سه شنبه ۹ سرطان ۱۳۹۴

دیروز مردم ولایت پروان در شهر چاریکار تظاهراتی را با شعارهای ضد امریکایی برگزار کردند. هزاران شرکت‌کننده در این راه‌پیمایی، علیه اقدام غیرمنتظرۀ امریکایی‌ها در حمله به خانۀ یکی از فرماندهانِ پیشینِ جهادی به نام فرمانده جان‌احمد و مصادرۀ مقداری سلاح و مهمات از ملکیتی که مربوط به اوست، اعتراض کردند.
حمله‌یی چنین گسترده و غافل‌گیرکننده در پروان، جدا از این‌که ذهنیت مردم را دگرگون کرده، سوال‌هایی به‌وجود آورده‌ است از جمله این‌که: «چرا امریکایی‌ها به‌جای این‌که حملات‌شان را به هدف از بین بردن ذخیره‌گاه مهماتِ دشمن در برخی ولسوالی‌های پروان و دیگر ولایت‌های کشور انجام دهند، آمده‌اند به یکی از مناطق امنِ کشور رو آورده‌اند و سلاح و مهماتی را تخریب کرده و با خود ‌برده‌اند که بدون شک از آن‌ها برای حمایت از نظام و در رویارویی‌های احتمالی با دشمنانِ مردم افغانستان استفاده می‌شده است؟»
تظاهرات کننده‌گان که راه شمال را در پروان به روی ترافیک بسته بوند، می‌گفتند که امریکایی‌ها سلاح و مهماتِ مردم پروان را به این دلیل تخریب کرده یا با خود برده‌اند که آن‌ها در برابر حملات احتمالیِ طالبان و یا داعش در منطقه دست پُر نداشته باشند و نتوانند در برابر آنان مقاومت کنند.
اکنون در ذهن مردم این مسأله خلق شده که احتمالاً امریکایی‌ها توسط برخی از حلقات در درون نظام که در پشت جبهۀ داعش و طالب قرار دارند، طی یک دسیسۀ کلان تحریک شده‌اند تا این انبار سلاح و مهمات را که از آن فقط در برابر داعش و طالب می‌شد استفاده کرد، بمباردمان کنند. مردم می‌گویند که «اگر توطیه‌یی در کار نیست، چرا امریکایی‌ها و نیروهای ویژه، انبارهای سلاح و مهمات و مراکز داعش را در ولایت‌های زابل و ننگرهار و کنر و نورستان با چنین عملیات‌هایی از بین نمی‌برند و چرا انبارهای سلاحی که در بدخشان به تصرف داعش و یا طالب درآمده است را این‌گونه نابود نمی‌کنند؟»
مسلماً انبارهای سلاح و مهمات، امروزه در بسیاری از ولایت‌ها و ولسوالی‌های کشور وجود دارد؛ زیرا مردم با توجه به تحرکاتِ اخیر و سر زدنِ داعش و تقویت طالبان، اعتمادشان را نسبت به سیاست‌های برخی سیاست‌مداران در نظام از دست داده‌اند و این بی‌اعتمادی سبب شده که آن‌ها به فکر دفاع از خود باشند و فرماندهان پیشین هم به فکرِ ساختن پناهگاه‌ها و انبارهای سلاح. همچنین بر اساسِ آن‌چه وزیر داخله و رییس عمومی امنیت ملی در مجلس نماینده‌گان مطرح کردند، دانسته می‌شود که ستون پنجم در داخل حکومت فعال شده و ممکن است روزانه یک ولایت یا دو ولایت به نفعِ طالبان و یا داعش سقوط داده شود.
همین حالا ولایت‌های شرقی کشور به‌خصوص نورستان، کنر، ننگرهار و بخش‌هایی از لغمان در کنترل آرامِ داعش است و همین‌گونه ولایت‌های شمال کشور، یکی پیِ دیگر ناامن شده و زیر تأثیر جنگ قرار دارند؛ بنابراین مردم خود وادار می‌شوند که برای حفظ جانِ خود، قبل از این‌که بلا بر سرشان ببارد، سپرش را آماده سازند.
به یقین، اگر حکومت بتواند اعتماد مردم را نسبت به خود برانگیزد و ستون پنجم را از نهادهای امنیتی برچیـند، هیچ‌کس در هیچ کجای کشور چشم امید به انبارهای سلاح نمی‌دوزد و از هیچ فرمانده نظامیِ غیرمسوولی هم دفاع نمی‌کند. اما زمانی که رأس نظام مشکوک معلوم شود و نیز مردم به برخی اقداماتِ حکومت شک کنند، طبیعی‌ست که خانه و کاشانۀ خود را برای روزِ مبادا پُر از سلاح می‌سازند. زیرا به گونۀ مشخص، مردم پروان که سابقۀ دشمنی و جنگ با طالبان و پاکستان را دارند و نیز مورد هدفِ گروه‌های جدیدی مثل داعش قرار دارند و طالبان توسط برخی از چهره‌های معلوم‌الحال در برخی از ولسوالی‌های این ولایت حمایت می‌شوند، مورد تهدیدِ بیشتر قرار دارند. حکومت باید با درکِ این شرایط، به اعتمادسازی بیشتر با مردم و تأمین امنیتِ فیزیکی و روانیِ آن‌ها همت گمارد.