دیروز ۲۶ دلو، بیست‌وهشتمین سالروز خروج قشون سرخ شوروی از افغانستان بود. ارگ ریاست‌جمهوری و برخی نهادها در ولایاتِ مختلف از این روز تجلیل کردند. سالروز خروج ارتش شوروی در تاریخ سیاسی افغانستان، از اهمیتِ فوق‌العاده‌یی برخوردار است. در این روز، آخرین قوت‌های شوروی از افغانستان، پس از ده سال اشغالِ این کشور بیرون شدند. اگرچه برخی‌ها در داخل و خارج معتقدند که خروج نیروهای شوروی در نتیجۀ جنگِ مردم افغانستان با حمایتِ کشورهای خارجی رقم خورد و به‌وسیلۀ کشورهای خارجی این پیـروزی محقق گشت، اما فراموش نباید کرد که کمک‌های بین‌المللی به جهاد افغانستان به هر دلیلی که صورت گرفته بود، هرگز عاملِ اصلیِ شکستِ شوروی نمی‌تواند باشد؛ بلکه دلیلِ اصلی مردمانِ برهنه‌پا و بومیِ این سرزمین از هر قوم و گروه بودند که تابِ اشغالِ کشور را نیاوردند و در برابر رژیم کمونیستی که عکسِ ارزش‌های مردم و جامعه عمل می‌کرد، تا پای مرگ و پیـروزی رزمیـدند. آنان با ایمان و اخلاصِ کامل در برابر اشغال ایستادند و ابرقدرتِ جهان را به شکست مواجه ساختند.
البته بودند کسانی در میان تنظیم‌های جهادی که طبق برنامه‌های استخباراتیِ دیگران به پیش می‌رفتند و به دستور کرنیل‌ها عمل می‌کردند و مسترها در همان‌زمان بر آن‌ها حکم می‌راندند. همین‌ها بعدها سبب بدنامی جهاد و ناکامیِ مجاهدان در دولت‌داری شدند و نیز ابزارِ دستِ پاکستان گردیدند تا دولت دلخواهِ آن کشور را به‌وجود بیاورند و در خدمتِ آی‌اس‌آی باشند.
اما کسانی که آن روزها در برابر شوروی جنگیدند، اکنون به اعترافِ داخلی‌ها و خارجی‌ها و به اصطلاح، به اعترافِ کفر و مسلمان، طلسمِ شوروی را شکسته‌اند و شهید مسعود قلبِ این طلسم‌شکنی شناخته می‌شود. این احمدشاه مسعود بود که ابرقدرتِ شرق را وادار به انعطاف و مذاکره کرد و این نخستین تزلزلِ نزدیک به شکست در تاریخ حکمرواییِ روسیۀ تزاری و سپس شورویِ اشغال‌گر بود. یک ابرقدرتِ جهانی در برابرِ یک رزمندۀ آزادی‌خواه سر فرود آورد و موجب حیرتِ جهانیان گردید. اما این پیروزی به‌ساده‌گی به دست نیامد؛ زیرا مسعود در کنار آن‌که در برابر شوروی مبارزه می‌کرد، در مواجهه با برخی گروه‌های به‌ظاهر اسلامی و جهادی هم قرار داشت. حزب اسلامی آقای حکمتیار یکی از سخت‌سرترین‌‌ها در این زمینه بود. در روزگاران جهاد، این حزب به جای آن‌که با به دست آوردنِ بخش اعظمِ کمک‌های جهانی، در برابرِ شوروی مبارزه کنـد، در برابر احمدشاه مسعود و جبهات مربوط به قرار می‌گرفت و دامن اختلافِ حزب اسلامی و جمعیت اسلامی را بالا می‌برد. مسعود در کنار مبارزه در برابر شوروی، با مزاحمت‌ها و دشمنی‌های بی‌شمارِ گلبدین حکمتیار روبه‌رو بود؛ چنان‌که در اوج جهاد ۳۲ تن از فرماندهانِ معروفِ و همسنگر او توسط حزب اسلامی به شهادت رسیدند. در این شرایط دشوار، مردانِ بزرگی مانند مسعود بودند که توانستند با تمسک به وحدتِ کلمه، شوروی را وادار به عقب‌نشینی و شکست کنند.
ارتش سرخ پس از ده سال اشغال و جنگ و مجاهدتِ مردم، طبق معاهدۀ ژنیو از افغانستان بیرون شد و کشور از آن تاریخ به بعد وارد مرحله‌های تازه‌تری از بی‌ثباتی و بحران گردید و به عنوان طعمۀ پاکستان در منطقه مطرح شد. جنگ‌های نیابتی در برابرِ دولت مجاهدین آغاز گشت و در این مسیر، طالبان شکل گرفتند و مبارزه با تروریزمِ جهانی در افغانستان کلید خورد. امروز هم جهان و مردمِ افغانستان و هم دولتِ ما در برابر کسانی می‌جنگند و نیز با کسانی قصد صلح دارند که دیروز احمدشاه مسعود با آنان می‌جنگید و در عین حال، به گونۀ اصولی و آزادمنشانه در پیِ صلحِ آنان بود. این یعنی حقانیت جهاد و مقاومت مردم افغانستان. بنابرین، تجلیل از ۲۶ دلو به عنوان روز آزادی افغانستان از تجاوز شوروی، بدون یادآوریِ خاص از احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور، زیبنده نیست و این روز به نامِ او گره خورده است.