گزارشگر:محمداکرام اندیشمند/ دوشنبه 13 قوس 1396 - ۱۲ قوس ۱۳۹۶
ظهور و حضور داعش در سوریه و عراق طی سه سال اخیر، برعکس، موجب برتری و پیروزی تهرانِ شیعه بر ریاض سنی شد. جمهوری اسلامی ایران، چالش داعش را به فرصت بدل کرد و هلال شیعه را از تهران تا لبنان شکل داد. پیش چشمان بهتزدۀ عربستان سنیِ سلفی نفوذ خود را بر چهار پایتخت عربی: دمشق، بیروت، بغداد و صنعا گسترش داد. حالا که داعش هزیمت یافت و چالش داعش برای جمهوری اسلامی ایران به پایان رسید، آیا ایران به نگهداری و استحکام آنچه که از فرصتِ این چالش بهدست آورد، قادر خواهد بود؟ یا اینکه هزیمت داعش برعکس برای تهران از فرصت به چالش تبدیل میشود؟
شواهد نشان میدهد که شکست داعش در عراق و سوریه بهجای آنکه بازی را به سود ایران در برابر عربستان تغییر دهد، بازی را در مسیر زیانِ ایران قرار داده است. شکست داعش، دشمنانِ پدرکُشته و قدیمی عرب و اسراییل را برای مقابله با ایران شیعه، به دوستی و توافقِ نانوشته کشانده است تا از پُر شدن خلای این شکست توسط تهران جلوگیری شود!
تثبیت هلال شیعه و پایدارسازی تسلط تهران بر چهار پایتخت عربی مذکور، هم برای عربستان سنی مسلمان و هم برای اسراییل یهودی نامسلمان، یک کابوس است، و یک رویداد غیرقابل تحمل. اگر چنین شود، تهران به جولان وصل میشود و ایران میتواند به جادۀ هموار و آسان زمینی در زمین این هلال شیعه تا سواحل مدیترانه و مرز اسراییل برسد. و اگر چنین شود، عربستان بازندۀ اصلی این بازی خواهد بود و بازیگران اصلی در منطقه، فقط ایران و اسراییل باقی میمانند.
به نظر میرسد که عربها و اسراییلیان توافق کردهاند تا مسیر بازی را به زیان ایران تغییر دهند. اسراییل هرچند در طول جنگ سوریه صد بار بر اهدافی در خاک سوریه با راکت و هواپیما حمله کرد، اما در روزهای اخیر و پس از هزیمت داعش، به این حملات همراه با هشدارهای شدیدالحن که مانع تثبیت حضور ایران در سوریه و دسترسی به راه زمینی از تهران تا لبنان میشود، افزوده است.
دو روز پیش (۱۱ قوس ۱۳۹۶) اسراییل بر پایگاه نظام کسوه واقع ۱۴ کیلومتری جنوب دمشق که گفته میشود پایگاه نظامی ایران است، حمله کرد. امروز بنیامین نتانیاهو صدراعظم اسراییل در یک پیام ویدیویی در صفحۀ فیسبوک خود گفته است: «ما اجازه نخواهیم داد که رژیم ایران برای رسیدن به هدف اعلام کردهاش – نابودی کشور ما – حضور نظامی خود را در سوریه تثبیت کند.»
اگر ریاض با جلب حمایت و همکاری علی عبدالله صالح متحد حوثیهای متحد ایران (علی عبدالله صالح که تا سال ۲۰۱۱ مدت ۳۵ سال ریاستجمهوری را به دوش داشت و در جنگ جاری با شیعیان حوثی برضد عربستان اتحاد کرد، دیروز از مذاکره و آشتی با عربستان سخن گفت و ریاض از موقفِ او استقبال کرد) وضعیت جنگ یمن را به سود خود دگرگون سازد، و اسراییل به گونۀ جدی با حملات بلاوقفۀ هوایی و موشکی از تثبیت حضور نظامی ایران در سوریه و ایجاد دهلیز زمینی از مرز ایران تا مرز لبنان از طریق زمین عراق و سوریه جلوگیری کند، بازی در خاور میانه بسیار خونین و بسیار پیچیده میگردد. ایران در مرحلۀ جدید و دشوار این بازی برخلاف مرحلۀ قبلی ظهور و حضور داعش، در موقعیتی بسیار دشوارتر قرار میگیرد. تشدید حملات اسراییل بر سوریه و بهخصوص بر اهداف ایرانی که حتا عربستان سعودی هزینۀ آن را متقبل میشود، چالش بزرگی را در فراروی ایران قرار میدهد. روسیه علیرغم همسویی و رفاقت با ایران در جنگ سوریه در این مقابله جانب ایران را نمیگیرد و با اسرائیل درگیر نمیشود. هرگونه حملۀ ایران بر اسرائیل چه به گونۀ مستقیم و یا از سوی حزبالله لبنان، ایران را در معرض ضربات شدید نظامی امریکا و غرب قرار میدهد. اما اگر باز شانسی همچون گذشته برای تهران پیش بیاید و یا بتواند وقوع و گسترش حملات اسراییل را در تقیۀ سیاسی و زدوبندهای غیرعلنی با اسراییل و امریکا مهار کند و بار دیگر چالش پیش آمده را به فرصت تبدیل کند، میتواند از دشواری های غیر قابل عبور این مرحله بگذرد
Comments are closed.