گزارشگر:روحالله بهزاد/ چهار شنبه 4 حوت 1395 - ۰۳ حوت ۱۳۹۵
برخوردهای سلیقهیی در سیاست خارجی سبب شده است تا دستگاه دیپلوماسی افغانستان صدمه ببیند.
شماری از آگاهان روابط بینالملل و اعضای مجلس نمایندهگان میگویند که بیباوری رهبران سیاسی در حوزۀ حفاظت از منافع ملی به صورت مشترک، مردم افغانستان را متضرر ساخته است و این وضعیت نشاندهندۀ تجرید سیاسی جناحهای شریک در حکومت نیز است.
آگاهان این اظهارات را در حالی مطرح میکنند که اخیراً گفتههای مبنی بر عدم حضور وزیر امور خارجه و یا یکی از نمایندهگان این وزارت در همراهی رییسجمهور در نشست امنیتی مونیخ در آلمان بلند شده است.
آگاهان روابط بینالملل همچنان گفتهاند که حضور سفیر افغانستان در امریکا در نشست مونیخ پرسشبرانگیز، غیر ضروری و هزینه بردارد است، زیرا افغانستان در کشورهای مختلف اروپایی سفیر دارد و رییسجمهور میتوانست یکی از آنان را در این نشست دعوت کند.
محمد واعظی، آگاه روابط بینالملل در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار میگوید: سیاستگذاری در افغانستان در کل، بهویژه در حوزۀ سیاست خارجی با مشکلات فراوانی روبهرو است، زیرا دستگاه دیپلماسی افغانستان در طول پانزده سال اخیر نتوانسته چهرههای با تجریه و با دانش را در این بخش جذب و از آنان استفاده ببرد کند.
آقای واعظی میافزاید: معمولاً سیاستگذاری در افغانستان منحصر به یک فرد است و زمانی که رییسجمهور تبدیل میشود، تمام دستگاههای دولتی با سیاستهایش تغییر و دگرگون میشود.
این آگاه روابط بینالملل بر این باور است که چون حکومت استراتژی مشخصی در عرصۀ روابط بینالملل ندا رد، رفتارها بر اساس علایق و سلایق و انگیزههای فردی صورت میگیرد و انگیزهها همواره متغیر میباشد.
آقای واعظی با اشاره به اینکه دیپلماسی یک امر کاملاً تخصصی است، اظهار داشت: در تمام کشورها ساختارهای دموکراتیک و کشورهایی که براساس رأی مردم به وجود میآیند، تلاش میکند تا تجربۀ تاریخی دیپلماتها و سیاستگذاران را مکتوب کنند و از آن استفاده کنند.
به باور او، دستگاه دیپلماسی در افغانستان باید غیر سیاسی شود. در تمام کشورها دیپلماتها از وظیفۀشان منفک نمیشوند، چون تجارب آنان در عرصههای سیاست خارجی خیلی کمک میکند.
در عین حال، صالحمحمد سلجوقی، نمایندۀ مردم در مجلس نمایندهگان میگوید، بیثباتی و اعتماد قابل توقع میان سیاستگذاران افغانستان وجود ندارد تا بتواند منافع ملی افغانستان را در سطح بینالملل تأمین کند.
آقای سلجوقی میافزاید: عدم حضور رییس دستگاه دیپلماسی افغانستان در نشستهای مهم بینالمللی نشاندهندۀ شکاف بزرگ میان شرکای قدرت در افغانستان است، زیرا این حکومت برگرفته شده است از مشارکت سیاسی تیمهای انتخاباتی بوده است.
این نمایندۀ مردم در مجلس تأکید میکند که امروز بیباوری رهبران سیاسی افغانستان در حوزۀ حفاظت از منافع ملی به صورت مشترک، مردم افغانستان را متضرر ساخته است و این وضعیت نشاندهندۀ تجرید سیاسی جناحهای شریک در حکومت نیز است.
آقای سلجوقی با اشاره به اینکه حضور وزیر خارجۀ کشور در کنار رییسجمهور در نشستهای بینالمللی نشانۀ قدرت و یکپارچهگی مردم افغانستان در برابر ناملایمات موجود در عرصۀ منتطقهیی و بینالمللی است، خاطرنشان ساخت: “با توجه به شیوۀ برخورد مسوولان حکومت با دستگاه دیپلماسی کشور به بیاعتمادیی نسبت به کشورمان دست خواهند یافت که در آن صورت افغانستان میدان سیاست را به رقبای خود خواهد باخت.”
آقای سلجوقی بر این باور است که افغانستان سیاست متعادل و تعریف شده که بتواند در حوزۀ منافع ملی افغانستان را به جایی رسانده باشد ندارد که باید امروزه جبران گردد.
همزمان با این، شکیب مستغنی، سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید، احضار سفیر و یا یکی از نمایندهگان افغانستان از سوی وزارت دفاع پاکستان حقیقت ندارد و تنها ارتش پاکستان فهرستی از تروریستان را به سفارت افغانستان در پاکستان ارسال کرده اند.
آقای مستغنی میافزاید که همزمان با سفر رییسجمهور به نشست مونیخ، صلاحالدین ربانی، وزیر امور خارجۀ افغانستان در یک سفر رسمی تاجیکستان رفته بودند و در کشور حضور نداشتند.
این در حالی است که پیش از این نیز اقدامات غیر متعارف دیپلماتیک از سوی مسوولان حکومت وحدت ملی به نمایش گذاشته شده است. چندی پیش محمد حنیف اتمر، مشاور شورای امنیت ملی برای گفتوگو در مورد آبهای افغانستان به ایران سفر کرده بود که مورد انتقاد بسیاری از آگاهان روابط بینالملل و سیاسیون کشور قرار گرفت.
آگاهان روابط بینالملل به این باور اند که دیپلماسی یک امر تخصصی است و حوزۀ مشخص خود را دارد، از اینرو، مسوول امنیتی یک کشور نمیتواند غیر از حوزۀ تخصص خود به مذاکره با کشورهای دیگر بپردازد.
هدف اساسی و نهایی سیاست خارجی کشورها را معمولا اقتدار، سربلندی و عزت هر کشور و شهروندان آن تشکیل میدهد. برای نیل به این مهم دستگاه دیپلماسی بینالمللی کشورها معمولاً سه اصل مهم و بنیادین عزت، عقلانیت و مصلحت را مد نظر دارند، زیرا در این صورت است که میتوان روابط خارجی را سامان داده و به ثبات در مناسبات بینالمللی و امنیت پایدار در داخل کشور دست یافت.
Comments are closed.