گزارشگر:علی حسینی/ شنبه 17 سرطان 1396 - ۱۶ سرطان ۱۳۹۶
میگویند زمانی که شهزاد محمدی، بازیکن تیم کریکت افغانستان در مسابقات حذف میشد، اعضا و طرفداران تیم، بخش عمدهیی از امید خود را از دست میدادند. او یکی از بازیکنان نامدار تیم کریکت افغانستان است که در ۱۱۶ بازی بینالمللی به میدان رفته و رکوردهایی را ثبت کرده است.
شهزاد، اما در حال حاضر به خاطر اتهام دوپینگ و زورافزایی از سوی شورای بینالمللی کریکت فعالیتهای ورزشیاش تعلیق شده است. دوپینگ زمانی رخ میدهد که یک ورزشکار از موادی به قصد افزایش کارایی در ورزش استفاده کند.
عاطف مشعل، رییس بورد کریکت افغانستان، اخیراً اعلام کرد که تاکنون حدود ۶۰هزار پوند (۷۷هزار دالر) مصرف کردهاند و با استخدام وکیل در تلاش هستند تا شهزاد رفع تعلیق شود.
در یکی دو روز گذشته نیز در صفحات توییتر و فیسبوک کمپینی راهاندازی شده با هشتگ شهزاد محمدی را ببخشید. این کاربران از کمیتۀ بینالمللی المپیک خواستهاند به علت اینکه دوپینگ شهزاد «ناخواسته بوده»، او را رفع تعلیق کنند.
حداکثر ممنوعیت شهزاد از شرکت در بازیهای کریکت؛ ۴ سال است، اما او اگر ثابت کند که عمدی دوپینگ نکرده، دوران محرومیت او ممکن است به ۲ سال کاهش یابد.
شهزاد محمدی اولین بازیکن افغانستان نیست که پایش به پروندۀ دوپینگ باز میشود. پیش از این، محمد نعیم درانی، ورزشکار پارالمپیک رشتۀ پرتاب نیزه، به اتهام دوپینگ در سال ۲۰۱۶ به مدت چهار سال از فعالیتهای ورزشی محروم شد.
به گفتۀ یکی از کارشناسان ورزشی، زمانی که ورزشکاران افغانستان برای مسابقات بینالمللی میروند، منتظر یک شانس هستند که آزمایش دوپینگ ورزشکاران مثبت نباشد؛ چراکه در داخل افغانستان آزمایش دوپینگ به هیچوجه انجام نمیشود و خود بازیکنان نیز نمیدانند که دوپینگ کردهاند یا خیر.
در بسیاری از کشورها نهادهای ورزشی حتا در سطح کمیتهها آزمایش دوپینگ و نیروافزایی انجام میدهند. این نهادها فهرستی از مواد نیروافزا را در اختیار دارند که نشان میدهد مصرف آن میتواند ورزشکار را با خطر اتهام دوپینگ روبهرو سازد؛ لذا ورزشکاران نباید از این مواد استفاده کنند.
به همین علت، کمیته ضد دوپینگ در این کشورها فعال است.
البته هر آزمایش مثبت دوپینگ به این معنی نیست که ورزشکار با آگاهی از مواد نیروزا استفاده کرده است. در برخی موارد، ورزشکاران از ترکیبات مواد غذایی و نوشیدنی که استفاده میکنند آگاه نیستند. در چنین مواقعی، نتیجۀ آزمایش دوپینگ آنان مثبت است، بدون اینکه ورزشکار قصد دوپینگ داشته باشد.
ورزشکاران در بسیاری از کشورها قبل از حضور در میدانهای بینالمللی، ماهها و گاهی هم حدود دو سال به نحوی در قرنطینه بهسر میبرند. در این مدت، کمیتۀ ضد دوپینگ فعالیتهای آنان را زیر نظر دارد و تا قبل از رفتن به میدان مسابقه، چندبار ورزشکاران را آزمایش میکنند.
جاوید خاور، کارشناس مطالعات المپیک میگوید، در افغانستان هیچ فدراسیونی آزمایش دوپینگ انجام نمیدهد. آگاهی در این زمینه بسیار کم است.
به گفتۀ آقای خاور، نیاز به آزمایش دوپینگ در افغانستان زمانی جدیتر میشود که ورزشهایی چون کریکت، فوتبال و تکواندو در میدانهای بینالمللی جای پایی برای خود باز کردهاند.
به نظر این کارشناس ورزش، نبود سیستم آزمایش دوپینگ در افغانستان بسیار نگران کننده است. این موضوع میتواند به حیثیت ورزشی افغانستان خدشه وارد کند.
از طرف دیگر، اگر موارد دوپینگ در بین ورزشکاران افزایش یابد، در آینده ورزش افغانستان را با بحران جدی دیگری روبهرو خواهد کرد.
احسان نیرو، سخنگوی کمیته ملی المپیک افغانستان در این زمینه میگوید: “متاسفانه امروز در افغانستان دستگاه یا وسیلهیی که مسایل دوپینگ را تشخیص دهد، نداریم؛ ولی به صراحت در سمینار و ورکشاپها کمیتۀ ملی المپیک اعلام کرده که لطفاً از دوپینگ خودداری کنید.”
در افغانستان قانون یا لایحهیی که براساس آن دوپینگ پیگیری شود و اقدامات جلوگیرانه صورت بگیرد، وجود ندارد. به گفتۀ آقای نیروف تنها اقدام نهادهای ورزشی در افغانستان برگزاری سمینار و ارائۀ پیام در این حد است که “لطفاً دوپینگ نکنید.”
با این حساب، جلوگیری از دوپینگهای خواسته و ناخواسته در افغانستان دشوار به نظر میرسد. بعید نیست که در آینده موارد دیگری چون قضیه شهزاد محمدی رخ بدهد.
Comments are closed.