گزارشگر:مصاحبه کنند: ابوبکر صدیق/ شنبه 23 اسد 1395 - ۲۲ اسد ۱۳۹۵
از اثر جنگهای و ناامنیهای هزاران تن از اتباع کشور از قریهها و قصباتشان بیجا شدهاند و به ولایات همجوار سرازیر شدهاند. بیجاشدهگان با مشکلات زیادی دچار هستند.
شمار بیشتر این بیجاشدهگان از ولایات هلمند، ننگرهار و کندز میباشند.
در این مورد مصاحبهیی را با آقای مهرخدا صبار رییس بیجاشدهگان داخلی وزارت مهاجرین و عودت کنندهگان انجام دادایم که اینک میخوانید.
آقای صبار از اینکه به این مصاحبه وقت گذاشتید، ممنون هستیم. وضیعت بیجاشدهگان داخلی چگونه است و چه رسیدهگیهایی به آنها صورت گرفته است؟
وزارت مهاجرین با هماهنگی برخی از نهادهای خارجی و داخلی به وضیعت بیجاشدهگان داخلی رسیدهگی میکند. هر چند در ماههای اخیر آمار بیجاشدهگان در برخی ولایات مانند، هلمند، کندز و ننگرهار بلنده است؛ اما برخی از بیجاشدهگان ولایت ننگرهار پس از امنشدن چهار ولسوالی دوباره به ولسوالیهای خویش برگشته اند.
کمیتههای رسیدهگی به بیجاشدهگان تحت رهبری ولایت با همکاری برخی از نهادهای بینالمللی مانند کمشنری سازمان ملل در امور پناهندهگان، oim برای رسیدهگی به بیجاشدهها با نهادهای داخلی وزارت مهاجرین را همکاری میکنند.
کمکهای اضطراری از طرف وزارت مهاجرین و نهادهای مسوول برای خانوادههایی که به چهار ولسوالی ننگرهار برگشتهاند صورت گرفته است. همچنان، برای بیجاشدههای جنگهای اخیر ولایت هلمند نیز تیمهای ولایتی رسیدهگی میکنند و با همکاری دفتر UN یک مقدار کمکها را از ولایت قندهار به این ولایت انتقال دادهاند.
در تمام ولایات یک تیم هماهنگ کنندۀ کمک برای بیجاشدهگان وجود دارد که این کمیته مواد مواد غذایی را سازمان غذایی جهان (WFP ) و مواد غیر غذایی را دفتر کمیشنر سازمان ملل در امور پناهندهگان (UNHCR ) و غیره نهادهای کمک کنندۀ بینالمللی برای بیجاشدهگان آماده میکنند با هماهنگی این کمیته برای بیجاشدهگان توزیع میکنند.
کمکهای که برای خانوادههای بیجاشده صورت میگیرد، شامل چه میشود؟
برای بیجاشدهگان دو بسته کمک صورت میگیرد. بسته اولی چهار قلم مواد اولیه غذایی است که شامل گندم، روغن، نمک و حبوبات میشود. بسته دوم مواد غیر غذایی دوازده قلم است که دفتر کمیشنری سازمان ملل در امور پناهندهگان برای خانودههای بیجاشده تنظیم میکند و در برخی از ولایات در بدیل مواد اولیه برای خاوندههای بیجاشده،چهاردههزار افغانی پول نقد و یکدانه خیمه داده میشود.
آیا میتوانید بگویید که کدام ولایات بیشترین آمار بیجاشده را دارد و آیا آماری از بیجاشدهها در دسترس وزارت مهاجرین قرار دارد؟
در ولایات هلمند، کندز، بغلان و فاریاب آمار بیجاشدهگان بلند است. بیشتر افراد به اثر ناامنی و جنگها بیجاهشده اند. در ننگرهار ۳ هزار خانواده بیجا شدهاند که در حال حاضر برخی این خانوادهها دوباره به قریه و ولسوالیهای خود برگشته اند و در ولایت هلمند در سال جاری ۴ هزار خانواده بیجاشدهاند؛ این رقم درشت از بیجاشدههای داخلی در سال جاری است که به برخیشان هنوز رسیدهگی صورت نگرفته و نهادهای مسوول با همکاری کمیته اضطرار ولایات در تلاش رسیدهگی به آن استند.
