بخش نخست/

من از دیرزمانی بدین‌سو با جناب آقای محمدحنیف اتمر مشاور قبلی شورای امنیت آشنایی دارم قبل از این‌که جناب اتمر مشاور شورای امنیت شوند در زمان بیکاری‌شان دید و بازدیدهای ما روی مسایل سیاسی و اجتماعی زیادتر بود، اما بعد از تقرر شان در شورای امنیت غیر از یک مرتبه یا فرصتی میسر نبود یا نخواستیم از نزدیک ملاقاتی داشته باشیم دیگر آن‌ها را از نزدیک ندیدم دور از توافق مخالفت‌ها و همه دغدغه‌های سیاسی جناب آقای اتمر، مدیر پُرکار با حوصله و با تجربه است شرایط عینی و ذهنی جامعه را نسبت به‌هرکس دیگر بهتر تشخیص می‌دهد. وی مرد عملگرایی است من وی را شخصیت مدبر و ظریف به‌خصوص در صحبت‌ها می‌دانم و باور دارم تکیه‌زدن آقای غنی به ریاست‌جمهوری زیادتر آن محصول تلاش‌ها و پشت کار آقای محمدحنیف اتمر بوده با این تعریف که در سیاست دوستی و دشمنی دایمی نیست بلکه منافع دایمی است برمی‌گردیم به اصل ماجرا من تصمیم داشتم دیدگاه خود را در مورد استعفای جنای اتمر در روزهای اول بنویسم، اما فرصت میسر نبود حالا با ایجاد فرصت دیدگاه خود را با شما شریک می‌سازم.
به باور من در مقطع حساس کنونی با استعفای آقای اتمر بحران بزرگی را در تیم جناب آقای غنی که آقای اکلیل حکیمی قبلاً با این دسترخوان وداع کرده است، به وجود آمده که ریشه در سه مسالۀ اساسی دارد. نقطه اول، در ارتباط با پیشنهاد امریکا به آقای زلمی خلیل‌زاد نمایندۀ پیشین امریکا در سازمان ملل و سفیر واشنگتن در عراق است که گفته می‌شود به‌خاطر مذاکره و پروسۀ صلح در افغانستان به‌عنوان نماینده ویژۀ رییس‌جمهوری امریکا در امور افغانستان منصوب شده است. خلیل‌زاد در مقام یک افغان‌تبار و امریکایی که به گفتۀ خودش آدم دوکلاهه است وارد افغانستان می‌شود و حتی این شائبه نیز مطرح شده که وی بی‌علاقه نیست که زمانی خود را به مقام ریاست‌جمهوری افغانستان نیز بیبیند نزد بعضی‌ها در شرایط کنونی آمدن این دیپلمات امریکایی افغانی را به مساله‌یی برای تنش در درون حکومت وحت ملی نگاه می‌کنند.
نقطۀ دوم، در ارتباط با اختلاف‌نظر آقای اشرف غنی با تیم امنیتی خود در ارتباط با دو موضوع است. از یک‌سو، آقای حنیف اتمر مشاور امنیت ملی، قبلی بر این باور بود که می‌بایست دولت افغانستان دعوت روسیه را برای حضور در کنفرانس صلح که طالبان نیز در آن حضور خواهند داشت بپذیرد، اما آقای غنی و تعدادی دیگر از وزرا به‌خاطر این درک که مقامات امریکایی علاقه‌مند اجلاس مسکو نیستند از ترس امریکایی‌ها این پیشنهاد را نپذیرفتند. از سوی دیگر، حنیف اتمر یک شخصیت شناخته شده است، وی را آدم عادی نباید تصور کرد، همین آقای اتمر با سن و سال خیلی زیادی که ندارد قبلاً وزارت‌های انکشاف دهات، معارف و داخله را درست مدیریت و رهبری کرده است. جناب اتمر شخص باتجربه به‌خصوص از نظر امنیتی می‌باشد. وی از سنین پایین در نهادهای امنیت حضور فعال داشته در مقطع کنونی نیز به نظر می‌رسد نوعی رقابت میان او با اشرف غنی جهت کسب مقام ریاست جمهوری وجود داشته و شواهد حاکی از آن است که جناب اتمر خود را از هیچ‌کسی به‌شمول آقای غنی کم‌تر نمی‌داند و در انتخابات آیندۀ ریاست جمهوری از جمله کاندیدان مطرح خواهد بود.
نقطۀ سوم، در ارتباط با دیدگاه‌های متفاوت امریکایی‌ها و انگلیسی‌ها در امور افغانستان است. در شرایط کنونی به‌نظر می‌رسد، محمد حنیف اتمر نزدیک به مواضع انگلیسی‌ها و تا اندازه‌یی با سیاست‌های روسیه می‌باشد. در این شرایط ورود زلمی خلیل‌زاد به افغانستان امری است که خوشایند انگلیسی‌ها و مشاور امنیت ملی سابق دولت افغانستان نبوده، هم‌زمان با استعفای آقای اتمر آقای غنی می‌خواست تا سه مقام دیگر امنیتی نیز استعفا دهند؛
یعنی وزرای دفاع، داخله و رییس عمومی امنیت ملی این سه مقام دولتی در اساس همان‌طور که از جمله اشخاص مورد اعتماد آقای غنی‌اند دوستان نزدیک آقای اتمر نیز شمرده می‌شوند. از طرف دیگر همه می‌دانیم که بعد از حملۀ داعش و طالبان به کابل، طی مدت اخیر، انتقادات شدیدی را نسبت به مقام‌های امنیت افغانستان به‌همراه داشته است.