیسیون انتخابات شوند. این ده‌هزار تن عمدتاً کسانی اند که به شکل موقت فقط در روز انتخابات استخدام شده بودند و هیچ مسوولیتی در کمیسیون انتخابات نداشته اند؛ زیرا قراین، شاهد و اسناد نشان می‌دهد که کارمندان موقتی کمیسیون‌های انتخاباتی نقش چندانی در تقلب‌های کلان و سازمان یافته به نفع یک نامزد مشخص نداشته اند.
انتخابات ریاست جمهوری ما فاسد ترین انتخابات جهان بعد از انتخابات سوریه خوانده شده است و گسترده‌گی تقلب آن نیز کار یک سیستم موثر و مدیریت شده بوده است نه کار ده‌هزار و بیست‌هزار کارمند در بیش از بیست‌وپنج هزار محل رای‌دهی که برای یک روز، آنهم زیر نظارت ناظران و مسوولان.
میدانیم که برکناری این کارمندان موقتی کمیسیون انتخابات، حرکتی به خاطر نشان دادن اصلاحات در نهادهای انتخاباتی است؛ اما به هیچ عنوان نمی‌تواند صداقت مسوولان نهادهای انتخاباتی را برتابد؛ زیرا مسوولان کمیسیون‌های انتخاباتی با این اقدام در پی آن اند تا نگاه‌های مردم را در مورد مسوولان این کمیسیون‌ها و تقلب کاران اصلی که مدیران این کمیسیون‌ها هستند، به سوی دیگر معطوف کنند.
این در حالی است که قرار است دو تیم تشکیل دهنده حکومت وحدت ملی، با تشکیل کمیسیون اصلاحات انتخاباتی، زمینه را برای ایجاد تغییراتی گسترده و اساسی در ساختار، قوانین، نظام و ترکیب کمیسیون های انتخاباتی افغانستان آغاز کنند. کمیسیونی که تا هنوز ترتیب نشده و بر سر چگونه‌گی ترکیب و کار آن میان هردو تیم دولت وحدت ملی اختلاف نظرهایی وجود دارد.
در چنین شرایطی است که بحث اجماع سیاسی بر کمیسیون‌های انتخاباتی، از جانب ریاست‌جمهوری مطرح می‌شود و حالا هم در لبست سیه قرار دادن ده هزار کارمند کمیسیون انتخابات، تا بتوانند تلاش‌ها برای ایجاد اصلاحات بنیادین در نظام انتخاباتی را تحت شعاع قرار دهند و افکار عمومی را منحرف سازند و از ایجاد اصلاحات لازم در نهادهای انتخاباتی جول گیری کنند.
اما واقعیت این است که تقلب در انتخابات مهندسی شده و کار مدیران و ستون اجرایی‌یی بود که اکنون در این کمیسیون‌ها فعال اند و حالا می‌خواهند که برف بام خودشان را بر سر کارمندان بیچاره و غیر سیاسی موقتی کمیسیون انتخابات بیاندازند.
گفتنی است که اکنون شعور سیاسی مردم بالا رفته است و نمی‌شود با این برگ‌ها و کارت‌های از کار افتاده، خاک به چشم مردم زد. مسوولان در نهادهای انتخاباتی بدانند که با درلیست سیاه قرار دادن سه صدهزار کارمندان موقتی و یک روزۀ کمیسیون‌های انتخاباتی که نمی‌توان ادعای ایجاد داصلاحات کرد و کار را تمام شده یافت؛ زیرا مردم میدانند که این اقدام بسیار مسخره و هوایی است. اصلاحت اصلی باید از رأس آغاز شود و مدیران اجرایی و مسوولان در نهادهای انتخاباتی باید در آغاز و اولویت این اصلاحات قرار داشته باشند و اگر قضای مستقل و ملی‌یی وجود می‌داشت، باید به دادگاه کشانده می‌شدند.
اما حالا مردم انتظار دارند تا ریاست اجرایی که مسوولیت ایجاد اصلاحات بنیادین در نهادهای انتخاباتی را دارد، دست به چه اقدامی میزند و آیا عزمی برای ایجاد اصلاحات در نهادهای انتخاباتی دارد و یا اینکه سرانجام زیر بحث «اجماع سیاسی» زانو میزند.