قهرمان ملی در شرایطی‌که طالبان با حکومت مجاهدین درگیر جنگ بود، دانشگاه البیرونی را بنیان گذاشت که امروز یکی از معتبرترین نهادهای علمی و تحصیلی در افغانستان است.
محمدعلم ایزدیار معاون مجلس سنا در محفل بزرگداشت از سال‌روز شهادت قهرمان ملی و هفته شهید که از سوی دانشجویان دانشگاه شهید استاد ربانی، روز گذشته دوشنبه ۲۰ سنبله/ شهریور، در کابل گرامی داشت شده بود، با تاکید براین مطلب گفت: شهید مسعود در بدترین شرایط به آموزش فکر می‌کرد.
به گفته ایزدیار: مسعود تنها به جنگ نمی‌اندیشید، بل به مسایل معارف، اجتماعی و قضایی توجه خاص داشت و دیدگاه‌شان نسبت به آموزش یک دیدگاه خاص بود و برای او آموزش زنان و مردان از اهمیت خاصی برخودار بود.
معاون اول مجلس سنا در این همایش گفت: ما به چهار هدف از هفته شهدا و سال‌روز شهادت قهرمان ملی کشور تجلیل می‌کنیم.
او افزود: نخست حرمت گذاشتن به شخصیت شهدا، زیرا آنان به خاطر حفظ عزت و ناموس مردم افغانستان جان خود را فدای وطن‌شان کردند تا ما سربلند زنده‌گی کنیم.
وی تاکید کرد: دوم یادآوری از خاطرات و کارنامه‌های شهدای که جان‌شان را به خاطر حفظ استقلال و آزادی وطن از دست دادند و دیگر درمیان ما نیستند.
ایزدیار همچنان گفت: مساله مهم‌تر دیگر احترام به وارثین و خانواده شهدا است، دولت باید به خانواده شهدا رسیده‌گی کند و این باورمندی را به وجود بیاورد تا سپاهیان دیگری را به سنگرها راهی نماید.
اوتاکید کرد: یکی از وظایف اصلی حکومت یادآوری از شهدا و رسیده‌گی به خانواده و وارثین آنان است، زیرا اگر از خانواده شهدا حمایت صورت نگیرد، دیگر چه کسی باید در سنگرها برای دفاع از وطن بجنگند.
معاون مجلس سنا گفت: اخرین هدف ادامه راه شهداست، امیدوارم حکومت که تمثیل کننده اراده مردم است، توجه جدی به این مورد داشته باشد و مردم را به ادامه راه شهدا با اجرای برنامه‌های مختلف تشویق کند.
درهمین حال بانو قدریه یزدان پرست کمیشنر کمیسیون مستقل حقوق بشر و یکی از فعالان دوران جهاد و مقاومت در این همایش گفت: قهرمان ملی در یک برهه‌ی از تاریخ درخشید و کارنامه‌های‌اش ثبت تاریخ شد.
به باور بانو یزدان پرست: شهید مسعود مردی بود که خود در خط حوادث ایستاده بود و با اطلاعات می‌رزمید و به همین دلیل پیروزی را با کمترین تلفات به دست می‌آورد.
این کمیشنر کمیسیون حقوق بشر گفت: انکار از قهرمانی مسعود، انکار از انسانیت است، زیرا همه می‌دانیم که شهید مسعود به وطن‌اش عشق می‌ورزید و عاشقانه برای وطن‌اش مبارزه می‌کرد و عاشقانه برای وطن‌اش جان سپرد.
به گفته او: نادیده گرفتن زحمات زنان در زمان جهاد و مقاومت جفای بزرگ در حق زنان افغانستان است، زیرا زنان در هر دو دور( جهاد و مقاومت) حضور فعال داشتند و قهرمان ملی جنبش زنان را در هر دور دوره حمایت و تشویق می‌کرد.
وی تاکید کرد: قهرمان ملی کشور به تلاش و فداکاری زنان باور داشت و همواره آنان را حمایت می‌کرد و مساله مهم دیگر این‌که شهید مسعود به نیروی جوان باورمند بود، زیرا همه‌ی هم‌سنگران و کسانی‌که در آن زمان با مسعود شهید، می‌رزمیدند؛ جوان بودند و مسعود به سربازان جوانش افتخار می‌کرد.
بااین حال شماری از دانشجویان دانشگاه شهید استاد ربان تاکید کردند: نام شهید احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور با جهاد، مقاومت و مبارزه خسته‌گی ناپذیر چندین دهه گره خورده است.
آنان افزودند: فرمانده مسعود با روس‌ها جنگید و افغانستان را آزاد کرد و سپس طالبان را شکست داد و افغانستان را در بحرانی‌ترین لحظه را رها نکرد، به همین دلیل او محبوب قلب‌ها بود و است.
به گفته دانشجویان دانشگاه استاد ربانی: مسعود قهرمان جنگ نبود، بل به خاطر صلح می‌جنگید، بنابراین او قهرمان صلح بود و برای آوردن صلح در افغانستان تلاش می‌کرد.
این دانشجویان همچنان افزودند: یکی از ویژه گی‌های شهید مسعود این بود که مستقل می‌اندیشید و به آموزش جوانان و کودکان ارزش قایل بود و برای فراهم‌سازی زمینه آموزش زنان و مردان تلاش بسیار می‌کرد.
به باور این دانشجویان، احمدشاه مسعود قهرمان جنگ نه بل قهرمان صلح بود، زیرا به خاطر تامین صلح می‌رزمید و پیام او پیام صلح ودوستی بود.
این درحالی است که از ۱۸ سنبله، سال‌روز شهادت قهرمان ملی کشور، شهید احمدشاه مسعود و هفته شهید، همه ساله در داخل و خارج کشور به طور باشکوهی تجلیل به عمل می‌آید.