یکی از بحث‌های اساسی نشست ژینوا برگزاری انتخابات شفاف در افغانستان خواهد بود و جامعۀ جهانی در این نشست از برگزاری انتخابات حمایت خواهند کرد.
شماری از استادان دانشگاه و نهادهای مدنی در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار به این باور اند که برگزاری انتخابات یکی از شرط‌های جامعه جهانی و امریکا است و دراین نشست روی آن تأکید خواهد شد.
این در حالی‌ست که قرار است کنفرانس ژینوا در بارۀ افغانستان روز‌های سه‌شنبه و چهارشنبه در شهر ژینوا سویس برگزار ‌شود.
محمداشرف غنی، رییس‌ حکومت وحدت ملی و داکترعبدالله عبدالله رییس اجرایی برای اشتراک در این نشست به شهر ژینوا می‌روند.
عزیز رفیعی رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: «در این کنفرانس مسایل جنگ و صلح، امنیت، انتخابات، مبارزه با فساد اداری قاچاق مواد مخدر و همکارهای منطقه‌یی و جهانی مطرح خواهد شد».
به گفتۀ رفیعی: «حکومت افغانستان در تمامی موارد که ذکر شد، کوتاهی کرده و از بحث‌های داخلی گرفته تا بحث‌های جهانی و منطقه‌یی نتوانسته ‌است به همان ضرب‌العجل که تعیین شده بود، برسد، طور مثال در بخش مبازره با فساد اداری بسیار کوتاهی کرده، در مسأله انتخابات به شدت کم‌کاری کرده، در تأمین امنیت کار موثری صورت نگرفته و حتا اصطلاح دولت وحدت ملی را نتوانسته تأمین کند. یک حکومت تکتاز ریاستی که به یک آدرس خلاصه می‌شود، ایجاد کرده است».
او در خصوص بحث انتخابات گفت: تفاهم‌نامۀ حکومت وحدت ملی بر سه اصل استوار بود، برگزاری انتخابات شفاف، توزیع تذکره‌های برقی و تعدیل قانون اساسی.
آقای رفیعی افزود: حکومت وحدت ملی که یکی از پیش شرط‌های‌اش برگزاری انتخابات است و توسط امریکا حمایت شده‌است، برگزاری انتخابات یکی از شرط‌های جامعه جهانی و امریکاست و دراین نشست روی آن تأکید خواهد شد.
رییس مجتمع جامعۀ مدنی افغانستان، یکی از بحث‌های اساسی نشست ژینوا را برگزاری انتخابات عنوان کرده گفت: دراین نشست بحث دوام کمک‌ها و حمایت از برگزاری یک انتخابات شفاف در افغانستان محور اصلی خواهد بود و جامعۀ جهانی در این نشست از برگزاری انتخابات حمایت خواهند کرد.
سیف‌الدین سیحون اقتصاددان و استاد دانشگاه کابل نیز می‌گوید: «کنفرانس ژینوا یک کنفرانس پاسخ‌گویی نخواهد بود و بیشتر روی کمک‌ها بحث نخواهد شد، بل یک کنفرانس تعاملی‌ست که از افغانستان خواسته خواهد شد تا یک سلسله گزارش‌های را ارایه کند و بحث‌های اصلی در مورد صلح و انتخابات خواهد بود».
به گفتۀ استاد سیحون: یادمان باشد که جامعه جهانی دولت فعلی افغانستان را یک دولت ناکارا، ضعیف و ناتوان می‌داند؛ اما بازهم به کمک‌های خود ادامه می‌دهد، این‌که به تعهدات خود عملی بکنند یا نکنند، مهم نیست. اما همچنان مشمول کمک‌های جهانی خواهد بود.
به باور استاد سیحون: این کنفرانس هم مانند سایر کنفرانس‌ها وعده‌های از جانب جامعۀ جهانی داده خواهد شد و وعده‌های میان خالی هم از سوی حکومت افغانستان سپرده خواهد شد.
این استاد دانشگاه به این باور است: «برگزاری چنین نشست‌ها جهت جلب کمک‌ها، نشان‌دهندۀ ذلت و ناتوانی دولتی است که از این کنفرانس‌ها کمک طلبی کنند و هیچ برنامه‌یی برای خود بسنده‌گی کشورش نداشته باشد».
