احمدولی مسعود ـ رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود/
جهاد مردم افغانستان، برحق‌ترین و ملی‌ترین الگویِ پیکار و مبارزه‌یی‌ست که تاریخ افغانستان به یاد دارد. اشتراک همۀ مردمِ کشور در میدان جهاد و تجلی ارزش‌های بلندی چون آزاده‌گی، ایمان‌داری، استقلال، مقاومت، وطن‌خواهی، عدالت‌خواهی، عزت‌آفرینی، همه ستون‌هایی‌ست که حقانیت و ماندگاری جهاد را همچنان استوار نگه داشته که هیچ‌گاهی فرو نخواهد پاشید.
آری، این‌که پس از صبح پیروزی چگونه حوادثِ ناگواری اتفاق افتاد؛ یا هم عده‌یی از رهبران تنظیم‌های جهادی و فرماندهان و چهره‌های شناخته شده، چه سان ثمرۀ جهاد را به بی‌راهه کشانیدند؛ چرا جمعی تا امروز و هنوز از گسترۀ جهاد و دین می‌خورند؛ چرا بزرگان جهاد نتوانستند یک پایگاه فکری مدون ایجاد نمایند؛ و بسیاری از چراهای دیگر را باید در زمان و فضای خودش، در مکان و شرایط خودش و در وجود اشخاص و جایگاهِ خودشان جست‌وجو کرد و به داوری نشست، نه این‌که شهادت، مقاومت و از خودگذری یک ملت را در دفاع از دین‌شان، از مردم و سرزمین‌شان زیر سوال برد.
این‌که ۸ ثور را به عنوان نماد پیروزی جهاد مردم مبارک‌باد می‌گوییم، این‌که به شهدای جهاد درود می‌فرستیم، به آزادی و مبارزان سلام می‌کنیم، به مقاومت‌گران و مجاهدین سپاس می‌گوییم، همه به این معناست که پیروزی یک داعیۀ ملی، اسلامی و انسانی را لبیک می‌گوییم و نقش مجاهدین، آزادى‌خواهـان و مقاومت‌گران را در حساس‌ترین برهۀ تاریخ افغانستان ستایش کرده و احترام می‌گزاریم.
اما در پاسخ به یک سلسله پرسش‌ها و انتقادات که چرا پس از پیروزی جهاد حوادثی تلخ اتفاق افتاد، به گونۀ مختصر می‌توانم موارد ذیل را ارایه نمایم:
ـ مداخلات مستمر کشورها به‌خصوص نقش مداخله‌گرِ پاکستان و سیاست مستقل استخبارات پاکستان در قبال افغانستان.
ـ عدم سازمان‌دهی یک‌دست سیاسیِ مجاهدین قبل از پیروزی.
ـ ورود مستقلانۀ مجاهـدین بدون تفاهـم و توافقِ قبلى خارجى.
ـ عدم تجربۀ دولت‌داری.
ـ کشور تا دندان مسلحِ دوران جهاد.
ـ پشت سرگذاشتن جنگ علیه یک ابرقدرت.
ـ نبود حمایت خارجی یا بین‌المللی و امکانات داخلی.
ـ ندانم‌کاری‌ها و قدرت‌خواهی‌های جمعی از رهبرانِ تنظیم‌‌های جهادی بیرون از کشور و وابسته‌گی تعدادی به کشورهای مداخله‌گر.
اگر در یک نگاه مختصر، نقش پاکستان را در دیروز و امروزِ افغانستان به مقایسه بگیریم، می‌توانیم به‌آسانی مشکلات و عدم موفقیتِ مجاهدین را پس از پیروزی درک نماییم.
امروز پس از گذشت ۲۴ سال، با وجود حمایت‌های جهانی، تجربیات دولت‌داری، مطبوعات آزاد، زمینه‌ها و امکانات فراوان، همان جنگ‌های دیروز اما با ابعاد گسترده‌تر و تلفاتِ بسیار بالاتر در مقابل همان دشمنانِ دیروز در بسیاری از ولایات افغانستان جریان دارد و صدها تن از فرزندانِ این سرزمین را به کام مرگ می‌کشاند.
همچنین قابل یادآوری است که بسیاری از انقلاب‌ها، پس از پیروزی مانند انقلاب هند، فرانسه و جنگ‌های شمال و جنوبِ امریکا هزاران کشته و قربانی برجا گذاشته است؛ اما همه‌گی پس از استقرار، روز پیروزی انقلابِ خود را جشن گرفته‌اند و به قربانیانِ خود احترام گذاشته‌اند.
بر جوانانِ کشور است که با تحقیق و آگاهی کامل، ریشه و ماهیتِ جهاد مردم افغانستان را نه فقط به محدودۀ تقابلِ جنگِ غرب و شرق گره بزنند و به تحلیل بگیرند و نه هم آن را با پروژه‌های استخباراتی منطقه و فرامنطقه چون ایجاد گروۀ طالبان و داعش مغالطه نمایند. جهاد مردم افغانستان، حقیقی‌ترین، وطنی‌ترین و مردمی‌ترین رستاخیزی‌ست که در حافظۀ ملی مردم افغانستان برای همیش جاویدان خواهد ماند.
بنابراین، در بیست‌وچهارمین سالگشتِ پیروزی جهاد، به روح همۀ شهدا و قربانیانِ جهاد مردم افغانستان دستِ دعا بلند می‌کنیم و به ملت مجاهد افغانستان از خالق یکتا، سعادت و بهروزی می‌طلبیم.