وزارت معارف کشور می‌گوید که در نتیجه نا امنی‌های جاری حدود ۱۰۰۵ مکتب در سراسر کشور مسدود است و تلاش‌های این وزارت برای بازگشایی این مکاتب جریان دارد.
اسدالله محقق جهانی معین و سرپرست وزارت معارف کشور که در نشست عمومی روز یک شنبه (۱۲جدی) مجلس سنا صحبت می‌کرد، از مشکلات موجود بر سر راه معارف در کشور یاد کرد.
آقای جهانی گفت که ۱۰۰۵ مکتب در سراسر کشور مسدود است ولی در نتیجه تلاش‌های دو هفته اخیر این وزارت و همکاری بزرگان قومی و علمای دینی، ۲۷ مکتب دوباره بر روی دانش آموزان بازگشایی شده اند.
به گفته وی، از ۱۶هزار مکتبی که در سراسر کشور فعال هستند حدود ۴۰ درصد آنان ساختمان ندارند و دانش آموزان در مکان‌های کرایی و یا در زیر خیمه‌ها مشغول آموزش هستند.
او رشد کمی معارف را قابل توجه دانست و تاکید کرد که در زمینه رشد کیفی معارف در کشور نیز توجه صورت می‌گیرد ولی عدم وجود بودجه لازم در این خصوص مشکلات را بیشتر کرده است.
سرپرست وزارت معارف خاطر نشان کرد، در حالی که این وزارت به ۴۲هزار بست جدید معلمان نیاز دارد ولی وزارت مالیه در سه سال گذشته هیچ بستی را در اختیار این وزارت قرار نداده و به همین دلیل هیچ معلم مسلکی در این سه سال استخدام نشده است.
آقای محقق جهانی خاطر نشان کرد که این وزارت در سال جاری مالی نیز ۱۶ هزار بست جدید معلمی را درخواست کرده است که امیدوار است این درخواست از سوی وزارت مالیه پذیرفته شود.
گفته می‌شود که وزارت مالیه به دلیل فساد گسترده در معارف و موجودیت مکاتب خیالی بست‌های جدید را در اختیار این وزارت قرار نداده است.
محقق جهانی موجودیت مکاتب خیالی را در این وزارت رد کرده گفت: “ادعای مکتب خیالی نقل تمامی مجالس شده است ولی هیچ کس حاضر نیست این گونه مکاتب را نشان دهد که در کدام جا و در کدام مکتب بودجه مصرف می‌شود ولی عملاً مکتبی وجود ندارد”.
همچنین سناتوران از فساد گسترده به ویژه در استخدام معلمان نیز پرسیدند ولی آقای جهانی گفت: “موارد فساد اگر مستند ارائه شود ما از طریق مراجع زیربط به آن رسیده‌گی می‌کنیم”.
بخشی از سوالات سناتوران به تدریس نصاب تعلیمی کشورهای همسایه در برخی مکاتب خصوصی و عدم امکانات لازم در این مکاتب برمی گشت که آقای جهانی در پاسخ به این سوالات چنین گفت: “۹۸ درصد اطمینان داده می‌توانم که نصاب تعلیمی ما با درنظر داشت منافع علیای ملی و بر اساس ارزشها و فرهنگ افغانی به رشته تحریر در آمده است و به هیچ کس اجازه نمی‌دهیم که نصاب بیرونی را در مکاتب خصوصی تدریس کنند”.
او همچنین از بازنگری نصاب تعلیمی مکاتب خبرداد و گفت که تا هنوز نصاب صنف اول تا صنف ششم بازنگری شده، نصاب صنف ۹ و ۱۲ در حال بازنگری است و نصاب صنوف باقی مانده نیز بازنگری خواهد شد.
این در حالی است که انتقادها از کیفیت پایین معارف در کشور به شدت وجود دارد.
شماری از منتقدان می‌گویند که بسیاری از دانش‌آموزان بالای دوره ابتداییه، حتی سواد خواندن و نوشتن را نیز یاد ندارند.