قاضی محمد عارف حافظ عضو کمیسیون نظارت برتطبیق قانون اساسی که به تازه‌گی از سوی مجلس نماینده‌گان رای اعتماد کسب نموده، در مصاحبه با روزنامۀ ماندگار تأکید می‌کند که این کمیسیون را از حالت تعطیلی بیرون خواهند کشید.
متن کامل مصاحبه اختصاصی آقای حافظ را با روزنامه ماندگار در زیر می‌خوانید:
سوال: آقای حافظ حالا که شما به عنوان عضو کمیسیون نظارت برتطبیق قانون اساسی از سوی مجلس نماینده‌گان انتخاب شدید، نخستین اقدام شما برای تطبیق قانون اساسی چه است؟
جواب: اولین اقدام ما معرفی اعضای محترم کمیسیون، مرور و بررسی کارهای که همکاران درگذشته انجام دادند و همین طور اقدام برای یک برنامه کلان جهت ایجاد ارتباط با ارگان‌های مربوط است.
سوال: کدام اولویت‌ها پیش روی شما قرار دارد؟
جواب: تمام برنامه‌های کمیسیون را مرور می‌کنم و بعداً برنامه‌ریزی برای آینده و این برنامه‌ها را قدم به قدم انجام خواهیم داد، مثلاً برنامه برای یک ماه، یک سال و برنامه‌های کلان برای چهارسال آینده را طرح‌ریزی و مرحله به مرحله آن را اجراء خواهیم کرد.
یکی از اولویت‌های کاری ما تطبیق قانون اساسی به طور درست و دقیق آن در کل افغانستان و همچنان نظارت از تطبیق احکام قانون اساسی خواهد بود.
در هر کجایی که قانون اساسی نقض گردد ما در قدم نخست آن را به رهبران حکومت وحدت ملی و سپس به سمع مردم عزیز خواهیم رساند و این اقدام یکی از اهداف اساسی ما خواهد بود.
سوال: به باور شما قانون اساسی در نزد دولت‌مردان وحدت ملی از چه ارزش و جایگاهی برخودار بوده است؟
جواب: قانون اساسی یک وثیقه ملی و مادر قوانین است؛ بنابراین هم رهبران حکومت وحدت ملی و هم تمامی مردم افغانستان مکلف به رعایت آن می‌باشند، پس باید برای تطبیق آن شرایط فراهم شود.
اینکه قانون اساسی تاکنون نقض شده یا به آن عمل نشده، بنابر شرایط و اوضاع و احوالی بوده است، اما حکومت وحدت ملی که مبتنی برپایه‌های مردم‌سالاری ایجاد شده، باید برای تطبیق قانون اساسی تلاش کرده و زمینه را برای تطبیق این قانون فراهم کنند.
سوال: اما جایگاه دولت وحدت ملی در قانون اساسی تعریف نشده ودولت وحدت ملی در قانون اساسی اصلاً وجود ندارد، پس چه باید کرد که دولت فعلی به معیار قانون اساسی برابر شده و مطابقت کند؟
جواب: من به این باور نیستم که دولت وحدت ملی خلاف قانون اساسی باشد؛ زیرا ماده ۶ قانون اساسی یکی از وظایف دولت را ایجاد وحدت ملی می‌داند و شرایط که درانتخابات پیش روی به میان آمد، ما را واداشت که چنین حکومتی را ایجاد کنیم و باید بدانیم که حکومت وحدت ملی ایجاد شد، نه دولت وحدت ملی.
می‌توان گفت که حکومت وحدت ملی در سایۀ قانون اساسی ایجاد شده و درتوافق با جامعه جهانی و درتوافق با ملت تا یک بحران بزرگ مهار گردد، بنابراین حکومت وحدت ملی هیچگاه خلاف قانون اساسی نبوده و نیست.
سوال: اما در قانون اساسی حکومت وحدت ملی تعریف نشده و نظام، ریاستی است که یک رییس‌جمهور با دو معاونش تذکر داده شده است.
جواب: در هیچ جای قانون اساسی نیامده که اگر ریاست اجراییه یا نظام صدارتی ایجاد شود، خلاف قانون اساسی خواهد بود و یا کدام ماده در این مورد صراحت داشته باشد و مسالۀ دوم اینکه شکل حکومت‌داری مبتنی برمردم سالاری در قانون اساسی تذکر یافته و درماده ۶ قانون اساسی آمده که تحکیم وحدت ملی یکی از وظایف دولت است که این مورد در حکومت فعلی موجود است و ریاست اجراییه و یا صدارت قدمی بعدی است که به زودی عملی خواهد شد.
سوال: فرامین تقنینی که از سوی مجلس رد شود، نافذ نمی‌باشد و مری‌الاجرا نیست، اما فرامین رد شده از سوی مجلس همین اکنون نافذ است. به نظر شما این عملکرد خلاف قانون اساسی نیست؟
جواب: فرامین تقنینی که به منظور رای تایید به شورای ملی ارایه شده تا زمانیکه از سوی شورا ملغا نگردد نافذ است، اما تا زمانیکه درمجلس باقی بماند و رای تایید یا رد کسب نکند، به صورت فرمان باقی میماند، اما شاید حکومت معادل فرامینی رد شده از سوی مجلس را با آوردن تعدیلات دوباره به مجلس فرستاده باشد که از سوی مجلس ملغا نگردیده باشد، بنابراین چنین فرامین نافذ می‌باشد.
سوال: آیا شما تصمیم دارید که خود را به عنوان رییس کمیسیون نظارت برتطبیق قانون اساسی کاندید نماید؟
جواب: من تا کنون به این مساله فکر نکردم و فعلاً ما درجهت توافق نظریات اعضا کار می‌کنیم تا یک توافق ایجاد شود تا این کمیسیون از یک کمیسیونی که تعطیل بود، به یک کمیسیونی که واقعاً نظارت از تطبیق قانون اساسی را انجام دهد، مبدل شود و بتواند از نقض قانون اساسی جلوگیری کند و اما اگر شرایطی به میان بیاید که خود را به عنوان رییس کاندید نمایم، این کار را حتماً خواهم کرد تا بتوانم به شکل بهتر و خوب‌تر برای تطبیق قانون اساسی تلاش کنم. اما اینکه رییس باشم یا عضو کمیسیون مهم نیست؛ ولی مهم ایجاد یک کمیسیون قوی و قدرتمند برای فراهم سازی زمینه برای تطبیق قانون اساسی است.
آخرین سوال: اگر شما به عنوان رییس این کمیسیون برگزیده شوید، چه برنامه‌های برای فراهم سازیی زمینه تطبیق قانون اساسی خواهید داشت؟
جواب: هرچند برای ریاست این کمیسیون فکر نکردم، اما رییس کمیسیون باید با یک مدیریت بسیار قوی و ایجاد یک پل ارتباط میان قوه ثلاثه کشور تلاش کند و برنامه‌های نظارتی قوی از قانون اساسی را ایجاد کند تا درآینده قانون اساسی به راحتی نقض نشود.
با تشکر فراوان از شما که وقت تان را در اختیار ما گذاشتید.
از شما هم تشکر می‌کنم.