نصاب آموزشی افغانستان در چهارده سال گذشته، با آن‌که چندین‌بار تجدید چاپ شد، در بسیاری از موارد مشکلات محتوایی، آرایش صوری و نگارشی دارد.
زبان‌شناسان به این باور هستند که کتاب‌های درسی معارف به‌جای این‌که دانش‌آموزان را سواد و دانش یاد دهد، در بسا موارد غلط‌فهمی را به آنان فراهم می‌کند.
در عین حال، مسوولان در وزارت معارف افغانستان می‌گویند، به‌خاطر رفع اغلاط املایی و انشایی نصاب آموزشی، به تازه‌گی کمیسیون ویراستاران را ساخته‌اند که طی چند ماه آینده، کتاب‌های معارف افغانستان را ویرایش زبانی کنند.
بسیاری‌ها در افغانستان بر این نظر اند که وزارت معارف در سال‌های گذشته، با توجه به امکاناتی که در اختیار داشت، نتوانسته است این کتاب‌ها را در حد انتظاری که می‌رفت، چاپ کند.
قطع و صحافت، قلم (فونت) و رسم‌الخط ناهمگون باعث ناهماهنگی این کتاب‌ها شده است. اشتباه‌های املایی و تایپی، مشکلاتی در نگارش، استفاده از واژگان دشوار و تقویم‌های گوناگون و همچنین ابهام در به‌کارگیری عکس‌ها و رسم‌ها، از دیگر مشکلات عمده‌ در این کتاب‌های معارف افغانستان که آگاهان روی آن انگشت انتقاد می‌گذارند.
زبان‌شناسان و آگاهان عرصۀ آموزش و پرورش در افغانستان می‌گویند، کسانی که در تولید این کتاب‌ها نقش داشته‌اند، به وضعیت ظاهری کتاب‌ها، از جمله قطع، صحافت، فونت‌های مورد استفاده و رسم‌الخط آن‌ها توجه زیادی نداشته‌اند.
این آگاهان می‌گویند که قطع برخی از کتاب‌ها بزرگ و از شماری دیگر کوچک است. در این کتاب‌ها از چند نوع قلم، با اندازه‌های مختلف استفاده شده است، حتا کیفیت کاغذ بیشتر این کتاب‌ها خیلی پأیین و در حد کاغذ روزنامه‌یی است.
اما، مجیب مهرداد سخنگوی وزارت معارف در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: زمانی که رهبری جدید وزارت معارف تصدی این وزارت را به عهده گرفت، در کنار چالش‌های دیگر، یکی هم اغلاط املایی در کتاب‌های مکاتب بود.
او می‌افزاید: معارف به عنوان زیربنای اجتماع است، اساسات سواد و دانش در این نهاد بنیان گذاشته می‌شود، مهم است تا کودکان غلط یاد نگیرند و کتاب‌ها باید درست نوشتن را به آنان یاد بدهد.
به گفتۀ آقای مهرداد: به خاطر از میان برداشتن این مشکل، چند ماه پیش تیمی این مشکل را بررسی کرد و نتیجۀ بررسی‌ها این بود که باید کتاب‌ها در قدم اول به لحاظ زبانی اصلاح شوند.
سخنگوی وزارت معارف خاطر نشان می‌کند: “به همین اساس کمیسیونی شکل گرفت که وظیفه داشتند تا با نهادهای مختلف فرهنگی در تماس شوند و با زبده‌ترین ویراستاران صحبت کنند و تیمی از ویراستاران شکل بگیرد که این کمیسیون لیست نویسنده‌گان را تهیه کرده‌اند و در هفته‌های نزدیک کتاب‌ها به آنان سپرده خواهد شد تا ویرایش زبانی شود”.
آقای مهرداد گفت که آرزمند اند تا در دور جدید چاپ کتاب‌های معارف، این کتاب‌ها بدون اشتباهات املایی و انشایی به چاپ برسند.
در کنار مشکلات ساختاری و زبانی، محتوای ضعیف و در بسا موارد خلاف روان‌شناسی رده‌های سنی دانش‌آموزان از دیگر مشکلات نصاب معارف افغانستان است. آقای مهرداد با اشاره به این مشکلات، اما می‌گوید: وزارت معارف در نظر گرفته است تا هر سه سال کتاب‌های معارف بازنگری شود و مواردی که لازم باشد وارد نصاب آموزشی می‌شود، اما این‌بار ما کتاب‌ها را تنها از لحاظ زبانی اصلاح می‌کنیم.
کمبود کتاب و نرسیدن به موقع آن به دست‌رس دانش‌آموزان، یکی از مشکلات دیگری است که معارف افغانستان از آن رنج می‌برد و با آن‌که در سال‌های گذشته میلیون‌ها دالر در این زمینه هزینه شد، ولی تا هنوز هم این مشکل از میان نرفته است.
سخنگوی وزارت معارف می‌گوید: بیش از بیست میلیون کتاب به چاپ رسیده و روند توزیع آن عملاً شروع شده است تا توانسته باشیم یک بخشی از مشکلات را حل کنیم و دور بعد (۱۳۹۶)، پنجاه و پنج میلیون کتاب چاپ خواهیم کرد که این رقم مشکلات کمبود کتاب را تا حدی رفع خواهد کرد.
پیش از این کتاب‌های معارف افغانستان با صرف هزینه‌های گزاف در کشورهای بیرونی چاپ می‌شد، اما با آمدن مدیریت جدید معارف، بیش از دو میلیون کتاب توسط ناشران درونی به چاپ رسیده است.