بخش سیزدهـم/

گاهی اعتراض می‌شود که روزۀ دیگـران در غرب به دشواریِ روزۀ مسـلمان‌ها نیست. در پاسـخ باید گفـت که در آیـین یهودی روزه‌هایی وجود دارند که فرد روزه‌دار بـرای بیشتر از ۲۴ ساعت یعنی از غروب آفتاب تا مـدتی پس از غـروب آفتاب روز بعدی، از خـوردن و نوشـیدن اجتـناب مـی‌ورزد. این نوع روزه در روزهـای «یوم کیپور» و «تیشا بآو» گرفته مـی‌شود. روزه در میان هـندوها اشکال گوناگونی دارد. برخی روزه‌هـای آن‌هـا برای ۴۸ ساعتِ تمام ادامه یافته و در خلال آن، از خوردن غذا و نوشیدن آب اجتناب مـی‌نمایند. آن‌ها روزه‌های آسان‌تری هم دارند.
پیروان برخی ادیان هنگام روزه‌داری از خوردن غذاهای جامد دست برمی‌دارند، گروهی تنها از نوشیدن، دسته‌یی از تماس‌های جنسی و بعضی‌ها از سخن زدن روزه می‌گیرند. در میان یکی از قبایل آسترالیا، زنان بیوه برای یک ‌سال تمام حرف نمی‌زنند. از لابه‌لای قرآن هم دانسته می‌شود که یهودی‌ها هم از سخن روزه می‌گرفتند. در برخی ادیان تنها یک طبقه روزه می‌گرفتند که نمونه‌اش برهمن‌ها اند؛ و در برخی دیگر از ادیان روی زمین، مردم هنگام روزه نه تنها که هیچ چیزی نمی‌خورند که هیچ کاری هم انجام نمی‌دهند. برخی ادیان روزه را برای سرزنش و عقوبت می‌گیرند و گروهی دیگر روزه را به عنوان یادآور خاطرات دردآور به‌کار می‌برند و روزۀ برخی دیگر مجموعه نبایدهایی‌ست که روزه‌دار باید از انجامِ آن خود داری کند.
اما روزۀ اسلامی برای شکنجۀ بدن فرض نشده است، یادآور خاطرات تلخِ گذشته هم نیست، یک تقلید قومی و قبیله‌یی هم نمی‌باشد، تنها یک رژیم غذایی هم نیست، یک عمل فردی هم به شمار نمی‌رود؛ بلکه این مناسبتِ میمون فضای سراپای جامعه را دگرگون می‌سازد. رمضان ماه بی‌کاری نیست، رمضان ماه نبایدها هم نیست؛ بلکه ماه بایدهایی چون تزکیه و تصفیه و تصعید روح و خیرات و صدقات و اعمال خیر می‌باشد. روزۀ اسلامی دارای وقت مشخص، متود مشخص و مفهومی بسیار گسترده بوده که به صورت بسیار وسیعی در میان مسلمانان اجرا شده و دین و زنده‌گی و جسم و روح و دنیا و آخرت و فرد و جامعه را با هم پیوند می‌دهد.
خلاصۀ سخن؛ هر سنتی ‌که به این پهنا و ژرفا در میان انسان‌ها رواج داشته باشد، باید یقین داشت که فطرت انسان، سنن الهی در آفرینش و قانون طبیعت آن را تأیید می‌نماید. روزه یکی از سنت‌های پسندیده‌یی است که انسان‌ها را به‌هم پیوند داده و وجه مشترکِ ادیان در مسیر تاریخ بشر بوده است. اسلام که عصارۀ رسالت‌های سماوی است، از این سنتِ باستانی نوعِ انسان حفاظت نموده، برای این فریضه اصول و ضوابط و احکام مشخصی تعیین نموده و آن را به شکل خیلی منطقی، واضح و معقولی تنظیم نموده است.
بیایید از این میراث گران‌سنگِ فرهنگ جهانی پاسداری کنیـم!