گزارشگر:احمد عمران/ سه شنبه 24 سنبله 1394 - ۲۳ سنبله ۱۳۹۴
یک عضو کمیسیون انتخابات گفته است که ظرفِ دو روزِ آینده، این کمیسیون تاریخ دقیقِ برگزاریِ انتخابات مجلس نمایندهگان را اعلام میکند. این سخنان در حالی مطرح میشوند که فرمان رییس جمهوری در مورد اجرای بستۀ نخستِ پیشنهادی کمیسیون ویژۀ اصلاح نظام انتخاباتی صادر شده و هماکنـون وزارت عدلیه و ریاست ادارۀ امورِ ریاست جمهوری تلاشهایی را به منظور اجرای فرمان رییس جمهوری روی دست گرفتهاند.
بخشی از بستۀ پیشنهادی کمیسیون ویژۀ اصلاح نظام انتخاباتی، به مسالۀ اعضای کمیسیونهای انتخاباتی و نحوۀ گزینش آنها میپردازد. این کمیسیون پیشنهادهایی را به هدف تغییر در گزینش اعضای کمیسیونهای انتخاباتی ارایه کرده و رییس کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی گفته است که در موجودیت اعضای فعلیِ کمیسیونهای انتخاباتی، برگزاری انتخابات در کشور امکانپذیر نیست.
البته اینجا امکانپذیر بودنِ انتخابات به وسیلۀ اعضای فعلی، به معنای آن نیست که این افراد توانایی چنین امری را ندارند، بل به این معنا بوده میتواند که این افراد فاقد صلاحیت برای برگزاری انتخاباتِ شفاف و عادلانه در کشور استند. تجربۀ انتخاباتِ گذشته نشان داد که اعضای فعلیِ کمیسیونهای انتخاباتی، نتوانستند اصلِ غیرجانبدارانۀ کمیسیونهای انتخاباتی را رعایت کنند و نگذارند که اعتماد مردم نسبت به کارکرد و نتیجۀ کارِ کمیسیونهای انتخاباتی خدشهدار شود.
بحرانِ انتخابات زمانی به اوجِ خود رسید که کمیسیونهای انتخاباتی عملاً در دام جانبداری، به مداخلۀ آشکار در روند انتخابات دست زدند. توافقنامۀ سیاسی میان دو تیمِ انتخاباتی که پس از بحران انتخابات به امضا رسید، یکی از وظایف اصلیِ دولت وحدت ملی را اصلاحات در نظام انتخاباتی کشور اعلام کرده است. در این سند ذکر شده که دولت وحدت ملی در آغازین روزهای شکلگیری خود موظف است که در مورد ایجاد اصلاحات در نظام انتخاباتیِ افغانستان اقدام کند. ایجاد کمیسیون ویژۀ اصلاح نظام انتخاباتی، برآیندِ چنین ضرورتی است که بدون انجام اصلاحات، برگزاری هرگونه انتخابات در کشور را منتفی میسازد.
جامعۀ جهانی منتظر است که اصلاحاتِ لازم در نظام انتخاباتی کشور رونما شود، که به دنبال آن، هزینۀ برگزاری انتخابات را در اختیار نهادهای مربوط قرار دهد. کمیسیون فعلی چنان فاقد صلاحیت در سطح ملی و بینالمللی معرفی شده است که حتا کشورهای تمویلکنندۀ انتخابات افغانستان حاضر نیستند که هزینۀ برگزاری انتخاباتِ آینده را در اختیار آن قرار دهند.
اعضای کمیسیون انتخابات که هنوز جایگاه متزلزل و بحرانیِ خود را بهدرستی احساس نکردهاند، دولت افغانستان را متهم به عدم همکاری و توانایی در تهیۀ هزینههای انتخابات میکنند. در حالی که قضیه، خلافِ آن است و کشورهای تمویلکننده عملاً هشدار دادهاند که در موجودیت نظام و اعضای فعلی کمیسیون انتخاباتی، حاضر به پرداخت هیچ گونه پولی برای برگزاری انتخابات نیستند.
به گفتۀ مقامهای جامعۀ جهانی، انتخابات افغانستان زمانی میتواند ارزشمند باشد که مردم به نتایجِ آن باور داشته باشند و کمیسیونهای انتخاباتی به گونۀ بیطرفانه به وظایفِ خود در قبال رایِ مردم بپردازند. به این صورت، تاریخ انتخابات زمانی میتواند اعلام شود که اعضای جدیدِ کمیسیونهای انتخاباتی معرفی شوند و اصلاحات لازم در مکانیسم و قوانین انتخاباتی اعمال شده باشد.
اعضای کمیسیونهای انتخاباتی که ظاهراً تا چند روز پیش خواب بودهاند، تازه با صادر شدن فرمانِ اصلاحات از خواب پریدهاند و تلاش دارند که با ایجاد سروصدا و موضعگیریهای مضحک، خود را فعال نشان دهند. اعضای فعلیِ کمیسیون انتخابات یا وانمود میکنند که نمیدانند و یا واقعاً نمیدانند که هیچگونه صلاحیتی برای اعلام تاریخ برگزاری انتخابات ندارند.
اگر مورد اول درست باشد که وانمود کنند که نمیدانند، حتماً متوجه خطرِ بزرگتری شدهاند و یا حلقاتی که از آنها حمایت میکنند، در مورد وخامت اوضاع و آیندۀشان به آنها هشدارهایی را صادر کردهاند. ولی اگر مورد دوم درست باشد که واقعاً از وضعیتِ خود بیخبر باشند، جای بسی تأسف است که بازهم سرنوشت انتخابات کشور را به چنین تیمی واگذار کرد؛ تیمی که عملاً پای آن در تقلبهای انتخاباتی گیر است و باید از طریق مجاری قانونی به آنها رسیدهگی شود.
اگر دولت وحدت ملی نتواند سیاه و سفیدِ انتخاباتِ گذشته را بیرون کند و از راههای قانونی به وضعیت کسانی که در تقلبها نقش و سهم داشتهاند، برسد؛ آنوقت انجامِ هر گونه اصلاحات نمیتواند سرنوشتِ انتخاباتِ آینده را آنگونه که رییس جمهوری تعریف کرد، نجات دهد. رییس جمهوری زمانی که فرمان اصلاحات را امضا کرد، وعده سپرد که انتخابات بعدی ریاست جمهوری، شفافترین و پاکترین انتخاباتِ جهان خواهد بود. وقتی رییسجمهوری انتخاباتِ آینده را پاکترین و شفافترین انتخاباتِ جهان میخواند، بدون شک این سکه رویِ دیگری نیز دارد که افغانستان شاهد غیرشفافترین و ناپاکترین انتخاباتِ جهان نیز بوده است.
Comments are closed.