نهاد «پگواش» در قطر در تلاش است تا مسألۀ زنده و مرده بودن ملا منصور رهبر طالبان را مشخص سازد.
پیشتر برخی اطلاعات از درون طالبان به بیرون درز کرد که براساس آن، ملامنصور رهبر جدید طالبان در یک درگیری درونی جان باخته است.
هرچند طالبان این اطلاعات را رد کردند؛ اما تا اکنون هیچ نشانه‌یی از این‌که ملامنصور زنده باشد، دیده نشده است.
جاوید کوهستانی آگاه نظامی سیاسی ، برگزاری نشست‌ پگواش را در فراهم‌سازی گفت‌وگوهای صلح با طالبان چندان موثر نمی‌داند و به این باور است که این نشست به منظور جمع‌آوری اطلاعات در خصوص زنده یا مرده بودن ملا اختر منصور راه‌اندازی شده است.
به باور کوهستانی: «هدف اصلی نشست پگواش جمع‌آوری اطلاعات در خصوص طالبانی پاکستانی، اینکه ملا اختر منصور زنده است، اگر زنده است در کجا به سر می‌برد، طالبانی مقیم پاکستان با کدام کشورهای رابطه دارند، نوع تمایلات با داعش در کدام سطح قرار دارد و رابطه داعش و طالب چگونه است، راه اندازی شده.»
پگواش یک نهاد تحقیقاتی است که تقریباً هرساله نشستی‌هایی را با شرکت جناح‌ها و افراد مختلف افغانستان برگزار می‌کند.
این نهاد دو روز پیش، از طرف‌های درگیر جنگ در افغانستان، شماری از نماینده‌گان پارلمان و فعالان مدنی دعوت کرده تا در این نشست شرکت کنند اما دولت افغانستان این دعوت را نپذیرفت.
دولت افغانستان گفته که در حال حاضر تلاش‌های رسمی برای آغاز گفت‌وگوهای صلح از جانب گروه چهار جانبه هماهنگی در جریان است و برگزاری نشست پگواش در این زمان «مناسب و ضروری» نیست.
جاوید کوهستانی آگاه نظامی سیاسی می‌گوید: طالبان مقیم کشورهای عربی که از پاکستان فراری اند و از پاکستان هراس دارند، در صدد جستجو راه حل با حکومت افغانستان و در نهایت در تلاش بازگشت ابرومندانه به افغانستان اند.
او تاکید کرد: این طالبان نه مربوط گروه ملا اخترمحمد منصور و نه عضوگروه رسول اخوند زاده اند، بل مناسباتی با سازمان‌های مختلف استخباراتی و کشورهای مختلف دارند.
کوهستانی همچنان گفت:اختلاف بسیار شدیدی میان رهبران طالبان وجود دارد و اکثریت طالبانی که بیرون از پاکستان به سر می‌برند، بعد از مرگ ملاعمر وابسته‌گی به اختر محمد منصور و رسول اخوند زاده ندارند.
به گفته این آگاه سیاسی: گروپ طالبانی که در قطر حضور دارند، نقش کلان نظامی در جنگ‌های افغانستان ندارند و حتا از گروه‌های طالبانی درگیر جنگ در افغانستان فراری اند و اختلافات عمیق میان این گروه‌ها وجود دارد.
وی افزود: نشستی را که پگواش راه‌اندازی کرده، به منظور پررنگ نشان دادن نقش کشورهای عربی در گفت‌وگوهای چهارجانبه و به دست آوردن اطلاعات در خصوص طالبانی پاکستانی و شورای کویته است.
کوهستانی، پیش‌شرط‌های گروه‌های طالبان مقیم قطر را چندان مهم ندانسته می‌گوید: افغانستان با طالبانی وارد گفت‌وگو ‌شود و روی پیش‌شرط‌های آنان بحث کند که عملاً در افغانستان درگیر جنگ اند، نه طالبانی که نقش چندانی در جنگ ندارند.
با این حال، محمد ناطقی عضو هیات اعزامی برای گفت‌وگوهای صلح با طالبان می‌گوید: اولاً مشخص نیست که طالبان مقیم قطر مربوط به کدام گروه اند و دوم اینکه دولت افغانستان با طالبانی وارد گفت‌وگو می‌شود که درگیر جنگ اند.
وی افزود: گفت‌وگو و صلح باید با گروه‌های تاثیرگذار یعنی کسانیکه عملاً در افغانستان با نیروهای امنیتی درگیر جنگ اند، صورت گیرد، نه طالبانی که نقش چندانی در آوردن صلح ندارند.
به گفته ناطقی: ما باید جریان‌های اصلی طالبان و افراد اثر گذار را پیدا کنیم و وارد گفت‌وگوهای صلح بسازیم که به یک نتیجه مطلوب برسیم، نه کسانیکه هیچ موثریت برای آوردن صلح ندارند.
او تاکید کرد: اگر گروهی درگیرجنگ در افغانستان واردگفت‌وگوهای صلح شوند و به توافق برسند؛ سایر گروه‌های زیاد اهمیت ندارد و نمی‌توانند مشکل ایجاد کنند.
درهمین حال، شورای عالی صلح افغانستان اعلام کرده که نباید پیش از گفت‌وگوها به طالبان پیش‌شرط گذاشته شود.
به رسمیت شناختن دفتر سیاسی گروه طالبان در قطر، خارج کردن نام رهبران این گروه از لیست سیاه سازمان ملل و حذف جوایز تعیین شده برای بازداشت یا از بین بردن آنها، آزادی زندانیان طالب و پایان دادن به «تبلیغات زهرآگین» علیه این گروه، از جمله شرایطی است.که طالبان به تازه‌گی در نشست دو روزه که از سوی موسسه تحقیقاتی پگواش برگزار شده است، مطرح کردند.
موسسه پگواش پیش از این هم چند بار اقدام به برگزاری نشست‌هایی با شرکت نمایندگان طرف‌های درگیر، گروه‌ها و نهادهای مدنی افغانستان کرده است. از جمله در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در دبی و سال گذشته در دوحه، چنین نشست‌هایی را برگزار کرد.