بخش سـوم و پایانی/

احمدشاه مسعود به تشکیل حکومت از سوی رهبران تنظیم‌ها عجله داشت؛ زیرا با اعلان حکومت مجاهدین، تبلیغات و ستیزه‌جویی حکمتیار در مورد آن‌چه که از سوی رهبر حزب اسلامی، ائتلاف احمدشاه مسعود با پرچمی‌ها و ملیشیای عبدالرشید دوستم خوانده می‌شد، تضعیف و بی‌تأثیر می‌گردید؛ و از طرف دیگر، جنگِ حکمتیار در روزهای آینده که اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌‌آمد، جنگ با حکومت اسلامیِ احزاب مجاهدین تلقی و ارزیابی می‌شد.
آخرین روز مذاکرات رهبران احزاب و نماینده‌گان‌شان در “گورنرهاوس” پیشاور به توافق در تشکیل حکومت انتقالی مجاهدین انجامید. در پایان روز چهارم ثور۱۳۷۱، عبدرب‌الرسول سیاف رهبر اتحاد اسلامی، توافق احزاب هفت‌گانه را در مورد تشکیل حکومت توضیح داد:
«… بند اول فیصلۀ ما این است که حضرت صبغت‌الله مجددی همراه یک هیأت پنجاه نفری در طول دو روز آینده عازم افغانستان خواهد شد. در این پنجاه نفر، سی قوماندان جهاد، ده نفر از علمای نامور کشور و ده نفر از سیاست‌مداران که ارکان تنظیم‌های جهادی هستند، شرکت خواهند داشت. این هیأت وظیفه دارد قدرت را از نظامِ در حالِ سقوط کابل به مجاهدین انتقال بدهد. عملیۀ انتقال قدرت در خلال دو ماه به‌سر خواهد رسید و حضرت صاحب مجددی علاوه بر این‌که رهبری هیأت را به عهده دارد، ممثل ریاست دولت اسلامی افغانستان نیز خواهد بود…»
اما تا پایان این روز، کابل با هجوم یا با ورود بی‌سروصدای نیروهای مختلفِ مجاهدین در تبانی با جناح‌ها و شاخه‌های رقیب و مخالفِ حزب دموکراتیک خلق سقوط کرد. فرقۀ ۵ بگرامی و لوای مستقر در تنگی واغجان لوگر را جناح خلق به نیروهای حزب اسلامی حکمتیار تسلیم کردند. جنگ‌جویان عبدالرشید دوستم در جنوب کابل با حملات مشترک حزب اسلامی و جناح خلق تار و مار گردیدند. حزب اسلامی و خلقی‌ها همچنان نیروهای مخالفِ خود را در ریشخور و نواحی آن درهم کوبیدند. سپیده‌دم روز چهارم ثور، هزاران نفر از نیروهای حزب اسلامی تحت پوشش نیروهای وزارت داخله و قوت‌های جبار قهرمان قوماندان ملیشیای هلمند داخل شهر شدند و در وزارت داخله، مکروریان‌ها، حوزه‌های امنیتی شهر، شفاخانۀ چهارصد بستر ارتش، تپۀ بی بی مهرو، قصر ریاست‌جمهوری و بسیاری از نقاط جنوبی و جنوب شرقی شهر کابل جابه‌جا گردیدند و در واقع، به بیشترین بخش شهر کابل دست یافتند.
نیروهای احمدشاه مسعود با بخشی از نیروهای دولتی مخالف نجیب‌الله که عمدتاً به جناح پرچم مربوط می‌شدند، همراه با نیروهای جنرال عبدالرشید دوستم فرودگاه کابل، گارنیزیون، رادیو تلویزیون و نواحی شمال شهر را در دست داشتند. افراد مسلح سایر احزاب تا این زمان نیز وارد کابل شده بودند. حزب وحدت اسلامی، اتحاد اسلامی، حرکت اسلامی، حزب اسلامی مولوی خالص، حرکت انقلاب اسلامی، محاذ ملی اسلامی و جبهۀ نجات ملی، مناطقی را در حومه‌ها و ساحات غربی و شرقی شهر به‌دست آورده بودند. کمربندهای امنیتی اطراف کابل شکسته بود و دیگر مانعی برای ورود گروه‌های مسلح وجود نداشت.
