گزارشگر:روحالله بهزاد/ شنبه 5 عقرب 1397 - ۰۴ عقرب ۱۳۹۷
یک نوار تصویری از گفتوگوی دو کمیشنر کمیسیون انتخابات اخیراً در شبکههای اجتماعی غوغا به پا کرده و در میان کاربران دستبهدست میشود. در این نوار وسیمه بادغیسی، معاون عملیاتی کمیسیون و حفیظالله هاشمی، دبیر کمیسیون انتخابات با هم در پیوند به برگزاری انتخابات پارلمانی گفتوگو دارند، بدون اینکه متوجه باشند میکروفونشان روشن است و کسی گفتوگویشان را ضبط دارد.
در بخشی از این نوار که مشخص نیست از سوی کدام رسانه همرسانی شده است، بانو بادغیسی از آقای هاشمی در موردِ واکنش محمداشرف غنی به برگزاری انتخابات پارلمانی پرسش میکند. اما بخش دیگر این گفتوگو که واکنش مردم و جامعه سیاسی و رسانهیی کشور را برانگیخته، حرف بانو بادغیسی به آقای هاشمی است. او میگوید: «همین کمیسیون بود که کار را راه انداخت. در خطر افتادیم. جمع کردن این کار بسیار مشکل است. باید همهگی باهم متحد و قاطع باشیم؛ وگرنه ما ره میخورند».
در سه روز گذشته این نوار هزاران بار در شبکههای اجتماعی همرسانی شد و مردم، نامزدان، تحلیلگران، مسوولان دولتی و شخص کمیشنران در این زمینه واکنش نشان دادند. عدهیی به این باور اند که نشر این نوار در تضاد با قانون است و نیز مغایر اخلاق اجتماعی و عدۀ دیگر هم آن را یک امر معمول و مهارت رسانهیی میدانند.
در این میان، وسیمه بادغیسی میگوید که در آن نوار هیچ «حرف غیرقانونی و غیراخلاقی» بیان و هیچ موضوع «پنهانی» آشکار نشده است. او در صفحۀ رسمی فیسبوکش نوشته است که تب انتخابات و فضای سیاسی بهویژه فضای مجازی سبب شد تا این نوار «به دلیل برخورد غیرحرفهیی» همهگانی شود.
معاون عملیاتی کمیسیون انتخابات میافزاید: «حرفۀ اطلاعرسانی و قوانین مرتبط، ایجاب میکند تا با قضایا برخورد حرفهیی صورت گرفته و اذن و آگاهی طرف در ضبط و نشر درنظر گرفته شود؛ نه اینکه گفتوگوی دو همکار بیتوجه به اصل محتوای آن و اصالت و اخلاق کار اطلاعرسانی منتشر شود».
بانو بادغیسی در ادامه میپذیرد که انتخابات کابل با چالشهای بیشتر از تمام ولایات دیگر به همراه شد و آنان را به عنوان اعضای کمیسیون انتخابات، با چالش جدی مواجه ساخت. او میافزاید: «این بخش از انتخابات کابل باعث شد که عملکرد مثبت کمیسیون در قسمت برگزاری انتخابات، بهکار بستن شیوههای مختلف بازدارندۀ تقلب، رأی دادن مردم براساس یک فهرستِ از پیش تعیین شده، استفاده از کارمندان دولت و معلمان برای روز انتخابات در جهت کاهش هزینههای انتخابات و حضور میلیونی مردم در خیابانهای پُرآتش کابل زیر پرسش جدی رود».
این کمیشنر کمیسیون انتخابات در حالی که از کسی نام نمیبرد، اما میگوید که اشارهاش در آن نوار به این است که اگر اعضای کمیسیون قاطع و متحد نباشند، در برابر «کسانی که در انتخابات مشکل خلق کردند»، شکست میخورند.
بادغیسی میگوید: «صحبت من در بارۀ وضعیت عادی بود که مثل هر شهروند، شما هم از آن آگاهید، اما متاسفانه برخی تعبیر و تفسیر متفاوت از آن میکنند که ربطی به صحبت من ندارد. نگرانی من از پخش این ویدیو این است که صرف اذهان عامه را در مورد روند ملی انتخابات مشوش میسازد».
از سویی هم، سیدآقا فاضل سانچارکی، معین نشراتی وزارت اطلاعات فرهنگ در واکنش به نشر این نوار در صفحۀ رسمی فیسبوکش میگوید نوشته که این کار در تضاد با «قانون رسانهها، کُدهای اخلاقی ژورنالیزم و یک کار نادرست و دزدانه» است و میتواند تحت پیگرد قرار گیرد.
در این میان، بسیاری از فعالان رسانهیی و فعالان جامعۀ مدنی در پای این نوشتۀ آقای سانچارکی دیدگاه گذاشته و گفته اند که نشر این نورا نوعی «مهارت رسانهیی» است و در تمام دنیا معمول است.
ذکی دریابی، از روزنامهنگاران کشور نگاشته است که نشر این نوار از آن جهت غیرقانونی و غیراخلاقی نیست که کمیشنران کمیسیون در فضای خصوصی و خودمانی نه، بلکه در یک نشست خبری حرفهای شان را مطرح کرده اند.
آقای دریابی می افزاید: «کمیشنران ما در مورد موضوع شخصی و احوال شخصیه صحبت نمیکنند. در مورد یک موضوع عمومی و مرتبط به منافع ملی و افغانستان صحبت میکند که اگر از قضا مایک روشن نبود، هرگز شهامت گفتن این حقایق را نداشتند».
کاوه احمدزاده یکی از کاربران فیسبوک نیز دیدگاه گذاشته و گفته است که در سراسر دنیا چنین نوارهایی به نشر سپرده شده و هیچ اشکال قانونی هم نداشته است، زیرا به باور آقای احمدزاده: «این کار یک مهارت رسانهیی است که چنین سخنانی را شکار کنند، سخنانی که گویندهاش بدان باور دارد و عمل میکند، اما نمیخواهد برای مردم بگوید».
آقای کاوه از معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ میخواهد تا آزادی رسانهها را محدود نکند و بگذارد از هزاران نمونۀ «فساد، تنبلی و بیکارگی» مسوولان، گاهی یک نمونه به نشر برسد.
مولانا محمد عبدالله یکی از فعالان رسانهیی افغانستان نیز دیدگاه گذاشته و گفته است که گفتههای کمیشنران «بخش اندک از واقعیتهای انتخابات» است که گفته شده است.
گذشته از قضاوتها در پیوند به این نوار تصویری، اما چیزی که مشهود است، نارضایتی مردم از برگزاری انتخاباتِ پارلمان در کشور است. به نظر میرسد مردم از روند برگزاری انتخابات و شفافیت در آن ناراض اند و این نارضایتی را به هرگونهیی که بتوانند بروز میدهند.
شهروندان فراوانی با پیش کشیدن این نوار تصویری گفتهاند که مسوولان کمیسیون انتخابات با رأی آنان بازی کرده و پروسۀ انتخابات را باردیگر صدمه زده اند.
Comments are closed.