شماری از احزاب سیاسی و تاریخ‌نگاران در نشستی می‌گویند، مرز دیورند رسمی است و برای حفظ امنیت و ثبات در کشور باید آن را بسته کرد.
آنان که دیروز در یک نشست خبری در کابل سخن می‌گفتند، با مطرح کردن بیش از ۲۰ سند تاریخی در زمینۀ رسمی بودن مرز دیورند، از مسوولان حکومت وحدت ملی خواستند تا مرز دیورند را بسته کرده و در کنار آن، وزات اقوام و قبایل را نیز منحل سازند.
دکتر لطیف پدرام، رهبر حزب کنگرۀ ملی افغانستان و عضو مجلس نماینده‌گان در این نشست گفت: مرز دیورند به عنوان مرز رسمی میان افغانستان و پاکستان شناخته شده است و از دولت افغانستان و پاکستان و سازمان ملل متحد می‌خواهیم تا یک‌بار دیگر به رسمی بودن این خط تأکید کنند تا بتوانیم به بحران‌های به وجود آمده در منطقه نقطۀ پایان بگذاریم.
آقای پدرام افزود که دیورند یک بحث پایان‌یافته در تاریخ افغانستان است و جدال بر سر آن مصرف داخلی دارد و به لحاظ سیاسی و حقوقی اعتباری ندارد.
این عضو مجلس نماینده‌گان اختلاف مرزی با پاکستان را عامل اصلی ناامنی در کشور دانست و اذعان داشت: “افغانستان باید از این ادعای غیرقانونی دست بکشد و بیشتر از این سبب قربانی شهروندان افغانستان نشود. اسناد داخلی و بین‌المللی فراوانی در زمینۀ رسمی بودن مرز دیورند وجود دارد. چگونه ممکن است بر پشاور ادعار ارضی داشته باشی و هم‌زمان سفارت‌تان در آن کشور فعال باشد؟”
دکتر پدرام با بیان این‌که حکومت افغانستان امنیت پایتخت را تأمین کرده نمی‌تواند، اما توهم گرفتن خاک پاکستان را دارد، بیان داشت: “مسألۀ دیورند را به مسألۀ ناموسی تبدیل کرده‌اند، وقتی بخواهید در پیوند به آن حرف بزنید، شما را خاین ملی خطاب می‌کنند. درحالی که شهروندان حق دارند تا از هر نقطه‌یی که متضرر می‌شوند، انتقاد کنند.”
رییس حزب کنگرۀ ملی افغانستان، برخی از کشورهای همسایه و منطقه به ویژه هند و پاکستان را به ترویج کردن افراط‌گرایی در منطقه متهم کرد و گفت: این کشورها برای منافع‌شان افراط‌گرایی مذهبی را دامن می‌زنند.
او از احزاب سیاسی، نهادهای مدنی و مردم افغانستان خواست تا به‌گونۀ جدی بر حکومت فشار بیاورند تا از ادعای مرزی در خاک پاکستان “که یک ادعای غیر قانونی و هزینه بردار است” دست بکشد.
هم‌زمان با این، غلام‌محمد محمدی، نویسنده و تاریخ‌نگار با بر شمردن بیش از ۲۰ سند تاریخی در پیوند به رسمی بودن مرز دیورند از سوی حاکمان و شاهان افغانستان، گفت: افغانستان با شش کشور هم‌مرز است، اما با هیچ کشوری به مانند پاکستان مشکلات لاینحل ندارد. مادر این بحران و مشکل، مرز دیورند است که به باور ما باید بسته شود.
آقای محمدی گفت که از هیچ مرز رسمی میان کشورهای همسایۀ افغانستان ترویست و انتحاری به داخل افغانستان نمی‌آید، اما مرز دیورند حدود چهل سال است که به دهلیز مرگ برای مردم افغانستان تبدیل شده است.
