وزارت خارجه افغانستان و دانشگاه آسیای مرکزی نشستی را به منظور شناسایی فرصت‌های تجارتی و ترانزیتی در کابل برگزار کرده اند. در این نشست شیوه‌های جدید گسترش تجارت بین افغانستان و آسیای میانه جست‌وجو می‌شود.
وحیدالله ویسی، رییس عمومی همکاری‌های اقتصادی وزارت خارجه افغانستان روز دوشنبه در حاشیه این نشست به خبرنگاران گفت هدف اصلی این نشست دریافت سهولت‌های بیشتر تجارتی است.
آقای ویسی گفت: «ما همکاری‌های متعددی را در زمینه تجارت و ترانزیت با کشورهای همسایه منحیث اولویت‌های پالیسی اقتصادی خود شروع کرده‌ایم. با کشورهای پاکستان، تاجیکستان و همچنان با قرغیزستان مدل‌هایی را معرفی کرده‌ایم که می‌توانیم از جمله اساسات تجارت و ترانزیت بین افغانستان و کشورهای همسایه معرفی کنیم».
افغانستان در بخش تجارتی پیش از این بیشتر به کشورهای پاکستان و ایران وابسته بوده است. بیشترین روابط تجارتی را افغانستان با پاکستان دارد. چین و ایران در رده دوم قرار می‌گیرند. اما اخیراً توقف صادرات بیش از ۸۰ قلم جنس از ایران به افغانستان، نگرانی هایی را در این کشور خلق کرده است.
وحید الله ویسی افزود تجارت و ترانزیت از اولویت های عمده دولت افغانستان در جریان پروسه انتقال است و پروسه انتقال اقتصادی محور اصلی انتقال نظامی و سیاسی می‌باشد.
فشار بر سیاست‌مداران
بودان کراوچینکو، رییس دانشگاه آسیای مرکزی در این نشست گفت زمانی که تعداد زیادی از تاجران از کشورهای آسیای میانه به افغانستان بیایند، مردم افغانستان از آن نفع می ‌برند. او افزود: «ما راه درازی در پیش داریم تا سیاست مداران خود را متقاعد کنیم که سیستم های بهتر تجارتی را ایجاد کنند».
آقای کراوچینکو گفت توافقنامه های تجارتی و ترانزیتی نه تنها بین افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی جنبه عملی نگرفته است، بلکه در بین خود کشورهای آسیای مرکزی نیز این مشکل وجود دارد.
افغانستان و سایر کشورهای قلب آسیا در ابتدا تصمیم دارند هفت معیار اعتمادسازی را تطبیق کنند. این معیارها، هماهنگی و ارتباطات بیشتر بین اتاق تجارت افغانستان و کشورهای منطقه، استفاده از فرصت‌های تجارتی، رونق زیربناها، مبارزه با تروریسم، مبارزه با مواد مخدر، بهبود معارف و مبارزه با حوادث طبیعی می باشند.
کشورهای آسیای میانه قوانین مختلف و دست و پاگیر تجارتی دارند. کشورهای آسیای میانه قوانین مختلف و دست و پاگیر تجارتی دارند.
در همین حال مسوولان اتاق تجارت و صنایع افغانستان در این نشست گفتند که افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی به کارهای بیشتری برای سهولت در تجارت نیاز دارند. قربان حقجو، رییس عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان گفت: «ما انتظار داریم که در نتیجه این بحث‌ها، خطوط تجارتی و ترانزیتی مشخص شوند و آن چیزی که به خاطر استفاده بهینه از این خطوط نیاز است، باید حکومت ها برای آن دست به کار شوند».
قوانین دست و پاگیر
این مسوول اتاق تجارت و صنایع افغانستان گفت سهولت در بندرهای تجارتی، ساختن زیربناها مانند سرک و خطوط آهن در این نشست به بحث و بررسی گرفت می شود. حقجو گفت با وجودی که کشورهای آسیای مرکزی محاط به خشکه هستند اما این با انواع مختلف قوانین و طرزالعمل‌های دست و پاگیر مالیاتی مواجه اند.
او گفت: «این خود سبب می شود که تجارت و ترانزیت به شکلی که لازم است، با سرعت انجام نشود. آنچه که از این نشست بیرون می شود این است که حکومت ها را تشویق کند تا یک نوع قوانین گمرکی داشته باشند و کوشش شود تا تعرفه های گمرکی کاهش یابند».
آقای حقجو گفت در حال حاضر ارتباطات بین مردمان افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی محدود است و باید تلاش شود تا سهولت‌هایی برای رفت و آمد مردمان بین این کشورها به وجود آید. او افزود که در حال حاضر گرفتن ویزا برای سفر به کشورهای آسیای میانه پرهزینه است و باید در این زمینه سهولت هایی به و جود آید.