گزارشگر:زبیر رضوان/ سه شنبه 7 ثور 1395 - ۰۶ ثور ۱۳۹۵
شاهراه کابل-پروان روزانه شاهد رفت و آمد صدهاهزار موتر است. این صدها هزار موتر، حامل صدها هزار آدم. آدمها در افغانستان درگیر صدها هزار مساله اند و به سادهگی میتوان حدس زد که اکثر این مسایل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی اند. آدمهایی را که موتر ما دیروز به پروان حمل میکرد نیز روی همین موارد حرف میزدند. راننده یکتن از شهروندان چاریکار بود. او از تلاشهای محسوس در پروان برای ناامن سازی این ولایت حرف میزد و مثال معتبری هم ارایه کرد که همان کشف و ضبط یک مخزن سلاح در جبلالسراج از سوی نیروهای امنیتی بود، این ابتکار نیروهایی امنیتی خبری بود که چند هفته پیش رسانهیی شد. بر سخنان او نمیشد شک کرد زیرا اوضاع کندز و در کل شمال افغانستان، تاثیر مخرباش را بیتردید بر پروان نیز گذاشته است.
مردی که کنار راننده نشسته بوددر مورد چندتن نقابپوشانی میگفت که باری در قریۀ آنها پیدا شدند و حدود سی جوره لباس سیاه را به زور بالای یک خیاط دوختند. مرد دست راستیام، از زورگویی و قومندانسالاری شکایت داشت. او میگفت دوکان او توسط یکی از زورگویان مسلح و غیرمسوول به زور تخریب شده و به او وعدۀ اعمار دوکان جدید در مکانی دیگر داده شده است اما تا هنوز از دوکان جدید خبری نیست و هیچکس هم این موضوع را بازخواست نکرده است. در آخر مردی هم، که به طرف دست چپ من نشسته بود به مهمترین مورد امنیتی در شهر چاریکار اشاره داشت.او میگفت شهروندان چاریکار پس از ساعت هشت شب به دشواری در شهر گشتوگذار میکنند و این قیودات ظاهراً از سوی نیروهای امنیتی پروان موقتاً وضع شده است تا مخالفان مسلح نتوانند از طرف شب زمینه را برای ناامنسازی پروان فراهم کنند. در سخنان این شخص نیز نمیتوانستم زیاد تردید داشته باشم زیرا احتمال ناامنی در پروان با درنظرداشت برنامههایی که ستونپنجمیها برای شمال ریخته اند، زیاد است.
در چاریکار پیاده شدم، چاریکار مرکز پروان است، شهری کوچک که چهار سمت آن را زراعت و سرسبزی محسور کرده است. شهری که در ظرف بیست دقیقه میشود سر و تۀ آن را قدم زد. با این حال، این شهر مرکز فروشات و تجارت در تمام پروان و گاهی حتا در سطح دو یا سه ولایت (کاپیسا، پنجشیر و پروان) به حساب میرود. در ضمن، چاریکار شهریست که شمال افغانستان از آنجا شروع میشود و پایتخت کشور را به صفحات شمالی وصل میسازد. شهری کوچک با نامی بزرگ.
شهرکهای تازه تاسیس، از نوآوریهای سازنده در پروان به شمار میرود. در این میان، «شهرک معلمین» یکی از تازهترین شهرکهای پروان است که از سهراهی «هوفیان شریف» به طرفشمال، در دامنۀ کوه خوابیده است. شهرکی که آفتاب خیلی وقتتر از کابل در آنجا طلوع میکند و روز در این نقطه ساعت شش و حتا پیشتر از آن فرامیرسد. شاید این تفاوت به دلیل موقعیت بلند شهرک است که دهها متر نسبت به سایر نقاط پروان بلندتر است. اما این بلندی دست ساکنین این شهرک را از ضروریات بیشمار زندهگی شهروندی مانند آب، برق، بازار، ترانسپورت و سرک کوتاه ساخته است. ریکشا، تنها وسیلهییست که مردم این شهرک را به مراکز بهداشتی، آموزشی و به بازار در چاریکار میرساند. سرکهای این شهرک نسبت به ساحات دیگر چاریکار خرابتر است و هنوز هموار و قیرریزی نشده است. از سوی دیگر آب و برق نیز هنوز به شهرکهای تازه تاسیس نرسیده است، برق مردم با بطریها و سولرها تامین میشود و آب مردم را تانکرها به این ساحات میبرند اما قیمت میفروشند. یک تن از ساکنین «شهرک معلمین» گفت: «در ساحات بالاتر از «جوی پروژه» سیستم آبرسانی وجود ندارد و فی بیرل آب ( بیست الی سی) افغانی به فروش میرسد».