این تاریخ‌نگار برجستۀ کشور که پژوهش‌های تاریخی زیادی از او در پیوند به مناسبات افغانستان و پاکستان به نشر رسیده است، خاطرنشان ساخت: “افغانستان ادعا دارد که پاکستان به ویژه «آی‌اِس‌آی» در امور افغانستان مداخله می‌کند، در مقابل، پاکستان نیز ادعا می‌کند که وزارت اقوام و قبایل افغانستان یک وزارت استخباراتی است که از این طریق در امور پاکستان مداخله می‌کند. بنابراین، از آنجا که این وزارت کار موثری تا به حال انجام نداده است، باید بسته شود.”
آقای محمدی که داشتن دولت ملی را از الزامات افغانستان می‌داند، از حکومت می‌خواهد تا مرز دیورند را بسته کرده و در کنار آن، وزات اقوام و قبایل را نیز منحل بسازد.+
ایجاد توازن در مواجه با هندوستان و پاکستان و حل مسألۀ آب‌ها با پاکستان از خواست‌های دیگر آقای محمدی از حکومت است که به باور او، می‌تواند دست مداخلۀ دو کشور را از امور یک‌دیگر کوتاه بسازد.
تقابل افراط‌گرایی اسلامی، بودیسم و هندویسم
لطیف پدرام رهبر حزب کنگرۀ ملی در قسمتی از سخنانش به تقابل و در برابر هم قرار گرفتن چند گرایش فکری در منظقۀ آسیا تأکید کرد و گفت: حل بحران افغانستان با پاکستان می‌تواند به صلح در منظقه کمک کند. اما مسأله‌یی که کمتر در این زمینه به آن پرداخته شده است، چگونه‌گی و تقابل افراط‌گرایی اسلامی، هندویسم و بودیسم افراطی است. این نقطه بر بحران‌های منطقه بسیار اثرگذار است.
آقای پدرام با اشاره به کوچ‌دادن اجباری مسلمانان در میانما تأکید کرد: ما هرگز به این نپرداختیم که از متن بودیسمی که اساس آموزش آن را عدم آزار و رواداری بر دیگران شکل می‌دهد، چگونه افراط‌گرایی بودیسستی ظهور می‌کند و مردمان دیگر را قتل عام می‌کند؟ چگونه ممکن است از آموزۀ نرم هندیسم افراط‌گرایی هندویستی ظهور می‌کند؟ این دو دین و گرایش با هم روبه‌رو هستند.
آقای پدرام تصریح کرد: تقابل هندوستان و پاکستان تنها تقابل نظامی و استراتیژیک و رسیدن به قدرت و ثروت بیشتر برای اقتدار نیست، نبرد افراط‌گرایی اسلامی در برابر افراط‌گرایی هندویسم نیز است. اگر به تاریخ این دو کشور توجه شود، هیچ‌گاهی به سیاست‌مداران معتدل، میانه‌رو و متمایل به صلح‌جویی در این دو کشور مجال ظهور اراده داشته‌اند.
به باور رهبر حزب کنگرۀ ملی افغانستان، رسیدن ثبات در منطقه بدون پرداختن به این مسایل و عناصر به دست آمدنی نیست. اگر وضعیت به همین‌گونه به پیش برود، ممکن منظفه آسیا به سرنوشت خاورمیانه گرفتار گردد.
دکتر پدرام با بیان این‌که تا آخر سال میلادی نفوس مسلمانان هندوستان نسبت به نفوس مسلمانان پاکستان بیشتر می‌شود و این‌کار برای هندوستان خطرناک است، خاطر نشان ساخت: هندوستان با هر حزب، جریان، جماعت و گروهی که بخواهد معضل افغانستان با پاکستان حل گردد، دشمن است. ما باید به عنوان یک دولت و به عنوان مردم منافع خودمان را در نظر داشته باشیم.
حزب کنگرۀ ملی درحالی این گفته‌ها را مطرح می‌کند که چند روز پیش رسانه‌های پاکستانی از به رسمیت شناختن این خط از سوی داکتر عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی نیز خبرداده بود، اما دفتر رسانه‌های ریاست اجرایی این خبر را رد کرد.