این اقتصاددان می‌گوید: در این گونه نشست‌ها وعده‌هایی برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مبارزه با فساد اداری از سوی حکومت افغانستان سپرده می‌شود از جانب جامعۀ جهانی هم وعده‌های برای تأمین صلح و ثبات در افغانستان داده خواهد شد.
او تأکید کرد: تمامی این موارد تعهداتی اند که هردو طرف به همدیگر می‌دهند، وعده‌های واهی و غیر عملی که همواره سپرده شده؛ اما هیچ‌گاه عملی نشده است.
به باور آقای سیحون: «دولت‌های مانند دولت افغانستان که متکی به کشورهای خارجی است و به ملتش پاسخ‌گو نیست، بدترین دولت‌هاست و علایق‌شان توجه شان بیشتر ارایه حساب‌دهی به کشورهای بیرونی است و از این کنفرانس به آن کنفرانس با گرفتن وعده‌ها روزگذرانی می‌کند و این دور باطل همچنان تکرار می‌شود».
داکتر عبدالله عبدالله رییس اجرایی دیروز در نخستین جلسۀ کمیتۀ اجرایی LOTFA که با حضور نماینده‌گان نهادهای امنیتی و قضایی و سفرای کشورهای خارجی در ریاست اجراییه برگزار شده بود، گفت: در آستانۀ کنفرانس ژینوا قرار داریم. آن‌چه که در افغانستان می‌گذرد در این نشست بررسی خواهد شد.
این درحالی‌ست که هارون چخانسوری سخنگوی ریاست‌جمهوری روز شنبه ۳ قوس سال روان در این نشست خبری، به برگزاری کنفرانس ژینوا اشاره کرد و هدف از برگزاری آن را بررسی تعهدات حکومت افغانستان نسبت به مردم خواند و گفت: در این نشست محور صحبت‌ها عبارت اند از، اتصال منطقه‌یی، توان‌مندسازی اقتصادی زنان، پروژه‌های بزرگ منطقه‌یی، سکتور خصوصی در کشور، معارف و کیفیت معارف و برنامه‌های حرفوی، موادمخدر، مصونیت غذایی، معیشت بدیل و مبارزه با خشک‌سالی، مبارزه با فساد اداری، تعهدات سازمان ملل در پیوند به اهداف انکشاف پایدار و روند صلح و نقش زنان در این روند.
آقای چخانسوری با بیان این که افغانستان نیاز به شریک ندارد بلکه نیاز به همکاری‌های دوجانه و همه‌جانبه دارد بیان کرد: افغانستان به عنوان یک شریک موثر در حال تبدیل شدن است که در این نشست بر روی بازاریابی مصحولات افغانستان نیز بحث می‌شود.
بااین حال، سازمان ملل متحد اعلام کرده که در کنفرانس ژینوا در شهر سویس در باره افغانستان در کنار سایر مسایل، در مورد مسأله تلاش‌های جاری صلح در این کشور نیز بحث می‌شود.
توبی لنزیر معاون نماینده خاص سازمان ملل متحد برای افغانستان در امور هماهنگی کمک‌های در نشست خبری در شهر ژینوا گفته است که هماهنگی جامعه بین‌المللی در ارتباط به صلح افغانستان بی‌سابقه بوده و فرصت‌های زیادی برای صلح در این کشور فراهم شده‌است.
آقای لنزیر گفت، از اظهارات رییس حکومت وحدت ملی و دپیلومات‌های غربی معلوم می‌شود که در بارۀ صلح افغانستان پیشرفت‌های به میان آمده‌اند.
کنفرانس ژینوا دربارۀ افغانستان به تاریخ ۲۷ و ۲۸ نوامبر با حضور ۶۲ وزیر خارجۀ کشورهای جهان و ۳۵ سازمان و ادارۀ بین‌المللی در دفتر سازمان ملل متحد در سویس برگزار می‌شود.
نشست ژینوا به‌گونۀ مشترک از جانب دبیرکل سازمان ملل متحد و رهبری خواهد شد. محمد اشرف غنی، رییس اجرایی و شماری از وزیران و مسوولان بلندپایۀ دولت افغانستان نیز در این نشست شرکت خواهند کرد.
گفته می‌شود که برعکس کنفرانس‌های پیشین، در کنفرانس ژینوا هیچ‌گونه تعهد و کمک تازۀ مالی به افغانستان صورت نخواهد گرفت؛ بلکه تعهدات دوجانبۀ جامعۀ بین‌المللی به افغانستان و تعهدات جانب افغانستان به کشورهای کمک‌کننده، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.