رهبران احزاب مجاهدین به استثنای گلبدین حکمتیار، با انتشار اولین ابلاغیۀ شورای رهبری جهادی در شامگاه چهارم ثور ۱۳۷۱، وظیفه تأمین امنیت و دفاع از کابل را به دوش احمدشاه مسعود گذاشتند که ظهر آن روز در حکومت تشکیل شدۀ آن‌ها به عنوان وزیر دفاع معرفی شده بود. وی تا آن روز، هزاران تن از نیروهای خود را توسط چرخبال‌های بگرام وارد فرودگاه و برخی مناطق پایتخت کرده بود و هواپیماهای نظامی، شماری از نیروهای عبدالرشید دوستم را روزها قبل از مزار به فرودگاه کابل منتقل ساخته بودند.

 ثور ۱۳۷۱، انقلاب اسلامی؛ هم‌زمانی پیروزی و برگشت
ظهر روز پنجم ثور ۱۳۷۱ به کنفرانس خبری گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی ـ که از طریق مخابره برای خبرنگاران در شهر پیشاور ترتیب شده بود ـ رفتم. نخستین سخنانِ وی با تبریکی پیروزی انقلاب اسلامی این‌گونه آغاز یافت:
«پیروزی کامل انقلاب اسلامی را به فرد فرد ملت افغان و کافۀ امت مسلمه تبریک می‌گویم… ما اعلان می‌کنیم که جنگ پایان یافته است. ما باید همه دست به دست هم داده و در جهت اعادۀ صلح پایدار، برادروار تلاش نماییم. حکومت‌های آینده در کشور ما از طریق انتخابات و مراجعه به آرای مردم برگزیده خواهد شد… باید تذکر داد که تا حال قوت‌های مسلح ما از اطراف کابل داخل شهر نشده اند. آن‌ها منتظر هدایت نهایی می‌باشند. تا حال صرف یک قسمت محدود مجاهدین ما وارد شهر گردیده اند و در نقاط حساس جابه‌جا شده اند. همۀ نیروها مخصوصاً ملیشه‌های جنرال مؤمن باید از ماجراجویی در مقابل پیشروی مجاهدین ما خودداری کنند. اگر کوچک‌ترین مزاحمت و ماجراجویی در مقابل پیشروی مجاهدین صورت گرفت، ما ناگزیر خواهیم بود به تمام نیروهای خود هدایت بدهیم تا با قوت هرچه بیشتر وارد کابل شوند. احدی نمی‌تواند از کشور فرار کند. ورود و خروج از میدان هوایی تا امر ثانی معطل می‌باشد… در مورد شورای قیادی و حکومت انتقالی که در پشاور ساخته شده باید بگویم که زمانِ آن شورای قیادی و ادارۀ انتقالی سپری شده و فکر نمی‌کنم که آن‌ها خود در اندیشۀ ورود به کابل باشند…»
اما گلبدین حکمتیار در سال ۱۳۷۹ در تهران در کتاب “دسایس پنهان و چهره‌های عریان” برخلاف گفته‌های آن روز که زمانِ شورای قیادی و ادارۀ انتقالی را سپری شده خواند، نوشت که من در کنفرانس مطبوعاتی آن روز (۵ ثور ۱۳۷۱) گفتم: «… عجالتاً اقتدار به اتفاق تنظیم‌های جهادی به حکومت مؤقت سپرده می‌شود و در جریان شش ماه انتخابات برگزار می‌گردد. توافقاتی که در این رابطه میان رهبران احزاب و نمایندۀ حزب اسلامی صورت گرفته، مورد تأیید ما بوده و نسبت به آن التزام می‌ورزیم…»
روی‌هم‌رفته، پیروزی انقلاب اسلامی با برگشت هم‌زمانی داشت؛ چون جنگ بر سر انقلاب اسلامی با اعلان پیروزی این انقلاب هم‌زمان آغاز یافت؛ جنگی که پس از آن روز در این ۲۴ سال ادامه دارد و گلبدین حکمتیار هنوز برای پیروزی انقلاب اسلامی تقلا می‌کند.
