از “کوری” تا “بینایی”؛ داسـتان انتخـاباتِ افغانســتان

گزارشگر:احمد عمران/ شنبه 28 حوت 1395 - ۲۷ حوت ۱۳۹۵

از حالا چنین به نظر می‌رسد که کمیسیون انتخابات دست به اقدام‌هایی می‌زند که به هیچ صورت نمی‌تواند تضمین‌کنندۀ شفافیت در انتخاباتِ بعدی و اعادۀ حثیتِ از دست رفتۀ این نهاد پس از برگزاری انتخاباتِ افتضاح‌آمیزِ سال ۱۳۹۳ باشد.
به تازه‌گی رییس کمیسیون انتخابات بدون آن‌که دیگر اعضای این کمیسـیون را در جریان قرار دهد، در یک اقدامِ کم‌پیشینه، رییس یکی از کمیسیون‌های mandegar-3انتخاباتی ولایتی را به ریاست کمیسیون انتخاباتِ ولایتِ دیگری گماشته است. در حالی که بر اساسِ اطلاعات درز کرده به برخی رسانه‌ها، فرد متذکره از سابقۀ خوبِ کاری برخوردار نبوده و در دوران تصدی این سمت، مرتکبِ قانون‌شکنی‌های زیادی شده است. از سوی دیگر هم، تقرر افراد تازه به ریاست‌های ولایتی کمیسیون انتخابات باید از طریق رقابت آزاد و مطابقِ لایحه‌ها و اصول کاریِ کمیسیون انتخابات صورت گیرد. اقدام‌های این‌چنینی، ضمن این‌که می‌تواند نسبت به غیرجانب‌دار بودنِ کمیسیون انتخابات شبهه‌هایی را به وجود آورد، همچنین می‌تواند بر اعتماد مردم نسبت به برگزاری انتخابات‌های بعدی به‌شدت صدمه وارد آورد.
اعضای تازۀ کمیسیون‌های انتخاباتی که پس از جنجال‌های زیاد به این سمت‌ها برگزیده شده اند، باید با احتیاط و دقتِ فراوان به امور اصلاحات در نظام انتخـاباتِ کشور رسیده‌گی کنند و نه این‌که خود دست به اقدام‌های فراقانونی بزنند. هر وقت که من داستان پُرآبِ چشمِ انتخابات افغانسـتان را مرور می‌کنم، به یاد دو رمان معروفِ ژوزه ساراماگو نویسندۀ پرتغالی برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات می‌افتم. این رمان‌نویس معترض در رمانی به نام “کوری” که برایش شهرت جهانی به بار آورد، در واقع به نظام‌هایی که مدعی نماینده‌گی از مردم اند، به‌شدت می‌تازد. آقای ساراماگو معتقد است که نظام‌های فعلیِ کشورهای دموکراتیک، شهروندان‌شان را اغفال می‌کنند و سبب می‌شوند که کسی به راز و رمزهای پنهانِ بهره‌کشی پی نبرد.
به باور آقای ساراماگو، نظام‌های فعلی جهان که منظورش نظام‌های کشورهای اروپایی و امریکای شمالی اند، شهروندان را به کوری سفید سوق می‌دهند. او در رمان دیگرش به نام” بینایی” که پس از “کوری” آن را منتشر کرد، بازهم به انتقادهایش از سران کشـورهای اروپایی ادامه می‌دهد و این بار، علاج کار را در رفتن شهروندان به پای صندوق‌های رای و ارایۀ رای سفید می‌داند. او می‌گوید نرفتن به پای صندوق‌های رای، اعتراض‌های همه‌گانی را پنهان می‌سازد، به همین دلیل شهروندان باید نشان دهند که آگاهانه به پای صندوق‌های رای رفته اند ولی از آن‌جایی که اعتماد خود را نسبت به نتیجۀ کار از دست داده اند، کاغذهای سفید را به صندوق‌ها ریخته اند.
انتخابات افغانستان نیز شاید روزی به سرنوشتِ رمانِ “بینایی” دچار شود، روزی که مردم بدانند که نمی‌شود به کمیسیون‌های انتخاباتی‌یی اعتماد کرد که خود اصول و قوانین‌شان را رعایت نمی‌کنند! واقعاً چگونه می‌توان از شهروندان کشور انتظار داشت به چیزی که مقام‌ها خود به آن التزام نمی‌ورزند، ملزم باشند؟
انتخابات زمانی حیثیت ملیِ خود را دوباره به دست می‌آورد که واقعاً به روندی شفاف، عادلانه و قانون‌مند مبدل شود. بحران انتخاباتِ گذشته هنوز پایان نیافته که مقام‌های جدید با تصمیم‌های خودسرانه و غیرقانونی، به ایجادی بحرانی تازه آغاز کرده اند. هر گونه اقدام غیرقانونی در راستای انتخابات می‌تواند با واکنش تند و صریحِ شهروندان کشور روبه‌رو شود. همان سرنوشتی که انتخابات در رمان “بینایی” دچارِ آن شد و عملاً کشور به بن‌بست رسید. چقدر خوب است که مقام‌های کشور حداقل نگاهی به این رمانِ خواندنی و زیبا بیندازند.
از جانب دیگر، بحث مهم در راستای انتخابات، اعادۀ حیثیتِ کمیسیون‌های انتخاباتی است که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۳ به‌شدت آسیب دید. اعضای جدیدِ کمیسیون‌های انتخاباتی بیشتر از اعضای پیشینِ این کمیسیون‌ها باید متوجه این مسأله باشند و به اصطلاح هیچ قدمِ نادرستی را برندارند.
مقام‌های کمیسیون‌های انتخاباتی فراموش نکنند که شهروندان فعلی، همان شهروندانِ سـال‌های گذشته نیستند که با وجود تهدیدهای امنیتی همچنان به پای صندوق‌های رای بیایند و به دولت‌هایی رای بدهند که سرنوشت سیاسی‌شان را به سخره می‌گیرند. امروز شهروندان کشور می‌پرسند که آن‌همه ایثارگری برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۳ چه نتیجه‌یی در پی داشت که بارِ دیگر با همان مکانیسم‌ها و مسوولانی حتا مغرض‌تر از گذشته، به پای صندوق‌های رای بروند؟
چه خوب است اعضای جدیدِ کمیسیون‌های انتخاباتی درک کنند که در کدام نقطه از تاریخِ حساسِ کشور و در کدام آزمونِ سرنوشت‌سازِ ملی ـ میهنی ایستاده اند و هر قدمِ خطا و ناسنجیدۀ آن‌ها تا چه اندازه می‌تواند افغانسـتان را به گذشته‌های تلخ و زهرآگین پرت کند! مسلماً درکِ این‌همه قبل از علم و معرفت، نیازمندِ وجـدانِ بیدار و فعال است و در نبود چنین چیزی، هر انتخاباتی در افغانستان ملوث به تقلب و امیالِ سیاسیِ سیاسیون خواهد بود. امیـد می‌رود اولاً اعضای جدیدِ کمیسیون‌های انتخاباتی دارای وجدانِ پاک و ارادۀ مصمم باشند و ثانیاً اگر به ضعفِ وجدان و اراده مبتلا هستند، صدای عدالت‌خواهیِ مردمِ تقلب‌کشیدۀ افغانستان، این خلای روحانیِ آن‌ها را پُر کنـد!

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.