با این حال، فعالیتهای شهرداری پروان امیدوارکننده است زیرا شهرداری پروان موفق بوده است که سرکها و کوچهها را از ایستگاه کابل تا سه راهی «هوفیان شریف» قیرریزی و سمنت کند و همینطور در ساحات دیگر پروان برق وجود دارد و از بندبرق جبلالسراج تا بندبرقِ چاریکار برای تولید برق بهرهبرداری صورت گرفته است.
در ساحات زراعتی اما شکایت از آب و برق نیست. قسمتهایی که دریاها و جویها وجود دارند، برای هر ۲۰ تا۲۵ خانه یک چرخ آبی ساخته شده است که می تواند برق کافی یا حد اقل درحد مصارف تلفنها و تلویزیون تولید کند. از جبلالسراج تا گلبهار را نیز بندبرق جبلالسراج پوشش داده است. از خوبیهای برق در جبلالسراج یکی این است که توانایی به کار انداختن ماشین آلات «فابریکۀ سمت جبلالسراج» را دارد. اگرچه این شرکت کارش را از یک هفته به این طرف شروع کرده است و تولیدات آن به شهر چاریکار و سایر نقاط افغانستان فرستاده میشود اما هنوز امیدواری برای مصرف کامل تولیدات این فابریکه در کشور وجود ندارد.
از طرف دیگر، کاهش فروشات محصولات زراعتی عمدهترین شکایت کشاورزان و روستا نشینان است که بر وضعیت اقتصادی مردم پروان تاثیر منفی گذاشته است. دهقانان میگویند این حالت دو-سه سال به این طرف، به ویژه پس از ایجاد حکومت وحدت ملی به میان آمده است. کشاورزان پروان میگویند پیش از این محصولات ما به خوبی به فروش میرفت و گاهی حتا خریداران و تاجران، نیمهشبها برای خریداری محصولات به دهقانان مراجعه میکردند، اما در سالهای اخیر به ویژه امسال، اگر حتا محصولات خویش را خودما به شهر انتقال دهیم به دشواری فروخته خواهد شد.
با تمام دشواریها وسختیهای که مردم با آن روبهرو هستند، اما جرقههای شکوفایی در پروان آشکارا دیده میشود. فعالیتهای آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در پروان جدی است.نمونههای آشکار فعالیتهای اقتصادی آن ایجاد شهرکها، باغهای تفریحی، قیرریزی و سمنتکاری کوچهها و راههای مرکز و برخی از شهرستانها، آغاز فعالیت فابریکۀ سمنت جبلالسراج، راه اندازی برنامههای ظرفیتسازی برای زنان کشاورز و دهها مورد دیگر است. و نمونههای بارز فعالیتهای علمی و فرهنگی آن نیز ایجاد مراکز تحیصلات عالی و نیمه عالی، ازدیاد مراکز آموزشی خصوصی، فعالیت رادیو تلویزیون ملی پروان، برگزاری جشنوارههای تاریخی فرهنگی مانند جشن توت، جشن ارغوان و جهنده بالا در «هوفیان شریف» وغیره بهشمار میروند.
در یک نتیجهگیری کُلی از پروان، میتوان دریافت که پروان در کشاکش میان شکوفایی و مشکلات جدی قرار دارد و چنانچه از روحیۀ مردم پروان پیدا است، سال سختی را در تمامی بخشها در پیش رو خواهند داشت که دلیل اصلی آن ناکامی حکومت وحدت ملی در مدیریت اوضاع کشور، بهخصوص شمال افغانستان خوانده شده است اما تلاش مردم برای آبادانی، کار، و حمایت از سازندهگی پیشرفت به خوبی آشکار است و امکان پیروزی بر ظلمات وجود دارد اما تنها کاری که برای موفقیت باید انجام داد تعهد و همکاری دوجانبۀ مردم و نیروهای امنیتی است تا پروان به صورت نمادی از شکوفایی در آید.
Comments are closed.