دونالد ترامپ رییس‌جمهور امریکا از سفرِ قریب‌الوقوعِ خود به افغانستان در روزهایِ نزدیک خبر داده است. آقای ترامپ در مصاحبه‌یی که با شبکۀ فاکس‌نیوز داشته، گفته است که برای بررسی اوضاعِ افغانستان از نزدیک، می‌خواهد سفری به این کشور داشته باشد. اگرچه زمانِ دقیق و جزییاتِ بیشترِ این سفر مشخص نشده؛ اما از حالا این سفر می‌تواند تکانه‌هایی بر فضای سیاسیِ افغانستان و جریان‌های فعال در آن وارد کند؛ چنان‌که برخی از اعضای کمیسیونِ روابط خارجی مجلس نماینده‌گان، این سفر را نشانۀ اهمیتِ افغانستان در دیدگاهِ رییس‌جمهور امریکا دانسته و نسبت به آن اظهار امیدواری کرده‌اند.
به احتمال قوی، این اعلامِ خوش‌بینی‌ها از آن‌جا نشأت می‌یابد که افغانستان در مرحلۀ حساسی از صلح با طالبان و انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد و آمدنِ ترامپ و بررسی نزدیکِ او از وضعیت، می‌تواند این دو قضیۀ بسیار مهم را از محاصرۀ برخی بازی‌های مبتذلِ سیاسی و جناحی بیرون بکشد؛ زیرا تجربه نشان داده است درحالی‌که امریکا به داستانِ صلح‌ودموکراسی در افغانستان به عنوان یک امرِ بین‌المللی و جهانی که حیثیتِ این کشور در گروِ آن قرار گرفته، می‌نگرد؛ بسیاری از جناح‌های سیاسی و فعالانِ عرصۀ قدرت در افغانستان به آن به عنوان ابزاری برای به پیش راندنِ آجنداهای تیمی و قومی نگاه می‌کنند.
از این‌که بگذریم، واقعیت این است که اولاً سفرِ آقای ترامپ به افغانستان در حدِ یک «احتمال» مطرح است و هر آن ممکن است به دلایلی این احتمال نیز لغو گردد. ثانیاً این سفر می‌تواند یک سفرِ محدود و بی‌درنگ و به عبارتی یک «گذر» باشد که در آن مجالی برای دیدوبازدیدِ وی به‌جز با مقامات و نظامیانِ امریکایی فراهم نشود؛ و ثالثاً حتا اگر این سفر مفصل باشد هم، مفید یا مضر بودنِ آن برای فضای سیاسیِ افغانستان بسته‌گی به میزان ابتکار و خلاقیتِ دولت افغانستان و جریان‌های سیاسیِ فعال در کشور دارد.
آقای ترامپ درحالی به افغانستان قصد سفر دارد که برنامۀ صلح با طالبان در عرصۀ بین‌الملل، به یک موضوعِ مورد رقابت میان قدرت‌های بزرگِ جهانی همچون امریکا و روسیه، و قدرت‌های منطقه‌یی مانند هند و پاکستان و ایران تبدیل شده است. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل برای سفرِ آقای ترامپ به افغانستان همین نکته باشد که نباید عرصۀ صلحِ افغانستان از انحصار امریکا و پاکستان بیرون شده و به تصرفِ بازیگرانی چون روسیه و ایران درآید. پس از این نکته نیز انتخابات ریاست‌جمهوری پیشِ رو و حکومتِ آینده در افغانستان، مهم‌ترین موضوعی است که ضمن‌ آن‌که می‌تواند به موضوع صلح مرتبط باشد، می‌تواند به آمدنِ آقای ترامپ نیز ارتباط برساند.
حالا این نکته که در نهایت امر، سفر ترامپ به افغانستان به ما خیر خواهد رساند یا شر، همان چیزی‌است که از صافی‌های متعدد عبور خواهد کرد و پس از تعامل با دستگاه سیاستِ افغانستان در پیـالۀ مردم افغانستان خواهد ریخت. خوش‌بینی مفرط داشتن به این سفر، ساده‌انگاریِ محض است که در دنیـای سیاست جایی ندارد. فراموش نباید کرد که همۀ کنش‌ها در سیاست خارجیِ کشورها معطوف به بیشینه‌سازیِ «منافع ملی» است و ترامپ به کابل سفر نمی‌کند مگر این‌که می‌خواهد پاسدار منافع ملیِ کشورش باشد. حال در این میان، ده‌ها کشور و بازیگرِ دیگرِ دخیل در قضایای افغانستان نیز گوش‌به‌زنگ هستند تا بتوانند سفرِ آقای ترامپ به افغانستان را در جهتِ منافعِ خودشان مدیریت کنند.
با این اوصاف، به همۀ آن شخصیت‌ها و جریان‌های سیاسی‌یی که سفر ترامپ به افغانستان را «فال مبارک» می‌دانند، باید گفت که چه برنامه یا ظرفیت‌هایی در خود نهفته دارند که بتوانند به‌واسطۀ آن این سفر را به سمتِ منافعِ ملی، بزرگ و حیاتیِ افغانستان هدایت کنند؛ زیرا در فقدانِ برنامه یا ظرفیت، هیچ فرقی نمی‌کند که رییس‌جمهورِ امریکا به کابل سفر کند یا رییس‌جهمورِ مالاوی!