احمد ولی مسعود، رییس بنیاد شهید احمدشاه مسعود در گفت‌وگوی اختصاصی در برنامه “تحول” درخصوص روی کار آمدن دولت جدید در امریکا گفت: با وجود تمام نهادهای قدرت در امریکا، ترامپ توانست خود را به طبقه متوسط وصل کند و برنده انتخابات شود و این معنی می دهد که مردم امریکا از سیاست های دولت های قبلی خسته شده اند و اینبار به یک آدم متفاوت رای داده اند.
آقای مسعود می‌گوید: ترامپ در اداره جدید امریکا کسانی را روی کار آورده است که تجربه روابط بین الملل، جنگ‌ها و نظامی گری‌ها را در تمام دنیا دارند و به همین دلیل کشورهای جهان دچار ابهام شده اند و منتظرند از جهت گیری سیاسی وی مطلع شوند.
وی گفت: افغانستان کشوری است که یا باید در یک تفاهم خارجی به تعادل برسد و از آرامش نسبی برخوردار شود و یا در یک تعادل داخلی که تمام مردم خود را در آینه قدرت ببیند، به ثبات برسد. اما متاسفانه در طی ۱۶ سال سیاست های امریکا در افغانستان، با وجود صرف هزینه های کلان و سهم گرفتن در جنگ ها، اهداف کم کردن تروریزم، دولت-ملت سازی و آوردن صلح و ثبات عملی نشد.
وی، درخصوص ناکام ماندن اهداف امریکا در افغانستان اظهار می‌کند: بزرگترین دلیل این ناکامی حمایت و سرمایه گذاری امریکا بر تیکه داران سیاسی در افغانستان بود و قصد داشتند از مجرای همین تکیه داران صلح و ثبات را به کشور بیاروند درحالی که آن‌ها در تمام مشکلات افغانستان، در کشور نبودند و در امریکا حضور داشتند.
مسعود می‌افزاید: سفارت خانه امریکا با تمام ماموریت‌های دیپلماتیک که در کابل فعال بوده است کمتر با مردم تماس داشته است و بیشتر از طریق کانال‌های خاص خود در قدرت تماس داشته اند. وقتی جامعه جهانی و در راس آنها امریکا، وارد افغانستان شد، یک اجماع جهانی و همسویی منطقه‌یی در تعریف تروریزم وجود داشت و همه در این مجموعه تلاش کردند اما این حرکت، آهسته آهسته توسط رهبران افغانی تغییر داده شد به طور مثال گفتند که یک تعدادی از طالبان برادران ما هستند و تروریست نیستند و پاکستان هم کشور برادر ما است و با این تعریف های نامشخص، توانستند جامعه جهانی را گمراه کنند و برنامه ها را ناکام کردند.
رییس بنیاد احمد شاه مسعود در همین باره ادامه می‌دهد: وقتی یک تعداد جنرال‌های امریکایی برای اولین بار به کشور آمدند به راهنمایی نیاز داشتند اما تیکه دارانی مانند آقای کرزی، داکتر غنی و جناب خلیلزاد آن‌ها از اصل مسیر منحرف کردند. مثلا آقای خیلیلزاد به عنوان سفیر امریکا، سیاست شخصی و رفاقتی خود را با غنی و کرزی در پیش گرفت و یک آجندای شخصی را پیاده کردند و حتی در مقالات خود آقای خلیلزاد این موارد را اعتراف می کند که سیاست هایش غلط بوده و باید یک سیاست نو بیاید که نفع تمام مردم کشور را در نظر داشته باشد. در حقیقت همین افغان های امریکایی که ۱۶ سال قدرت را در دست داشتند، در برنامه های کلان کشور انحراف های کلان ایجاد کردند.
احمدولی مسعود می گوید: یک حکومت بی نهایت ضعیف، غیرقابل اعتماد، کاملا بی برنامه و غیر ملی داریم که فقط برای آجنداهای شخصی شان تلاش می کند و بیشتر یک سری ماموریت های بین المللی را برای خود عملی می کنند تا این که بخواهند به مسایل افغانستان رسیدگی کنند. وقتی کشورها منافع استراتژیک دارند، ما به دولتی نیاز داریم که بتواند جایگاه روابط افغانستان را در میان کشورها تثبیت کند و در رده اول منافع افغانستان را در نظر بگیرد.
رییس بنیاد احمد شاه مسعود می گوید: اینکه شنیده می شود، افغانستان در پروژه های اقتصادی جای پیشرفت دارد، تا جایی که من مطالعه می کنم، پروژه های بزرگ افغانستان عمقی و بنیادی نیستند و بیشتر پروژه های سفید هستند.
مسعود، درخصوص مذاکرات رییس اجرایی جمعیت با رییس جمهور می گوید: مشکل افغانستان، ابعاد بسیار کلانی دارد. نقطه مرکزی و محور تصمیمات و اختیارات به شخص رییس جمهور بر می گردد و اینکه با چه کسی درباره چه موضوعی مذاکره می کند، به مسوولیت خودش است. حرف این است که این حکومت ائتلافی و درواقع حکومت وحدت ملی است و ما رییس جمهور به معنای واقعی آن نداریم و رییس حکومت وحدت ملی و رییس اجرایی حکومت وحدت ملی داریم. اینها باید یک دولت منسجم می ساختند که نتوانستند این کار را انجام بدهند. افراد زیادی خواهان آوردن تعادل هستند اما کسی که در راس قدرت است باید آن را عملی کند و قضیه این است حکومت خود یک مشکل است تا اینکه بخواهد مشکلی را حل کند.
