بسم ‌الله الرحمن الرحیم
إِنَّ اللّهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ

ای برادر تو همان اندیشه‌ای
مابقی تو استخوان و ریشه‌اى
عصر پنجشنبۀ گذشته، فاجعه‌یى عظیم و هولناک کابل را تکان داد، افولِ اخلاق و انسانیت را به نمایش گذاشت و سطحِ معرفتِ عمومى و معنوى را در پایتختِ کشور زیر سوال برد!
شهادتِ بانو فرخنده، افکار عمومى را به‌شدت تکان داد و على‌الخصوص بعد از اثبات بی‌گناهی او، جوِ احساساتِ مثبت نسبت به فرخنده را برانگیخت! این حادثه از عمق معرفتِ معیوب و باورِ جاهلانه و قشرىِ شماری از مردم پرده برداشت و ضریب منفىِ امنیت و آسیب‌پذیرىِ جامعه را به نمایش گذاشت. در این میان، اظهار نظر شتاب‌زده و غیرمسوولانۀ برخی از عالمان دینی و خطیبانِ معروفِ مساجد جامع پایتخت، به‌شدت تکان‌دهنده و هولناک‌تر از فاجعۀ شاه دوشمشیره بود. در پى اظهارات ایشان، برخى از گروه‌هاى ضد دینى که در پى فرصت بودند، به‌جاى این‌که نظرات فردى را مورد نقد قرار دهند، حمله به دین اسلام را شروع کردند و در واقع عقده‌هاى فروخفتۀ خود را باز نمودند.
ما به عنوان شهروندان کشور، نگرانىِ خود را به مردم و مسوولینِ دولت وحدت ملى افغانستان به شرح ذیل اعلام مى‌داریم:
۱- علماى ما باید با حکمت و بصیرتی که در قرآن از آن سخن می‌رود، اظهار نظر کنند و جوانب تبعات اجتماعى و سیاسىِ صحبت‌هاى خود را متوجه باشند تا زمینه را براى سوءاستفادۀ حلقه‌هاى فرصت‌طلبِ سودجو و گروه‌های معارض با دین فراهم نسازند.
۲- معلوم است که احزاب و نهادهاى دولتى در جهت فربه شدنِ فرهنگ عمومى گام‌هاى اساسى برنداشته‌اند. هم‌چنان این حادثه نشان داد که نهادهای موجود جامعۀ مدنی در افغانستان با توجه به اخذ ده‌ها میلیون دالر از مجامع و منابع بین‌المللی نتوانستند در جهت ارتقای سطح فرهنگ و دانش عمومی گام‌های اساسی و تأثیرگذار بردارند. ما از تمام جوانان مسلمان و تحصیل‌یافتۀ کشور مى‌خواهیم با احساس مسوولیت به عنوان میراث‌داران تمدن و فرهنگ دینى و انسانى و الهى در جهت تنویر افکار عمومى گام بردارند.
۳- وقتی علماى دینی کشور اشتباه مى‌کنند، سعى ورزند براى تقویت ایمان مردم، خود به مصداق عینى این حدیث تبدیل شوند که پیامبر اسلام (ص) فرمود: «کل بنی آدم خطاوءن و خیرالخطائین التوابون»(همۀ آدمیان خطاکارند و بهترین خطاکاران توبه کننده‌گان‌اند). بر علما زیبنده نیست که با تکبر بر موقف غلط خود تأکید کنند و تصویر نادرست از عالمان دینى ارایه نمایند.
۴- از دستگاه قضایى کشور مى‌خواهیم که با دقت و قاطعیت این پرونده را به نحو أحسن و به دور از شعاع سیاسى مطابق قوانین کشور در أسرع وقت بررسى نماید تا جلو هر نوع سوءاستفادۀ احتمالى گرفته شود.
۵- آن‌چه مشخص است، عدم اعتماد افکار عمومى به دولت و عدم اعتماد به دستگاه قضایى کشور مى‌باشد. و هم‌چنان آشکار شد که دولت از ظرفیت مدیریت و اقتدار کامل در جهت تطبیق قانون و کنترول بحران‌های آنی برخوردار نیست. مسوولین سعى نمایند در ایجاد اعتماد و باور مردم گام‌هاى اساسى بردارند.
۶- دولت مسوولیت دارد تا در نظام آموزشى و رسانه‌هاى رسمى بیشتر با استفاده از متون فرهنگى و تمدنى در جهت تقویت دانش عمومى با درنظرداشت حق آزادى انتخاب و مدارا و تساهل و تسامح، گام‌هاى اساسى بردارد. تأثیر و تبعات جانبىِ این حادثه که در رسانه‌هاى جهانى هم منعکس گردیده است، تصویر نامطلوب از جامعه و فرهنگِ ما را به نمایش مى‌گذارد.
۷- ضعف نیروهاى دولتى و عدم فهم پولیس از قانون و سردرگمى مدیریت پولیس، اعتماد عمومى را از نهادهاى امنیتى سلب مى‌کند. دولت در رفع این نقص، گام جدی بردارد تا اعتماد مردم را به پولیس و نهادهای مجری قانون برگرداند.
۸- شوراى علما در این حادثه که می‌بایست با سرعت عمل می‌کرد، نقش و مسوولیتِ خود را به عنوان نهاد تأثیرگذار در مسایل مهم اجتماعى و دینى انجام می‌داد، دیرهنگام اعلام موضع کرد. مساجد که مى‌بایست به عنوان مراکز معنویت و خردمندى و مدارا و اخلاق باشد، به مراکز تعصب و دگم‌اندیشى و عصبیت تبدیل شده است. علمای دینی مى‌بایست بیشتر مردم را به قانون‌مندى و تأمین امنیت تشویق کنند و دولت باید در این زمینه مسوولیت‌پذیر و پاسخ‌گو باشد.
۹- به نظر مى‌رسد این حادثه بازار برخى از سیاست‌بازانِ تجارت‌پیشه را رونق بخشیده و برخى از جریانهاى ضد دینى و ضد تمدنى را وارد بازار ساخته است.
فَبَشِّرْ عِبَادِی الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ

عزیزالله آریافر
خواجه بشیر احمد انصاری
انجنیر عبدالرحیم احمد پروانی
عبدالجبار آریایی
محمداکرام اندیشمند
عزیزاحمد بارز
عبدالحی خراسانی
احمد بهار چوپان
داکتر ذبیح‌الله فطرت
انجنیر توریالی غیاثی
عبدالقیوم ملکزاد
عبدالشکور واقف حکیمی
رحمت‌الله بیگانه
محمد عارف منصوری
داکتر زلمی نشاط
سید ذبیح‌الله مهدیار
نسرین گروس
مجیب‌الرحمن رحیمی
سید عبدالله فرامرز
عبدالحسیب صاحبی
ایوب عظیمی
محمداقبال قاری‌زاده
محمد ظهیر