کردها با جمعیتی حدود ۲۵ میلیون نفر عمدتا در غرب آسیا ساکن هستند. آنها در سه کشور ترکیه، عراق و سوریه برای دستیابی به دولت مستقل یا مناطق خودگردان مبارزه مسلحانه در پیش گرفته‌اند.
خبرگزاری آلمان درباره کردها و سازمان‌های مسلح آنها در خاورمیانه می‌نویسد: «کردها با جمعیتی حدود ۲۵ میلیون نفر، ملتی بدون دولت مخصوص به‌خود هستند. محل سکونت کردها با مساحتی حدود ۵۰۰ هزار کیلومتر مربع، به اندازه خاک فرانسه وسعت دارد.
بیشترین جمعیت کردها به ترتیب در ترکیه (حدود ۱۳ میلیون)، ایران (حدود ۷/ ۵ میلیون)، عراق (حدود ۴ میلیون) و سوریه (حدود یک میلیون) است. در جمهوری‌های ارمنستان و آذربایجان نیز جمعیت کوچکی کرد ساکن هستند.
کردها در ترکیه، سوریه و عراق دارای واحدهای مسلح سازمان‌یافته هستند.
کردها در ترکیه
مناقشه خشونت‌بار دولت ترکیه با حزب ممنوع‌شده کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) بیش از ۳۰ سال است که ادامه دارد. در این درگیری تاکنون بیش از ۴۰ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند. پ‌ک‌ک از سال ۱۹۸۴ با خشونت اسلحه و حملات پی در پی، برای تشکیل یک دولت کردی و یا ایجاد یک منطقه خودمختار در جنوب شرقی ترکیه مبارزه می‌کند.
عبدالله اوجالان، رهبر پ‌ک‌ک از سال ۱۹۹۹ در زندانی در جزیره امرالی در دریای مرمره محبوس است. ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا، پ‌ک‌ک را یک سازمان تروریستی می‌دانند.
بر خلاف پ‌ک‌ک، «حزب اتحاد دموکراتیک»(PYD)، که گفته می‌شود شاخه سوری پ‌ک‌ک است، نه در فهرست گروه‌های تروریستی اتحادیه اروپاست و نه در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا قرار ندارد؛ موضوعی که ترکیه از آن انتقاد می‌کند.
پروسه صلح میان دولت ترکیه و پ‌ک‌ک در سال ۲۰۱۵ به شکست انجامید و متوقف شد. دو طرف یکدیگر را مسئول این شکست معرفی می‌کنند. پس از شکست آتش‌بس، خشونت در مناطق کردنشین ترکیه افزایش یافت. ارتش ترکیه با تانک به سرکوب طرفداران پ‌ک‌ک رفت که در شهرهای مناطق کردنشین در جنوب شرقی این کشور سنگر گرفته بودند.
به‌ویژه در سال ۲۰۱۶ گروه «شاهین‌های آزادی کردستان» (تاک)، شاخه‌ای از پ‌ک‌ک، حملات مرگباری را در استانبول و آنکارا ترتیب داد که در جریان آنها، شمار زیادی شهروند عادی جان خود را از دست دادند.
دولت ترکیه علاوه بر سرکوب پ‌ک‌ک، «حزب دموکراتیک خلق‌ها» را که یک حزب کردی قانونی در ترکیه است را نیز زیر فشار قرار داد. تعدادی از نمایندگان این حزب در پارلمان ترکیه، از جمله دو رهبر آن، صلاح‌الدین دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ، بازداشت و زندانی شده‌اند. دولت ترکیه این حزب را بازوی پ‌ک‌ک در پارلمان ترکیه می‌داند.
کردها در سوریه
کردهای سوریه یکی از طرف‌های مهم درگیری در سوریه هستند. شبه نظامیان «یگان‌های مدافع خلق» که از سوی ایالات متحده آمریکا حمایت می‌شوند، بخش‌ بزرگی از شمال سوریه را کنترل می‌کنند. در این مناطق که به موازات مرزهای ترکیه قرار دارند، کردهای سوریه سیستم اداری خودگران ایجاد کرده‌اند.
«حزب اتحاد دموکراتیک» (پ‌ی‌د) و شاخه نظامی آن، «یگان‌های مدافع خلق» (ی‌پ‌گ) ارتباط تنگاتنگی با حزب کارگران کردستان در ترکیه دارند.
«نیروهای سوریه دموکراتیک» (اس‌دی‌اف) که زیر کنترل «یگان‌های مدافع خلق» قرار دارد، این اواخر با حمایت ارتش آمریکا، موفقیت بزرگی در مبارزه با گروه تروریستی داعش، از جمله در آزادسازی رقه، به دست آورده است. رقه پایتخت خودخوانده داعش بود.
عفرین، در شمال غرب سوریه، بخشی از منطقه تحت کنترل کردهای سوریه و « یگان‌های مدافع خلق» است که ارتش ترکیه اکنون قصد آن کرده تا این منطقه را از کنترل آنها خارج کند.
کردها در عراق
حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از جمعیت ۳۹ میلیون نفری عراق کرد هستند. کردهای عراق پس از عرب‌های شیعه و عرب‌های سنی، سومین گروه قومی بزرگ در عراق هستند.
بیشتر کردهای عراق در منطقه خودمختار شمال این کشور زندگی می‌کنند که دارای نیروی مسلح مخصوص به خود، موسوم به پیشمرگ است. این نیروها پس از حمله داعش در سال ۲۰۱۴ در چارچوب مبارزه علیه داعش، از سوی برخی کشورها از جمله ارتش آلمان آموزش دیده و به سلاح مجهز شدند.
کردهای عراق در اربیل، مرکز منطقه خودمختار خود، پارلمان، دستگاه قضایی و دولت مستقل خود را دارند. پس از رفراندوم سپتامبر ۲۰۱۷ در کردستان عراق برای استقلال، تنش شدیدی میان دولت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق به‌وجود آمد.»