 ورود صبغت‌الله مجددی به کابل و انتقال قدرت
گلبدین حکمتیار امیر حزب اسلامی افغاستان، ظهر روز پنجم ثور ۱۳۷۱ در حالی پیروزی انقلاب اسلامی را از راه دور در کنفرانس خبری شهر پیشاور تبریک گفت، که سحرگاه آن‌روز آتش جنگ در پایتخت مشتعل شده بود. تلاش شدید نیروهای حزب اسلامی و متحدینش در حکومت فروپاشیدۀ نجیب‌الله برای تصرف رادیوتلویزیون دولتی نافرجام ماند. آن‌ها برخی از مناطق تحت کنترول خود را در شهر از دست دادند و در شامگاه آن روز (۵ ثور۱۳۷۱) رادیوتلویزیون دولتی ابلاغیۀ حکومت مجاهدین را به ریاست صبغت‌الله مجددی منتشر کرد. این ابلاغیه به صورت رسمی به حاکمت حزب دمکراتیک خلق افغانستان که سیزده سال و یازده ماه و ۲۸ روز طول کشید، پایان داد. ابلاغیه توسط داکتر عبدالرحمن رییس کمیتۀ سیاسی شورای نظار به زبان فارسی و توسط داکتر نجیب‌الله مجددی پسر صبغت‌الله مجددی به زبان پشتو در رادیوتلویزیون افغانستان به خوانش گرفته شد:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
ابلاغیۀ شماره یک شورای رهبری جهادی
امروز صبح پنج ثور ۱۳۷۱ شورای رهبری جهادی تشکیل جلسۀ فوق‌العاده داده فیصله به‌عمل آوردند تا غرض تأمین امنیت در شهر کابل و حفظ جان و مال و ناموس ساکنان آن، به همۀ مجاهدین و قوای مسلح دستور داده می‌شود که از اوامر ادارۀ کمیسیون امنیتی کابل محترم دکتور نجیب‌الله مجددی، محترم جنرال عبدالرحیم وردک، محترم قوماندان عبدالحق، محترم قوماندان مولوی صدیق‌الله، محترم قوماندان حاجی شیرعلم و گروپ‌های مسلح قوماندان احمدشاه مسعود وزیر دفاع حکومت اسلامی اطاعت نموده، امنیت را در شهر و مراکز استراتژیکی شهر کابل تأمین و از اوامر آن سرکشی ننمایند. تأکید می‌شود که برادر احمدشاه مسعود فوراً به کار خویش آغاز کند .
والسلام
حضرت صبغت‌الله مجددی
رییس دولت اسلامی افغانستان
صبغت‌الله مجددی صبحگاه هفتم ثور ۱۳۷۱ با کاروان بزرگی از اعضای شورای انتقال قدرت و ده‌ها نفر اعضای احزاب اسلامی، پیشاور را به مقصد کابل ترک کرد. در منطقۀ تورخم سرحد افغانستان و پاکستان، جنرال جاوید ناصر رییس استخبارات نظامی ارتش پاکستان، مجددی و همراهانش را بدرقه نمود. در حالی که کاروان صبغت‌الله مجددی در چندصدمتری مرز تورخم رسیده بود، چرخبال حامل رییس آی‌اس‌آی در آن محل فرود آمد و مجددی را تا آن‌طرف دروازۀ سرحدی تورخم در داخل خاک افغانستان همراهی کرد. شاید هدف جنرال جاوید ناصر آن بود تا دنیا حرکتِ آن روزِ او را در تورخم با حرکت جنرال بوریس گروموف قوماندان نیروهای شوروی که در ۲۶ دلو ۱۳۶۷ در حیرتان انجام داد، به مقایسه بگیرد. و شاید رییس آی‌اس‌آی خواست تا پیروزی سازمان خود را در جنگ افغانستان علیه شوروی به نمایش بگذارد!
صبغت‌الله مجددی ظهر هشتم ثور در حالی که با شلیک هزاران گلولۀ گروه‌های مسلح استقبال گردید، وارد شهر کابل شد و ساعت پنج عصر آن روز قدرت را رسماً از دولت گذشته تحویل گرفت. انتقال قدرت شکل تشریفاتی و نمایشی داشت. نه عبدالرحیم هاتف معاون رییس جمهور به عنوان تسلیم‌کنندۀ قدرت صاحب حاکمیت و اقتدار بود و نه صبغت‌الله مجددی به عنوان تسلیم‌گیرندۀ قدرت می‌توانست صاحب اقتدار و صلاحیت در دولت جدید گردد. قدرت عملاً روزهای قبل میان گروه‌ها و نیروهای مختلف در پایتخت تقسیم شده بود.
در محفل انتقال قدرت که در ساختمان وزارت خارجه تدویر یافته بود، عبدالرحیم هاتف کفیل ریاست جمهوری، فضل‌الحق خالقیار صدراعظم و عبدالکریم شادان قاضی‌القضات دولتِ مخلوع با سخنرانی‌های خود انتقال قدرت و تشکیل حکومت مجاهدین را به حضرت مجددی تبریک گفتند. شادان در اظهاراتِ خود گفت: با تشریف‌آوری شما برادران مجاهد یک دهه خون‌ریزی در کشور پایان یافت. اما در فردای آن روز، توسط افراد مسلح در منزلش به قتل رسید.