وی، درباره اینکه حکومت افغانستان می تواند، شریکی برای دولت جدید امریکا باشد معتقد است: مسلما حکومت فعلی این توانایی را ندارد. شخصیت هایی که در ۱۶ سال پست های کلیدی در اختیارشان بود، نتوانستند این کار را تحقق بدهند و در دو سال باقیمانده عمر این حکومت هم رهبری نمی تواند کاری بکند. هر رهبری که در افغانستان روی کار آمده است بدون در نظر گرفتن منافع ملی و براساس سلیقه های شخصی با کشورها طرح دوستی و دشمنی راه انداخته و جالب است که خود را هم مسوول نمی دانند. امروز هیچ سیاستدان، تحلیلگر و مردم عادی ای وجود ندارد که از آن ها انتقاد نکند و صدای دنیا بالا رفته که در رده فاسدترین کشورهای دنیا هستید اما این رهبران اصلا به روی خودشان نمی آورند و همیشه فرافکنی می کنند.
این منتقد، درخصوص صحبت های آتشین ترامپ در نابودی هراس افگنی از طریق قدرت نظامی و زور اظهار می کند: مبارزه با افراط گرایی و تروریزم در کشورهای اسلامی هم باید به وسیله نظامی و هم راهکارهای فرهنگی و سیاسی پیش برده شود و اگر ترامپ واقعا قصد دارد با در برابر افراطی گری بایستد مجبور است با مسلمانان عام جهان در یک جبهه واحد باشد و نمی شود افراط گرایی را با لیبرالیزم محض نابود کرد. راهکارهای فردی ترامپ، مطمئنا تنش ها را بالا می برد و اینکه بخواهد از طریق نظامی تروریزم را شکست دهد مطمئنا اشتباه است.
عربستان و پاکستان همواره به عنوان شرکای استراتژیک مهم امریکا در خاورمیانه و شرق آسیا مطرح بوده اند و ایران هم به عنوان چالشگر مهم منطقه، در اوضاع افغانستان نقش بازی کرده است و این سه کشور به عنوان حامیان تروریزم در افغانستان شناخته می شوند و در کنار اینها افغانستان همواره با رهبران فاسدی طرف بوده که برنامه های قابل حل را به انحراف برده اند.
رییس بنیاد شهید مسعود، ذرباره نحوه عملکرد رییس جمهور امریکا در این شرایط می گوید: ترامپ باید برای رهبران افغانی، سیاست های بنیادین نو بیاورد و تکیه به سیاستمداران و افغان های امریکایی را کنار بگذارد و با تمام افغان ها رابطه داشته باشد. در رابطه با پاکستان، سیاست ها باید قاطع و روشن باشد و با صحبت های گرم تلفنی ترامپ و نواز شریف نمی توان تروریزم را شکست داد چرا که تروریزم برای برخی کشورها ابزار شده است که از طریق آن می توانند حتی اطمینان کشورهای غربی را برای تامین منافع در منطقه ضمانت کنند.
وی می‌افزاید: بهترین راهکار این است که چهره‌هایی که فساد آنها اظهر من الشمس است و در قراردادهای بلند دست بالا را داشته اند از صحنه قدرت حذف شوند و یک تعداد چهره های ناشناخته اما کاردان و از چهر های جوان ترکیبی را ساخته شود و مورد حمایت واقع شوند و به دور باطل به قدرت رسیدن کسانی که در ۱۶ سال امتحان ناکام بودند، خاتمه داد.
آقای مسعود می‌گوید: حکومت وقتی اوضاع به نفعش نیست، یک نان چاشت به ریش سفیدان کشور در ارگ می دهد و به روی مردم می کشد که ما با بزرگان شما مشورت می کنیم درحالیکه این کار کاملا عوام فریبانه و بی اساس است. اگر امریکا یک دولت ملی با همراهی چهره های نیک نام و جوان را روی کار بیارود، مردم از این دایه حمایت می کنند و یک تحول کلان بوجود می آید. امریکا می تواند با تکیه به مردم افغانستان تغییر بیاورد و از مسایل جاری کشور عبور
کند اما اگر مانند حکومت قبلی امریکا، یک سیاست غیر قاطع با تکیه به صحبت های تکیه داران سیاسی در پیش بگیرد، اوضاع بدتر می شود و بازیگران زیادی نگران از صحبت های ترامپ، به دنبال فرصت یابی و مانور در خلا قدرت منجسم در افغانستان هستند.
مصاحبه ضمیر کابلوف با شبکه ترکیه، جنگی مشابه حلب سوریه را در افغانستان به ذهن متبادر می کند که مسلما از کنترل نظامی های افغانستان خارج است و از صحبت های ترامپ هم، بوی یک جنگ دوام دار به مشام می سد، مسعود درخصوص اوضاع افغانستان در سال بعد می گوید: حکومت روز به روز ضعیف تر می‌شود و به فروپاشی سیاسی خود نزدیک می شود و در مقابل گروه های مختلف طالبان و مراکز قدرت در کشور بیشتر می شود که تصویر آینده را تاریک می سازد، به دنبال این وقایع نمی توان امیدواری جدی به صحبت های ترامپ داشت.
وی، در ارزیابی اوضاع افغانستان افزود: به قدری ابعاد سیاسی و مراکز قدرت پیچیده شده اند که نمی توان تمام موارد را در یک محاسبه کلی، آورد و نتیجه ای برای آن گرفت؛ به همین اندازه سیاست های ترامپ هم مبهم است و هم مقامات افغانستان، بازیگران بیرونی افغانستان و کشورهای جهان منتظرند ببیند، وی چه سیاستی را در پیش می گیرد. آنچه روشن است این است که این رهبری متکی به مردم نیست و متکی به کمک های امریکا است و اگر امریکا کمک های خود را قطع کند، رهبری کنونی در روز دوم سقوط می کند.