بیجاشدهگان ولایت کندز در چه حالتی قرار دارند و چه رسیدهگیهایی برایشان صورت گرفته است؟
برخی از عوامل باعث میشود که خانوادههایی که بیجاه شدهاند، علاقمندی برای برگشت به قریه های شان ندارند، چون برخی از دارایهای زندهگی خود را از دست میدهند؛ نمیخواهند دوباره برگردند. این درحالی است که برخی ازبیجاشدهگان از ترس ناامنی ساحات و قریههایشان برگشت کرده نمیتوانند. بناً برخی بیجاشدههایی که به شهر میآیند دوباره برگشت نمیکنند و در تلاش یافتن کار در شهرها میشوند. احتمال دارد که ۵۰ درصد از بیجاشدهگان ولایت کندز برگشتکرده اند.
ناامنیها در ولایات چقدر مانع رسیدهگی به وضعیت بیجاشدهگان شده است؟
در ناامنی و جریان جنگ در ولایت، دو بخش مردم به کمک نیازمند میباشند، یک خانوادههایی که در دسترسی نهادهای کمک کننده قرار دارند که برایشان رسیدهگی میشود و شمار خانوادهاهایی که در عقب خط جنگ قرار میگیرند که برای آنها رسیدهگی مشکل آفرین میشود و کمک به آن خانوادهها سریع نمیرسد. همچنان، برخی خانوادهها تلاش میکنند که دور از ساحات و ولسوالی و قریههای شان بیجاه نشوند، چون در نزدیکی ساحات جنگی قرار دارند، تیمهای سروی نمیتوانند به جدیت به آنها رسیدهگی کنند.
این درحالی که وزارت مهاجرین با همکاری نهاد سره میاشت و نهاد ICC که تفاهمنامۀ با مخالفان دارند، تلاش میکند که به خانوادههای که عقب خط جنگ نیز رسیدهگی کند؛ اما به کمکها برای آن خانوادهها بطی میرسد.
چند نهاد بینالمللی و داخلی به رسیدهگی برای بیجاشدهگان با وزارت مهاجرین همکاری میکند؟
نهادهای بینالمللی هماهنک کنندۀ کمکهای بشری در افغانستان هستند؛ مانند UNHCR, IOM, DRC, MRC, و غیره نهادهای غیر دولتی و دولتی برای رسیدهگی به بیجاشدهگان با کمیتههای ولایتی وزارت مهاجرین، خانوادههای بیحاهشده را مشترکاً سروی میکنند، پس از تثبیت شدن بیجاهشدههای به اساس نیازمندی خانوادههای کمک برایشان توزیع میگردد. اما کمکهای که برای خانوادههای صورت میگیرد، کمکهای عاجل اضطراری است که برای خانوادههای که بیشتر متضرر شدهاند بسنده نیست.
شما از کمکهای عاجل صحبت کردید. شماری از مردم شکایت دارند که برای بیجاشدهگان توجه صورت نمیگیرد، آیا واقعاً برای بیجاشدهگان داخلی آن چنان که باید توجه شده است؟
برخی از خانوادهها وقتی که بیجاه میشوند همۀ داری خود را از دست میدهند، کشت، کار و همۀ داشتهای خود را کمکهای که از طرف وزارت مهاجرین صورت میگیرد، برای این خانوادهها کافی نیست؛ اما آنچه ما در اختیار داریم به مدت ششماه برای بیجاشدهگان است نه بیشتر از آن، پس از آن یا مناطقشا امن میشود برگشت میکنند و یا راههای حل دیگری برایشان سنحیده میشود.
درهمین حال، شماری خانوادههایی که حتا بیجاهشده نیستند، ولی وقتی روند سروی بیحاهشدهگان در یک ساحه راهاندازی میشود، تلاش میکنند که خود را در جمع خانوادهها بیجاه شده قرار دهند که این کار باعث کُندی سروی خانوادههای بیجا شده میشود. مثال در ولایت ننگرهار که در یک ساحه گفته میشد که ۷۰۰ خانواده بیجا شده است؛ اما پس بررسی معلوم شد که تنها ۲۵۰ – ۳۰۰ خانواده بیجاه شده بوده و متباقی تمام مردم همان محل بوده اند که تلاش میکردند به نحوی خود را داخل پروسه ساخته و مستحق مواد شوند.
Comments are closed.