بخش نخست/

داکتر میترا حکیم ‌شوشتری
اوتیسم نوعی اختلال رفتاری عصبی‌ست که آمار مبتلایان به آن در حال افزایش است. طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، در سال ۱۹۷۵ از هر ۵هزار نفر، یک نفر به اوتیسم مبتلا بوده، اما در سال ۲۰۰۴ این میزان به یک در ۱۶۶ نفر رسیده و در سال ۲۰۱۴ از هر ۴۲ کودک، یک نفر مبتلا به اوتیسم بوده است. امروزه دیگر تصویری که از یک کودک مبتلا به اوتیسم داریم، یک فرد ناتوان و گوشه‌گیر نیست، بلکه می‌دانیم اوتیسم طیف گسترده‌یی از علایم را به همراه دارد.
آن‌چه در ادامه می‌خوانید، حقایقی دربارۀ این بیماری است.

۱) کودک مبتلا به اوتیسم اختلال تکلم دارد
از نظر کلامی، کودک مبتلا به اوتیسم دچار تأخیر است. کودکان به مرور که بزرگ می‌شوند، درک بیانیِ بالاتری در مقایسه با قدرت بیان دارند. یک کودک طبیعی در یک ساله‌گی می‌تواند تک کلمه ادا کند و در ۱٫۵ سالگی ۳- ۲ کلمه را با هم ترکیب می‌کند؛ اما کودکان مبتلا به اوتیسم یا کلام ندارند یا در مقایسه با سن‌شان دچار تأخیر کلامی‌اند و یا کلام دارند اما معنی‌دار نیست و کلام دیگران را اکو می‌کنند. متأسفانه گاهی والدینی را می‌بینیم که اوتیسم فرزندشان را انکار می‌کنند. آن‌ها می‌گویند فرزندم کلام دارد و حتا باهوش است، چون در سن پایین می‌تواند جمله‌های سنگین و طولانی را بیان کند اما برخی کودکان مبتلا به اوتیسم مثل طوطی کلمات و جمله‌های اطرافیان را تکرار می‌کنند و این به معنیِ هوش بالای کودک نیست، بلکه بدان معنی است که کودک درک و شناختی از محیط اطراف ندارد.

۲) کودک مبتلا به اوتیسم «من» نمی‌گوید
در روند طبیعی رشد، کودکان به محض آن‌که «من» را درک می‌کنند، دیگر از «نام خود» برای بیان خواسته‌های‌شان استفاده نمی‌کنند؛ در حالی که کودک مبتلا به اوتیسم شناختی از «من» ندارد و خود را با نام صدا می‌زند؛ مثلاً می‌گوید: «به جمشید آب بده!» این نشانۀ خوبی نیست. حتا کودک مبتلا ضمایر را هم اشتباه استفاده می‌کند.

۳) ارتباطات کودک مبتلا به اوتیسم یک‌طرفه است
کودک مبتلا به اوتیسم حتا اگر کلام داشته باشد، نمی‌تواند درست ارتباط برقرار کند و گفتارش جهت‌دار نیست. ممکن است محتوای کلام با سنش متناسب نباشد یا بدون توجه به صحبت‌های دیگران، فقط در مورد علایقِ خود صحبت کند. در واقع کودک مبتلا به اوتیسم نمی‌تواند تبادل اطلاعات کند. این کودکان به لبخند یا خسته‌گی دیگران توجهی ندارند و نمی‌توانند نوبت را رعایت کنند. آن‌ها ارتباط یک‌طرفه برقرار می‌کنند و به همین علت ارتباط‌شان موثر نیست.

منبع: هفته‌نامۀ سلامت