احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ دوشنبه 4 دلو 1395 - ۰۳ دلو ۱۳۹۵
جهـانیان با بیم و امیـد منتظرِ اقدامهاییاند که دونالد ترامپ رییسجمهوریِ تازۀ امریکا در زمان مبارزاتِ انتخاباتی و پس از آن نویدِ انجامِ آنها را داده است. هرچند هنوز جوِ ملتهب علیه او در جهان فروکش نکرده، ولی در عینِ زمان برخیها با خوشبینی به آینده نگاه میکنند. گروهها و سازمانهایی که علیه رییس جمهوری تازۀ امریکا در جهان دست به واکنش زده اند، عمدتاً نگران برخوردهای تندروانه و تعصبآمیزِ او علیه اقلیتهای قومی و مذهبی اند. در همین حال، بخش وسیعی از مخالفانِ او را زنان تشـکیل میدهند. آنان به این باور اند که او نگاه تبعیضآمیز و تحقیرکننده به زنان دارد.
ترامپ در حالی زمام قدرت در امریکا را به دست گرفت که جهان شاهد تنشها و درگیریهای منطقهیی و محلیِ فراوانی است که بخشی از آنها به صورتِ مستقیم و غیرمستقیم، محصول سیاستهای امریکا توصیف میشود. ترامپ این بار سنگینِ مسوولیتها را همراه با مشکلاتی که در جامعۀ امریکا وجود دارد، برای چهار سال آینده باید حمل کند و یا با آنها به مبارزه بپردازد. او در سخنرانی مراسم تحلیف خود، آنگونه که انتظار برده میشد، حرف دندانگیر و قابل تأملی مطرح نکرد که بتوان در پرتو آن بهدرستی و روشنی، خطمشی اصلیِ او را دربارۀ مسایل جهان و منطقه دریافت، ولی میتوان از لابهلای برخی حرفها و سخنانش، به نوع نگاهِ او در تعامل با جهان دست پیدا کرد.
آقای ترامپ آنگونه که برخی تحلیلگران مطرح میکنند، سیاستمداری دستِ راستی و ناسیونالیست است که بیشتر نگران امنیت و اقتصاد امریکاست تا برابری و دموکراسی. به همین دلیل، وقتی سخنرانیاش در مراسم تحلیف پایان یافت، بسـیاریها آن را ادامۀ سخنرانیهای دوران مبارزات انتخاباتیاش قلمداد کردند و گفتند که مخاطب او نه مردم جهان بود و نه کُل مردم امریکا، بل او خواست که پیام اصلیِ خود را به طرفداران و هوادارانِ زمان مبارزات انتخاباتیاش یک بارِ دیگر تجـدید کند و آن اینکه امریکا را از چنگِ سیاستها و سیاستمدارانِ مفلوک رهایی میبخشد.
آقای ترامپ هرچند به صورتِ مستقیم و مشروح در زمان مبارزات انتخاباتیاش در مورد افغانستان حرفی نزده است، ولی پس از آن به گونۀ موردی با مسایل منطقه و افغانستان تماسهایی داشته است. او در هنگام سخنرانی خود در مراسمِ تحلیف گفت که مبارزۀ جدی با تروریسم خواهد داشت و همین طور در صحبت ویدیویییی که روز شنبه با سربازان امریکایی که در افغانستان مستقر استند، مأموریتِ آنها را عالی توصیف کرد. او گفت: “من از همۀ شما تشکر میکنم. شما مردمِ عالی هستید، هزار درصد با شما هستیم، شما بهترین کار را انجام میدهید، مبارزه را ادامه میدهید و ما پیـروز خواهیم شد.”
اما اینکه آقای ترامپ با چه رویکردی تلاش خواهد کرد که در این جنگ پیروز شود، هنوز کاملاً مشخص نیست. دولتمردان کشور که با نگاهی خوشبینانه به مسایل میبینند، امیدوار اند که آقای ترامپ با قاطعیتی که از خود تا به حال در سخنرانیهایش نشان داده، بتواند نقطۀ پایان به یکی از مهمترین و خونینترین معضلاتِ منطقهیی بگذارد؛ معضلی که پای امریکا را به افغانسـتان و منطقه کشاند و تا با امروز خساراتِ زیادی را هم برای امریکا و هم برای مردم افغانستان در پی داشته است.
جنگ یکونیم دههیی افغانستان، در دورۀ ترامپ به کجا خواهید انجامید؟ آیا او موفق خواهد شد که خود را از این معضل، موفقانه بیرون بکشـد؟
پاسخ به این سوالها، به راهبرد و اقدامهایی منوط است که آقای ترامپ در روزهای آینده اتخاذ خواهد کرد. اگر او به صورتِ واقعبینانه بخواهد به جنگ افغانستان نقطۀ پایان بگذارد، به نظر میرسد که فرصتِ چنین اقدامی را بهصورتِ بالقوه در اختیار دارد. مبارزه با تروریسم بدون شک تنها به افغانستان محدود نمیشود؛ ولی انکار نمیتوان کرد که این کشور نقطۀ اساسی و کلیـدی در این مبارزه میتواند باشـد. به ویژه اینکه آقای ترامپ در زمان مبارزات انتخاباتیاش نسـبت به سیاستهای پاکستان موضع انتقادآمیز داشت.
آقای ترامپ اگر بتواند به مهار تروریسـم در منطقه، در سرچشمهها و منابع اصلی آن نایل شود، بدون شک موفقیتِ او در این مبارزه چشمگیر و شاید هم تعیینکننده باشد. ولی اگر همچنان این موضوع را چون دیگر زمامدارانِ این کشور به فراموشی بسپارد و یا دچار مصلحتهای سیاسی شود، به هیچ صورت نمیتوان منتظر تغییر بنیـادی و عمیق در جنگ افغانستان بود.
فراموش نباید کرد که جنگ افغانستان همانگونه که برای مردمِ این کشور سرنوشتساز است، به همان میزان میتواند برای امریکا نیز حایز اهمیت باشد. «امریکا با چه دستاوردی میخواهد افغانستان را ترک کند؟» این پرسشی است که تیمِ آقای ترامپ به عنوانِ کسانی که حالا سکان سیاستِ امریکا را در دست گرفته، باید به آن پاسخ دهند و مردم افغانستان بیصبرانه منتظرند که بدانند نگاهِ این تیم به مسایل منطقه و بهویژه افغانستان چیست.
Comments are closed.