شاون اسنو- ترجمه: مختار یاسا
منبع: مجله دیپلومات
حالا وقت آن رسیده تا تهدید‌های جدی تحریم‌ها را روی میز گذاشت.
روزنامه پاکستانی «دان» هفتم اکتوبر مقاله‌یی را منتشر کرد که به صورت مفصل در مورد نگرانی خلا درونی حکومت ملکی پاکستان می‌پرداخت. به نظر می‌رسد گفتمانی در مورد حمایت ضمنی این کشور از گروه‌های شورشی در میان مردم پاکستان در حال شکل‌گیری است.
این مقاله که تحت عنوان «غیرنظامیان خطاب به ارتش: علیه گروه‌های شورشی وارد عمل شوید یا با انزوای بین‌المللی روبرو شوید» منتشر شد، حاوی شرح پلان‌هایی بود که از سوی حکومت ملکی پاکستان به ارتش و ادارات دفاعی آن تهیه شد و ضرورت اقدام در مورد گروه‌های شورشی غیرمجاز مستقر در آن کشور را، بیان می‌کرد.
اقدام قاطع اسلام‌آباد برای مبارزه با گروه‌های شورشی در خاک پاکستان نشست مقامات عالی رتبه‌ آن کشور را تحت رهبری نواز شریف به دنبال داشت که در آن، اعزاز احمد چودری معاون وزیر خارجه پاکستان، ناکامی گفت‌وگوهای دیپلوماتیک این کشور را در متقاعدسازی جامعه جهانی و مواجه شدن اسلام‌آباد با انزوای بالقوه بین‌المللی را به اعضای حکومت ارایه کرد.
درحالی‌که افغانستان یکی از خونبارترین فصل‌های جنگی را با حداقل ۴ هزار و ۵۰۰ نفر تلفات (از ماه مارچ تا اگوست) پشت سر می‌گذارد، بسیاری انگشت اتهام را به سوی پاکستان به‌خاطر حمایت از طالبان و دست‌داشتن در بی‌ثبات‌سازی و تنش‌های فزاینده‌ مناطق حومه‌ای شهرهای افغانستان، نشانه می‌روند.
پنج مرکز ولایت‌های مهم افغانستان در حال حاضر با تهدید سقوط روبرو هستند و شمار زیادی از نیروهای افغان روز سه‌شنبه که به سختی از پیشروی‌های طالبان به داخل لشکرگاه دفاع می‌کردند، حین طراحی عقب‌نشینی تاکتیکی، کشته شدند؛ گزارش‌ها می‌رساند که ۱۰۰ نیروی افغان در کمین طالبان کشته شدند.
روز چهار شنبه، نیروهای امریکایی به صورت فوری برای کمک به نیروهای افغان که در حال راه‌اندازی عملیات عقب‌زنی طالبان از ورود به شهر فراه هستند، به این ولایت اعزام شدند.
هارون چخانسوری، سخنگوی رییس جمهور غنی طی اظهارات اخیرش به روزنامه امریکایی نیویارک‌تایمز، پاکستان را مسوول افزایش خشونت‌ها در افغانستان دانسته است. او گفته است: «حقایق و اسناد زیادی وجود دارد”مثلا در جنگ‌های ارزگان و کندز “حملات شورشیان از سوی خارجی‌ها و جنرالان خارجی رهبری می‌شود و این گروه‌ها، حمایت نظامی و مالی را از خارج افغانستان دریافت می‌کنند. روشی که این جنگ با آن مدیریت می‌شود نشان می‌دهد که کارشناسان (نظامی) آن را رهبری می‌کنند و این موضوع بسیار واضح است.»
در جریان چند ماه گذشته، جامعه جهانی تلاش‌ها را برای تحت فشار قرار دادن اسلام‌آباد آغاز کرده تا پاکستان به حمایت‌اش از گروه‌های تروریستی خاتمه دهد. این تلاش‌های جامعه جهانی نمایان‌گر رنجش و نارضایتی از پاکستان است، ایالات متحده آمریکا فروش جت‌های جنگی اف ۱۶ به پاکستان را لغو و از تادیه ۳۰۰ میلیون دالر کمک‌ برای مبارزه با تروریزم به این کشور خودداری کرد.
پاکستان با وجود هشدارهای واشنگتن، به خونین ساختن کابل توسط گروه‌های نیابتی‌اش “شبکه حقانی یا سلاح اصلی پاکستان” ادامه داده است و اکثریت اعضای جامعه بین‌المللی، رد پای اسلام‌آباد را در حمله تروریستی به پایگاه نظامی هند در «یوری» کشمیر که منجر به کشته شدن ۱۷ سرباز هندی شد، می‌بینند.
اقدام روز سه‌شنبه برای بازداشت سه رهبر کلیدی طالبان به شمول ملا نانی که به‌عنوان مسوول استخباراتی ملا منصور کار می‌کرد، شاید نمایان‌گر این باشد که پاکستان فشارها را احساس کرده است. منابع محلی گفته‌اند که این دستگیری نتیجه پاسخ منفی طالبان برای اشتراک در گفت‌وگوهای صلح با حکومت افغانستان بوده است.
اما، مقامات افغان نسبت به صداقت پاکستان در سخت‌گیری بر سران شورشی یا تعقیب آن‌ها مشکوک هستند. دواخان مینه پال، معاون سخنگوی رییس جمهور غنی می‌گوید: «حکومت پاکستان از دستگیری چند عضو طالبان به حکومت افغانستان خبر نداده است، بنا بر این، کابل نمی‌تواند صحت و سقم این گزارش را تایید کند.»
پاکستان در گذشته عملیات‌های بزرگی را جهت بیرون راندن شورشیان راه‌اندازی کرده است تا افکار مشکوک نسبت به جدیت‌اش را در مبارزه با گروه‌های جهادی در داخل خاک‌اش، متقاعد بسازد. این کشور در سال ۲۰۱۴، یک عملیات بزرگ نظامی را بنام ضرب عزب در وزیرستان شمالی راه‌اندازی کرده تا گروه‌های شورشی مخفی شده در مناطق سرحدی را متواری کند.
جامعه جهانی نباید فریب ظاهر پاکستان را بخورد. گزارش رقابتی جهانی سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ نشان می‌دهد که پاکستان در حال حاضر در رده‌ بسیار پایین اقتصاد رقابتی جنوب آسیا قرار دارد و در کل از میان ۱۳۸ کشور، در ردیف ۱۲۲ قرار دارد. فرسایش پایگاه صنعتی پاکستان و اتکای این کشور به واردات، منتج به تضعیف و نزول جایگاه آن در رقابت منطقه‌ای شده است.
آسیب‌پذیری اقتصادی باعث شده تا پاکستان وابسته به سرمایه‌گذاری چین شود، مخصوصا، دهلیز اقتصادی چین، پاکستان تنها روزنه‌ روشن برای این کشور در یک دورنمای اقتصادی متروک است.
اگر ایالات متحده امریکا و جامعه جهانی، همکاری جدی پاکستان را در (مبارزه با تروریزم) می‌خواهند، یک تهدید جدی مبنی بر وضع تحریم‌ها باید روی میز گذاشته شود. از آنجایی‌که جامعه جهانی تلاش‌هایش را برای اتمام بخشیدن حمایت پاکستان از گروه‌های جهادی آغاز کرده، وقت آن رسیده تا تحریم‌ها را روی میز گذاشت تا پاکستان را در آسیب‌پذیرترین وقت‌اش، تنبیه کرد.